Chưa đến 50 tuổi, Elon Musk đã nằm trong top 50 người giàu nhất của thế giới. Hầu hết những phát minh của Elon Musk mang tính cách mạng rất cao, góp phần nâng cao chất lượng đời sống.
Chưa đến 50 tuổi, Elon Musk đã nằm trong top 50 người giàu nhất của thế giới. Hầu hết những phát minh của Elon Musk mang tính cách mạng rất cao, góp phần nâng caochất lượng đời sống. Có thể nhắc tới Telsa, dòng xe chạy bằng điện đang ngày càng phổ biến. Bên cạnh đó, Elon Musk còn đưa ra nhiều giải pháp về năng lượng sạch nhằm cải thiện môi trường, giảm bớt sự lệ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch. Mới đây thôi, Elon Musk đã tham gia giải quyết vấn đề mất điện thường xuyên ở Nam Úc, vốn do những cơn bão gây ra.
Elon Musk và những lần thất bại “ngọt ngào”
SpaceX là một thành công khác của Elon Musk. Được thành lập năm 2002, cái tên này không quá xa lạ trong lĩnh vực hàng không vũ trụ. Mục tiêu của SpaceX là giảm tải chi phí bay vào không gian và xa hơn nữa là chinh phục Sao Hỏa (Elon Musk cho rằng, Trái Đất trong vài thập kỷ tới sẽ trở nên khó sống và con người nên mau chóng tìm “nhà mới” nếu không muốn tuyệt chủng). Ý tưởng nghe có vẻ điên rồ nhưng được rất nhiều người ủng hộ.
Nhưng cuộc đời người đàn ông này không chỉ toàn những nốt thăng. Đôi lúc, vì quá tham vọng và cầu toàn mà người sáng lập Telsa đã chịu thất bại không cách gì bào chữa được. Đã có khi, đồng nghiệp và nhà đầu tư mất niềm tin vào Musk. Cay đắng nhất là bị chính công ty do mình lập ra sa thải. Suy cho cùng, Musk không phải một ông thánh. Nhưng quan trọng nhất, Musk luôn biết cách đứng dậy sau mỗi thất bại.
1. Từ chuyện lá đơn xin việc đến giấc mơ CEO không thành
Vào năm 1995, Musk cho rằng Internet sẽ thay đổi thế giới một cách sâu sắc và anh muốn là một phần của công cuộc thay đổi đó. Nhưng Musk chưa hề có ý định thành lập một công ty. Tất cả những gì anh muốn làm là một công việc ở Netscape. Netscape có lẽ là tên tuổi xa lạ với thế hệ bây giờ nhưng vào thời điểm đó, Netscape chính là trình duyệt tìm kiếm cực kỳ phổ biến.
Tài năng là thế nhưng sự dè dặt đã lấy đi việc làm đầu tiên của Musk.
Musk đã nộp đơn xin việc vào Netscape, nhưng chẳng nhận được hồi âm. Vì sao lại như vậy? Có phải do Musk chỉ là cử nhân Vật Lý & Kinh Tế, thay vì là cử nhân Khoa Học Máy Tính hay có vài năm làm việc cho một công ty phần mềm? Có phải do Netscape tuyển đến năm mươi kỹ sư mỗi tháng, nên lá đơn xin việc của Musk đã bị lạc ở đâu đó? Không chịu bỏ cuộc, Musk lang thang ở tiền sảnh Netscape. Nhưng vì không đủ mạnh dạn để bắt chuyện với người khác, Musk cứ đứng như trời trồng. Rốt cuộc, anh đã bỏ đi.
Mùa Hè năm đó, mùa Hè Musk bị Netscape từ chối, anh đã tập viết phần mềm. Anh đã xin bảo lưu kết quả học tập, vay của bố gần 30 nghìn đô để cùng anh trai và bạn thân thành lập GLIN (Global Link Information Network), một công ty cung cấp phần mềm chỉ đường trực tuyến cho các tờ báo. Musk là CEO của GLIN trong những ngày đầu. GLIN bắt đầu ăn nên làm ra, hội đồng quản trị muốn tuyển một CEO có kinh nghiệm hơn.
Năm 1999, Compaq mua lại Zip2 (tên sau này của GLIN). Musk bỏ túi 22 triệu đô, ngay cả thời nay vẫn là một gia tài lớn. Dù vậy, Musk vẫn không cho rằng mình thành công. Dường như người ta không nhìn nhận đúng khả năng của anh.
2. Nỗi buồn mang tên PayPal
Có lẽ, bị PayPal sa thải chính là thất bại cay đắng nhất mà ông trùm công nghệ phải trải qua.
Việc bán Zip2 đem lại cho Musk khoản tiền lớn và anh đã trích một nửa trong khoản tiền đó để đầu tư vào X.com, trang web dịch vụ tài chính. Sau thành công với X.com, Musk tiếp tục đầu tư vào những công ty tiềm năng nhưng đang gặp khó khăn.
Musk thời còn “mặn nồng” với PayPal
Một trong các công ty đó là gã khổng lồ tài chính Confinity, cha đẻ của PayPal. Nhận ra những lợi ích mang tính cách mạng mà dịch vụ chuyển tiền PayPal đem lại, Musk đã sát nhập X.com với Confinity và lấy tên chung là X.com. Musk cho rằng cái tên này dễ gây chú ý nhưng kết quả từ các cuộc khảo sát cho thấy: Cái tên X.com là một cái tên quá khêu gợi và phần nào mờ nhạt. Năm 2001, X.com đổi thành PayPal.
Mặc cho sự phát triển vũ bão của PayPal, các vấn đề kỹ thuật và bất đồng ý kiến tạo nên bầu không khí vô cùng ngột ngạt. Musk muốn PayPal bỏ nền tảng Unix để chuyển sang nền tảng Windows, trong khi ban quản trị không có ý định thay đổi. Tranh cãi kéo dài cho đến khi Musk bị cách chức CEO. Người lên thay là đồng sáng lập Peter Thiel, điều hành công ty tới năm 2002, thời điểm PayPal bị eBay mua lại. Vụ buôn bán này giúp Musk bỏ tủi 165 triệu đô, không-thể-tin-được.
3. Tên lửa và người Nga
Đã qua rồi giai đoạn cả thế giới phát sốt lên vì Internet. Elon Musk cũng vơi đi hứng thú chinh phục mạng ảo và bắt đầu một cuộc chinh phục khác: không gian. Việc trước nhất phải làm là tìm mua một quả tên lửa.
Vấn đề nằm ở chỗ: Tên lửa không phải là thứ dễ tìm trong thị trường mở. Musk cùng những người cộng sự đành phải bay sang Nga. Tại đây, họ gặp gỡ một số công ty từng tham gia vào những dự án không gian.
Trong mắt người Nga, Musk chỉ là tên hề.
Cái lần Musk nộp đơn xin việc cho Netspace, anh đã quá xấu hổ đến mức không dám nói chịu với ai. Giờ đây, khi Musk đã chủ động và tự tin hơn, vẫn không ai muốn tiếp chuyện. Người Nga không có hứng thú với những ý tưởng điên rồ của Musk. Họ cho rằng, Musk chỉ là tay lính mới trong cuộc chơi không gian (và sự thật là vậy).
Musk rời nước Nga mà chẳng thu hoạch được gì. Tuy nhiên, chỉ vài tháng sau đó, Musk đã trở lại. Lần này có một cựu nhân viên CIA theo cùng. Người Nga đã nghiêm túc hơn một chút dù về thực chất, họ chỉ muốn lợi dụng túi tiền không đáy của Musk. Hết cuộc đối thoại này tới cuộc đối thoại khác, toàn là thất bại.
Nhắc đến những thành công mà Elon Musk đạt được, Telsa chắc chắn là cái tên đầu tiên xuất hiện. Vậy mà khoảng mười năm về trước, tưởng như cái tên Telsa sẽ làm dài danh sách những thất bại của Elon Musk.
Năm 2008, những chiếc xe điện có thiết kế rất thiếu cảm tình. Có người gọi xe điện là củ khoai lang biết đi. Telsa xuất hiện, giới thiệu một kiểu xe điện hoàn toàn mới. Trên giấy tờ, chúng rất triển vọng. Thiết kế mui trần, có thể chạy đường dài. Trên thực tế, chúng hoàn toàn gây thất vọng. Theo đánh giá của chuyên gia, chúng chẳng khác gì một thí nghiệm khoa học “lỗi”.
Telsa thành công ngoài mong đợi của Musk.
Đồng ý rằng chúng có ngoại hình hết sức bắt mắt. Bên cạnh ngoại hình bắt mắt đó, chúng có gì nữa? Giá đắt gấp đôi giá quảng cáo, dễ bị nóng động cơ và hỏng liên tục. Một thảm họa không cách gì cứu vãn. Chính Musk đã thừa nhận như vậy.
Telsa gặp khó, SpaceX cũng chẳng khá khẩm hơn. Ba lần bắn tên lửa, ba lần thất bại. Số tiền Musk dành dụm bấy lâu nay đã bị nướng sạch. Tưởng chừng, cả hai công ty sẽ phải đóng cửa. Rốt cuộc, số phận đã mỉm cười với Musk. NASA đề nghị ký hợp đồng với SpaceX, còn Telsa nhận một khoản đầu tư khẩn cấp 40 triệu đô.
