Là người tỉnh táo tới mức khó nhận ra đâu là nghệ sĩ bên trong con người của gã đàn ông với mái đầu trọc, đôi mắt tinh nhạy và nụ cười rất trực diện. Đãng trông giống một kỹ sư tin học, thậm chí một nhiếp ảnh gia thương mại… Thật khó cho người suy nghĩ máy móc như anh lại thành công trong thị trường phim ảnh Việt Nam.
Đạo diễn Vũ Ngọc Đãng vừa quay xong “Con Ma Nhà Họ Vương”, thời gian lúc này với Đãng là tối quan trọng. Anh không dễ gì để cho những thứ vô ích lấy đi phút giây nào của mình một cách vô thức. Đấy là cảm giác đầu tiên khi tôi gặp Đãng, anh ngồi ở ghế sofa, nói chuyện rất nhanh, chỉ đôi khi ngừng lại một chút để cả hai tự vấn rằng liệu buổi gặp gỡ này có trở nên vô tích sự? Tôi khá lo lắng vì tuy giọng điệu nhẹ nhàng, ấm áp, nhưng nhìn chung Đãng thô ráp.
Nhưng mọi suy đoán đều trật lất. Đạo diễn Vũ Ngọc Đãng luôn có thứ đỏng đảnh, “chảnh” rất dễ được ưa chuộng trong giới nghệ thuật. Anh gạt phăng những rào cản, phép tắc để thẳng thắn mà rằng, anh chẳng muốn phí sức tốn công với vài điều không ưng ý, vài người không cần gặp (lại) trong đời anh: “Tôi thà ngồi một mình ở quán cà phê, thậm chí chỉ lướt Facebook cũng được, miễn sao không phải chịu đựng chuyện ở bên một ai đó mình không thích. Thời gian là của tôi, không làm gì mà chỉ suy nghĩ cũng là khoảnh khắc quý giá tôi tự mình hưởng thụ”.
“Thời gian là của tôi, không làm gì mà chỉ suy nghĩ cũng là khoảnh khắc quý giá tôi tự mình hưởng thụ”
Theo Đãng, hễ làm phim là cứ thẳng một đường đi, không vòng vo, kể cả cách tiếp xúc với các nhà sản xuất cho dự án. “Hồi tôi làm Những Cô Gái Chân Dài, tôi còn thấy bất ngờ tại sao một đạo diễn non nghề như mình lại nhận được sự hợp tác từ hãng phim lớn. Hóa ra, tôi giành “miếng bánh ngon” ấy chỉ nhờ một câu nói. Tôi hỏi nhà sản xuất: Chị muốn làm một phim thế nào, thế là người ta trao cho tôi 30% quyền được làm những gì mình thích nhưng theo cách mà họ muốn”.
Thành công của Những Cô Gái Chân Dài đã giúp cho đạo diễn Vũ Ngọc Đãng tự tin đòi hẳn 50% cho bộ phim kế tiếp, bất kể nó nhạt nhòa và ít điểm nhấn (Đẹp Từng Centimet), rồi 70% để được làm cái gì đó mang ngôn ngữ điện ảnh rõ rệt hơn với Hot Boy Nổi Loạn.
Đó là định mức mà tôi nghĩ là vẫn vừa vặn với Đãng, nhiều người tin anh có thể làm hơn thế. “Tính tôi khi làm phim hay khi sống đều như nhau, cứ cái gì thoải mái nhất là làm. Không bao giờ tôi cố vượt sức, điều đó chỉ làm áp lực. Làm phim là phải vui, chứ đợi phim ra mà lỗ nữa thì lấy gì mà vui! Như ca sĩ hát một bài cao quá thì chênh phô, tôi làm phim nghệ thuật siêu đẳng quá, biết đâu tụt hạng không phanh…”. Tôi chưa biết Con Ma Nhà Họ Vương có phải 100% thứ mà Vũ Ngọc Đãng bỏ vào hay không, dù rằng nó là sản phẩm đầu đời mà bộ đôi Lương Mạnh Hải và Vũ Ngọc Đãng cùng chèo chống, bỏ tiền túi ra thực hiện.
Ai lo cho Đãng thì lo, chứ như mọi người thấy, nghe và biết, Đãng rất tự tin. Cái thời lơ ngơ trước bối cảnh phim bị “tụt hậu” so với dự tính ban đầu đã qua. Đãng tính toán rất chi li trước khi bắt đầu quay phim. Có những diễn biến của thời tiết như mực nước, đồng lúa… thay đổi sau vài ba tháng, Đãng vẫn tỉnh táo chọn được cái tốt nhất mà mình cần. “Sự cố hiếm khi nào xảy ra, vì thường là tôi đã cân nhắc mọi trường hợp. Chỉ đôi khi, diễn viên cảm thấy khó nhọc quá trong việc biểu đạt, thì tôi lại cho họ thể hiện cách mà họ muốn, miễn sao vẫn giữ được ý nghĩa ban đầu”.
“Tôi ở trong làng giải trí đủ lâu, trải qua thị phi để biết cái gì đúng, cái gì sai, cái nào thật, cái nào giả”
Trong Con Ma Nhà Họ Vương, Đãng phân chia hẳn hoi vai trò của diễn viên, không phải bằng câu chuyện, mà bằng khả năng của họ, điều hiếm đạo diễn nào dám chủ trương. “Tôi bảo với Tiến Vũ rằng bác cần con trong phim thật tươi, cười và đẹp, nhiêu đó là đủ. Minh Hằng cũng thế, cô ấy là khách mời, nên làm sao xuất hiện hút hồn coi như đã đúng tinh thần. Còn để mà đòi hỏi hơn, tôi nghĩ Hồ Vĩnh Khoa hay La Quốc Hùng – những người mà tôi đã từng làm việc, hiểu họ, tôi tin hoàn toàn”.
Nói cho công bằng, mỗi lần nhắc tới đạo diễn Vũ Ngọc Đãng, người ta hay nhớ thêm Lương Mạnh Hải. Trong tất cả 6 phim họ cùng hợp tác, vai trò của Hải mỗi một tăng dần cấp độ khó. Lý giải cho điều này, Đãng phân trần anh không thích thì dù có là ngôi sao hạng A vẫn không thể làm việc cùng.
Với Đãng, trường quay là gia đình thu nhỏ, chỉ có những con người thân thiện, hiểu nhau thì mới có thể cho ra kết quả tốt nhất. “Phim của tôi đều có diễn viên mới, khán giả chắc chắn thấy điều đó, sau này nếu họ thấy nhiều thì chỉ là vì tôi thích làm việc chung với những bạn diễn như vậy, chứ không phải vì tôi không đủ khả năng mời ngôi sao”. Nói vậy để hiểu có những diễn viên sẽ chỉ xuất hiện một lần trong phim của Đãng, và cũng có người ở lại nhiều lần.
Chắc cũng hiếm ai có được toàn quyền lựa chọn diễn viên như Đãng, mà chắc cũng không khó để có được đặc ân đó, bởi theo Đãng, mọi cái chỉ là cách giao tiếp của hai bên. “Họ phải thấy được bạn là người muốn hợp tác, chứ không phải bạn là người đến để đòi hỏi họ phục vụ theo ý mình. Tôi phải thú thật có quá nhiều đạo diễn trẻ thể hiện cái tôi vượt ra khỏi tài năng của họ. Điều ấy chỉ làm nhà sản xuất sợ hãi. Đâu phải cứ nghệ sĩ là lồng lộn lên, tôi thế này tôi thế kia. Bộ phim có rất nhiều thứ để thể hiện cái Tôi của mình, không phải là vẻ ngoài lên gân của bạn…”. Đãng cũng đồng thời cho rằng mối quan hệ giữa đạo diễn và nhà sản xuất không đáng sợ như những lời truyền miệng, rỉ tai. “Nhà sản xuất không ai lại đi phá phim của họ, họ chỉ muốn cái tốt nhất cho họ và cho bạn, nên không việc gì phải ra sức bảo vệ cái Tôi, đánh đồng những góp ý của họ là nhằm hạ bệ mình”.
Thế còn nhà sản xuất, hay nhà đầu tư của Vòng Eo 56 thì sao? Bộ phim chưa khởi quay mà đã nhiễu sự tràn lan trên mạng, đại bộ phận phụ nữ có ý định tẩy chay! Đãng cười trừ: “Tôi có niềm tin mãnh liệt vào bản thân, tôi biết mình đang làm gì, tôi không lo thì sao mọi người cứ phải lo giùm cho tôi nhỉ? Lý do để tôi nhận lời làm bộ phim này chỉ có một: ở góc độ cá nhân, tôi nhìn một Ngọc Trinh rất khác. Cô là người biết lo cho gia đình, có hiếu với bố mẹ. Sống ở đời, không hại người, biết chăm sóc người thân đã là điều quá tốt, còn chuyện riêng tư là tùy hoàn cảnh”.
Đãng tiết lộ anh không hề nghĩ đến có ngày sẽ làm phim về Ngọc Trinh hay một ai đó bất kỳ, sự hồn nhiên không toan tính ấy cũng y hệt ngày đầu anh bước vào phòng thi Khóa đạo diễn Sân khấu Điện ảnh. Từ một anh chàng mê phim, đến khi đăng ký thi Quay phim và Đạo diễn là quá trình hoàn toàn khép kín, và sự đẩy đưa của hoàn cảnh tự nhiên. Đãng nói anh chỉ có ý thức duy nhất là làm cái gì đó cho tuổi xuân không lãng phí, chứ chưa từng nghĩ bước vào trường để trở thành người nổi tiếng và tài giỏi nhất. Đãng không có mục đích, thậm chí còn lưỡng lự giữa hai lựa chọn nghề nghiệp, rồi đến khi lao vào học như điên, đạt điểm thủ khoa… cũng vì sự động viên, thậm chí là chửi mắng của đàn anh, đồng nghiệp.
Quay trở lại với buổi chiều mà anh quyết định sẽ sử dụng tiền đầu tư để làm một cuốn phim mà anh biết chắc sẽ có những làn sóng dư luận trái chiều, Đãng nói luôn bao nhiêu tiền tỷ dùng cũng sẽ hết, sự nghiệp làm phim đường dài không phải mua bán cá, thịt ngoài chợ. “Tôi nói với ê-kíp của Trinh là 18 tỷ nhiều quá, thà làm ít hơn, có lỗ cũng còn đỡ. Mà tôi dám chắc làm 10 tỷ thôi, thì vẫn có thể lời, bởi vì nó nằm trong các kế hoạch của tôi…”.
Hầu hết những người làm nghệ thuật đều giả vờ chê tiền một cách gượng ép, còn Đãng khá thoải mái khi bảo chỉ cần sống vui vẻ, sum vầy. Làm phim để chơi, để đùa, không phải để giàu âu cũng có thể là điều đúng với Đãng. Xưa nay, hiếm khi nào thấy anh diện nguyên cây hàng hiệu, đi xe hơi, nhà lầu, cặp kè với những chân dài hàng đầu… “Đạo diễn như ông bố gia đình, làm phim nhiều tiền hay ít tiền không quan trọng, chỉ cần gia đình ấm no, hạnh phúc thì ông bố đã là một người giỏi rồi”.
Như những người chuyên nghiệp luôn bình thản vượt qua dư luận, đứng trước sự chỉ trích rả rích theo kiểu cơn mưa đầu mùa, Đãng không phiền lòng: “Tôi luôn có niềm tin, quan trọng hơn tôi luôn có đạo đức nghề nghiệp. Tôi nhận tiền để làm một phim tôi thấy thích thì chẳng có gì sai. Chúng ta hay nói chuyện đạo đức, hay phê bình người khác, nhưng chúng ta có quyền gì để chê trách người họ? Ai cũng là thánh phán hết cả rồi sao? Tôi ở trong làng giải trí đủ lâu, trải qua thị phi để biết cái gì đúng, cái gì sai, cái nào thật, cái nào giả”. Uống nốt ngụm cà phê còn sót lại, Đãng thư giãn cơ mặt, như vừa được giải phóng chút năng lượng tiêu cực ở bên trong. Rốt cuộc, chúng tôi không phí một giờ ba mươi phút để giải những câu hỏi của công chúng, của đồng nghiệp về cách họ hình dung về Đãng trước đây, bây giờ, và có lẽ sau này.
Tư tưởng hanh thông thì làm gì cũng dễ dàng, Đãng đã nói như thế, “Khi bắt tay vào làm phim, tôi hiểu mình sẽ để lại gì, đôi khi cái để lại có thể sai, nhưng mục đích để lại thì luôn luôn đúng”. Anh mang lợi nhuận cho nhà sản xuất, kết giao với bạn hữu, nâng giá trị của các diễn viên tham gia cùng.
Thành công của anh được ví như tờ giấy trắng, khi viết sai thì thay một tờ giấy khác, không bôi xóa hay gạch bỏ. “Trong bản hợp đồng, tôi có ghi rõ diễn viên của mình nhận bao nhiêu tiền để quay bao nhiêu cảnh, trong bao nhiêu ngày. Sau cùng, nếu là truyền hình, tôi sẽ đòi hẳn giờ vàng để chiếu phim của mình”. Yêu sách là điều khó chấp nhận, nhưng với đạo diễn Vũ Ngọc Đãng, điều ấy lại cần thiết.
