Tạp chí 18/02/2018

Thay đổi bản thân năm mới: “Hãy đặt mục tiêu có-thể-thực-hiện”

Bài Tri Duc

Nhà văn Mark Twain từng nói: "Ngày đầu năm là thời điểm thích hợp nhất để bắt đầu những lời cam kết tích cực với bản thân, trước khi bắt đầu sống buông thả trở lại vào... tuần sau đó".

Một trong những dòng status thường được thấy nhất trên các trang mạng xã hội vào ngày đầu năm mới là “New year, new me”. Đầu năm mới luôn là cột mốc quan trọng để đánh dấu sự thay đổi bản thân của mỗi người. Vậy nên phương Tây có cụm từ “New Year’s Resolutions” dùng để chỉ những cam kết, lời hứa của bản thân sẽ thực hiện kể từ đầu năm mới. Nhưng “lời hứa gió bay”, những cam kết ấy chẳng hề dễ thực hiện chút nào khi thời gian càng trôi qua, quyết tâm thực hiện những “New Year’s Resolutions” ấy ngày càng phai nhạt.

Chẳng thế mà văn hào Mark Twain từng có câu nói: “Ngày đầu năm là thời điểm thích hợp nhất để bắt đầu những lời cam kết tích cực với bản thân, trước khi bắt đầu sống buông thả trở lại vào… tuần sau đó”. Vậy hãy thử điểm lại xem trên thế giới, những “New Year’s Resolutions” phổ biến nhất là gì? Đầu tiên, phổ biến nhất là “Sống lành mạnh”. Theo thống kê từ Google, cụm từ “Get Healthy” là “New Year’s Resolutions” phổ biến nhất với hơn 62 triệu kết quả, vượt xa những “Travel” (Du lịch), “Spend Less/ Save More” (Tiêu ít đi, tiết kiệm nhiều hơn)… Vậy thay đổi bản thân theo lối sống lành mạnh là thế nào? Ai cũng biết rằng để có cơ thể khỏe mạnh, một người cần ngủ đủ 8 tiếng một ngày, hạn chế rượu bia, uống hơn 1 lít nước, vận động ít nhất 3 lần/tuần… Nhưng từ lý thuyết đến thực tiễn là cả một bước dài, dài hơn cả… khoảng cách từ ngày 1/1 tới ngày 31/12.

thay doi ban than - elle man 3 — “Get Healthy” (Sống lành mạnh) là cụm từ “New Year’s Resolutions phổ biến nhất năm 2018.

Ở phương Tây, ngày đầu năm mới là ngày lễ tiếp nối sau Giáng sinh. Điều này đồng nghĩa với việc khi năm mới sang, người ta đã trải qua một đợt nghỉ lễ dài quây quần bên người thân và bàn ăn của đại gia đình với những món ăn thơm ngon nhưng cũng rất dễ gây béo như bánh ngọt, gà Tây hay pizza… Tài khoản Twitter Siddharth gợi ý một ý tưởng startup thú vị đảm bảo sẽ được các “Shark” trong chương trình SharkTank gật đầu cái rụp: “Mở một phòng gym lấy tên Resolution nguyên trong tháng đầu năm và thu phí trọn vẹn trước khi biến nó thành một quán bar mang tên “Regre” (Hối hận) trong 11 tháng còn lại”.

Còn ở Việt Nam, Tết Âm lịch cũng là dịp nhiều người nghĩ đến thức ăn là… ngán. Không ngán sao được khi đi đến đâu cũng có bánh chưng (dù là luộc hay rán đều béo ngậy), măng, giò, gà luộc hay những đĩa bánh kẹo, hạt bí được bày sẵn. Đến nhà người thân, hàng xóm hay đồng nghiệp đều khó tránh khỏi viễn cảnh “Anh em mình ngồi làm với nhau vài ly rượu cho năm mới đỏ” mà thường chữ “ly” ấy rốt cuộc sẽ biến thành … “chai”. Việc ăn uống nào chỉ kéo dài trong những ngày Tết, khi mà chấm dứt kỳ nghỉ tới cơ quan, ai cũng đều phải có những bữa cơm tân niên thân mật. Không khí hội hè ở ta kéo dài tới mức các cụ ngày xưatừng đúc kết “Tháng Giêng là tháng ăn chơi”.

Kể dông dài vậy để nói rằng, ở Việt Nam, thật khó để thay đổi bản thân hay “sống lành mạnh” ngay từ những ngày đầu của năm mới. Vậy phải làm thế nào để tránh được những cám dỗ, cụ thể nhất là những lời mời ăn? Gợi ý từ trang 9gag là bài tập đặc biệt sau: “Quay đầu sang phải. Quay đầu sang trái. Lặp lại động tác trên 3 lần mỗi khi nhận được… lời mời ăn”. Hoặc như cây hài Mỹ Pete Holmes dành cho chúng ta một gợi ý hiệu quả trong việc thay đổi bản thân hiệu quả: “Muốn có một New Year’s Resolutions lý tưởng, hãy lên một danh sách những điều bạn làm đêm giao thừa: Ăn vô tội vạ, Nhậu nhẹt, Thức khuya,… và thêm chữ “Ngừng” ở đầu câu!”.

Xếp sau “Get Healthy” trong danh sách những “New Year’s Resolutions” phổ biến nhất là: “Get Organized” (Làm mọi thứ có tổ chức), “Quit Smoking” (Bỏ thuốc lá), “Travel” (Du lịch), “Read More” (Đọc nhiều hơn)… Nhưng theo thống kê, chỉ có 8% số người thực hiện “New Year’s Resolutions” có thể theo tới cùng lời cam kết thay đổi bản thân. Tác giả có quen một người bạn nghiện thuốc lá nặng thường hay tếu táo về chuyện cai thuốc: “Bỏ thuốc dễ ấy mà, tớ bỏ nhiều lần rồi nên biết”.

Nguyên nhân đa phần chúng ta thường bỏ cuộc khi năm mới mới bước sang tháng “Get Healthy” (Sống lành mạnh) là cụm từ “New Year’s Resolutions phổ biến nhất năm 2018. Hai, tháng Ba… hay thậm chí là ngay tháng Một là bởi ta thường đặt mục tiêu quá cao trong việc thay đổi bản thân và nhanh chóng nản chí khi gặp những thất bại đầu tiên. Chỉ cần tặc lưỡi cho qua một bữa ăn xả láng không phanh, ta có thể tặc lưỡi thêm nhiều lần nữa để rồi lại nhanh chóng từ bỏ những món ức gà, salad… để trở lại bên những bữa nhậu. Chỉ vì một chấn thương do khởi động sai cách, ta có thể nghĩ ngay là “Mình và phòng gym không thuộc về nhau”. Chỉ cần một đoạn khởi đầu sách không hấp dẫn, ta hoàn toàn có thể bỏ qua một cuốn sách hay và để đống sách vừa mua đóng mạng nhện trên giá sách.

Vậy làm thế nào để giữ được lời cam kết thay đổi bản thân với chính mình? Cách hợp lý nhất là đặt ra một mục tiêu có-thể-thực-hiện-được, và bắt đầu từ những bước nhỏ nhất. Thay vì nhịn ăn khổ sở để có thân hình trong mơ, bạn nên khởi đầu từ việc loại bỏ dần những thực phẩm không có lợi cho sức khỏe ra khỏi thực đơn và dần để cơ thể tự thích ứng. Dần dần thay đổi thói quen sử dụng dầu mỡ, uống bia rượu nhiều theo từng ngày sẽ dễ hơn rất nhiều so với việc đột ngột chuyển sang ăn kiêng khem khắc khổ…