Phim Cyberpunk dần trở thành chủ đề khai thác béo bở của ngành công nghiệp giải trí không chỉ vì những yếu tố khoa học viễn tưởng mà còn bởi những giả định và suy tưởng về một thực trạng tăm tối của tương lai loài người dường như đang được hiện thực hoá qua thời gian.
Định nghĩa về phim Cyberpunk:
Cyberpunk được coi là một nhánh của thể loại Khoa học viễn tưởng. Các tác phẩm mang thể loại này thường được đặt trong bối cảnh tương lai giả định và tập trung vào hai yếu tố chính: kết hợp giữa công nghệ tân tiến (Cyber) và đời sống xã hội suy tàn (Punk). Cốt truyện trong phim thường tập trung xoay quanh những cuộc xâm lược giữ hệ thống trí tuệ nhân tuệ nhân tạo với con người , các hacker hoặc các siêu tập đoàn. Ngoài ra, dòng phim Cyberpunk cũng mang nhiều triết lý xã hội và cảnh báo về những hệ quả tiềm tàng/khó lường của công nghệ tân tiến hơn cho người xem.
Nghe rất hấp dẫn phải không nào? Vậy các bạn hãy cùng ELLE Man tìm ra những bộ phim Cyberpunk hay nhất qua các thời kỳ trong bài viết sau đây nhé!
Không thể phủ nhận đây là một trong những phim Cyberpunk kinh điển nhất trong các thập kỷ. Tác phẩm lớn năm 1982 này của Ridley Scott là một kiệt tác khoa học viễn tưởng về sự so sánh giữa con người và người nhân bản. Bản sao được tạo ra rất giống với con người, có cảm xúc, suy nghĩ nhưng lại có tuổi thọ nhất định ở một số phiên bản. Khi các người nhân bản đã vượt quá tầm kiểm soát của con người thì những Blade Runner xuất hiện và có nhiệm vụ tiêu diệt chúng.
Vốn dựa trên cuốn tiểu thuyết Do Androids Dream of Electric Sheeps? của Phillip K. Dick, Blade Runner cũng chịu nhiều ảnh hưởng từ nhân sinh quan của nguyên tác. Điều mà Blade Runner có thể xây dựng nên thành công của mình chính là giá trị nhân văn của tác phẩm: con người trong xã hội tân tiến nhưng suy tàn về đạo đức.
2. The Terminator (1984)
Ảnh: medium
Sau Blade Runner, The Terminator cũng được xem là một trong những tác phẩm về thể loại Cyberpunk hay nhất mọi thời đại. Loạt phim này mang lại thành công bất ngờ và nâng tầm sự nghiệp của cả đạo diễn James Cameron lẫn tài tử Arnold Schwarzenegger. Trong phim, nam diễn viên cơ bắp vào vai cyborg T-800 mẫu 101 du hành thời gian từ năm 2029 về năm 1984. Ở thế giới tương lai, cuộc chiến giữa mạng lưới máy móc Skynet và con người được định đoạt bởi vị thủ lĩnh có tên John Connor.
Vào năm 2008, tác phẩm này còn được lưu giữ vĩnh viễn trong Viện Lưu trữ phim quốc gia Mỹ nhờ những ảnh hưởng sâu sắc tới văn hóa đại chúng về nhân vật Kẻ Hủy Diệt hay câu thoại nổi tiếng “I’ll be back” (Tôi sẽ trở lại).
3. Robocop (1987)
Ảnh: robocop
Đối với những người hâm mộ dòng phim Cyberpunk, bỏ qua Robocop (1987) là một thiếu sót cực kỳ lớn. Bộ phim kinh điển lấy bối cảnh ở thành phố Detroit đang trong tình trạng rối ren. Tỷ lệ tội phạm ngày càng tăng cao khiến tính mạng người dân bị đe dọa nghiêm trọng. Không chỉ thế, cảnh sát trưởng tài ba Alex Murphy đã hy sinh trong lúc chiến đấu với trùm tội phạm Clarence Boddicker. Nhưng sau đó não bộ của anh ta được lắp vào trong một người máy và tạo ra chàng cảnh sát Robocop hoàn hảo với vỏ ngoài được bọc thép và vũ khí trang bị khắp người.
4. Akira (1988)
Ảnh: IMdb
Khi nhắc đến Akira (1988), thế hệ sinh ra trong thập niên 80 và đầu 90 đều biết đây chính là kiệt tác hoạt hình của dòng phim Cyberpunk và Post-apocalypse. Bộ phim này mang tính tiên phong trong ý tưởng sáng tạo về một thế giới tương lai và cách phô bày điêu luyện mặt thẩm mỹ qua từng kỹ thuật hình ảnh. Nội dung phim nói về những học sinh trung học lái mô tô trừng trị bọn lưu manh để bảo vệ thành phố vô luật pháp mà họ đang sống. Đặc biệt, sự khéo léo của tác phẩm nằm ở chỗ chạm đến những giới hạn trong năng lực của con người.
5. Total Recall (1990)
Ảnh: mentalfloss
Total Recall là một trong những tác phẩm thành công nhất của huyền thoại Arnold Schwarzenegger bên cạnh vai diễn Kẻ Hủy Diệt. Bộ phim nói về thế giới tương lai vào năm 2084 , một người đàn ông làm nghề xây dựng thường có những giấc mơ kỳ lạ về sao Hỏa. Vì chuyện này anh đã đi tìm một chuyên gia để họ cấy những kí ức liên quan tới sao Hỏa. Và cũng từ đây mọi chuyện kì bí dần dần sáng tỏ. Ngoài ra, một trong những cảnh phim gây sốc nhất và đã trở thành biểu tượng khi nhắc đến Total Recall là sự xuất hiện của cô gái điếm có 3 bầu ngực .
Tác phẩm này được xem là đem lại cảm hứng cho nhiều tác phẩm thể loại Cyberpunk khác trong danh sách này như Minority Report và A Scanner Darkly.
6. Hackers (1995)
Ảnh: IMdb
Hackers là một bộ phim Cyberpunk có kỹ thuật hình ảnh tuyệt đẹp từ đạo diễn Iain Softley (K-Pax, Inkheart) có Jonny Lee Miller và Angelina Jolie đóng vai chính. Đây được xem là một trong những tác phẩm kinh điển khi mô tả hình ảnh hacker như các anh hùng miền Tây hoang dã. Họ cứu những con người bất lực khỏi các tập đoàn xấu xa cũng như thể hiện được kỹ năng điêu luyện của mình. Tuy phần mô tả phim có hơi xa rời thực tế nhưng nó thể hiện được rõ tinh thần của nền văn hóa hacker vào những năm thời kỳ đầu. Ngoài ra kỹ thuật nhạc nền của bộ phim cũng rất thu hút khi lấy âm thanh chủ đạo từ các câu lạc bộ giữa những năm 1990.
Ở Hollywood, những “con mọt máy tính” vẫn được miêu tả như những kẻ thua cuộc, sống dưới tầng hầm của gia đình và thiếu các kỹ năng xã hội cơ bản.Tuy nhiên một trong những tuyên ngôn nổi tiếng trong phim đã làm thay đổi định kiến phương Tây lúc bấy giờ: “Một hacker tồn tại không màu da, không có quốc tịch và không có thành kiến tôn giáo.”
7. Ghost In The Shell (1995)
Ảnh: IMdb
Bộ phim Cyberpunk này kể về một nữ cảnh sát người máy và đối tác của mình đi săn một hacker bí ẩn có tên là “Bậc Thầy Điều Khiển Rối”. Suốt chiều dài bộ phim là cuộc truy đuổi giữa các phe phái với nhiều mục đích khác nhau. Tuy nhiên tới hồi kết lại mở ra một câu hỏi sâu sắc về ý nghĩa của sự tồn tại cũng như của bản thân bộ phim.
Ghost in the Shell là một bước tiến lớn khác sau Akira cho dòng phim hoạt hình mạng trong văn hóa phương Tây. Bộ phim chịu nhiều ảnh hưởng từ Blade Runner và cũng là nguồn cảm hứng chính cho tác phẩm nổi tiếng The Matrix (1999) dưới đây. Cả Ghost in the Shell và The Matrix đã trở thành hai biểu tượng về khoa học giả tưởng mang xu hướng “Cyperpunk” của những năm 1990.
8. The Matrix (1999)
Ảnh: wallpaperflare
The Matrix là bộ phim hành động có sức ảnh hưởng nhất năm 1999. Trong bộ phim viễn tưởng này, Keanu Reeves vào vai một hacker có biệt danh là Neo. Anh luôn có cảm giác khác thường về thế giới thực cho tới khi người đàn ông tự xưng là Morpheus tìm đến anh. Người đàn ông đó tiết lộ cho anh biết thế giới mà mọi người coi là thực chỉ là một chương trình giả lập để máy móc cai trị con người.
Bộ phim còn ra thêm 2 phần nữa nhưng chủ đề lại đi quá xa vào cõi vô nghĩa bí truyền so với phần đầu nên đã xảy ra tranh cãi lớn giữa người hâm mộ. Dù thế nào, cũng không thể phủ nhận The Matrix là một kiệt tác kinh điển trong dòng phim Cyberpunk.
9. Minority Report (2002)
Ảnh: reddit
Đây được xem là một trong những tác phẩm điện ảnh bom tấn đầu tiên hay nhất của thế kỷ 21. Giống như những bộ phim khoa học viễn tưởng cổ điển khác, Minority Report kể về một sĩ quan chính trực phải chạy trốn khỏi một dự đoán sai lầm trong hệ thống báo cáo tội phạm mà trong đó anh bị xem là kẻ phạm tội. Nhân vật chính John Anderton (Tom Cruise thủ vai) phải tìm ra sự thực về Bản báo cáo thiểu số và khám phá ra một bí mật mà không ai có thể ngờ tới được.
10. A Scanner Darkly (2006)
Ảnh: amazon
Bộ phim Cyberpunk này nổi tiếng với phong cách nghệ thuật độc đáo qua kỹ xảo hình ảnh và tâm lý nhân vật. Toàn bộ tác phẩm được thực hiện theo công nghệ rotoscope từ mô phỏng cử động của diễn viên ngoài đời thực. Keanu Reeves lại lần nữa xuất hiện trong danh sách phim này nhưng nhập vai vào cảnh sát chìm để hiểu được tâm lý con nghiện. Anh tự biến mình thành người lệ thuộc vào ma túy, thâm nhập thế giới tội phạm nhưng lại khiến thần kinh bị ảnh hưởng theo.
Tuy thuộc thể loại hoạt hình, nhưng A Scanner Darkly lại có nhiều cảnh bạo lực máu me nên bị hạn chế trẻ em dưới 17 tuổi xem.
Tron chắc chắn là một bộ phim Cyberpunk với các hiệu ứng về thế giới ảo tuyệt đẹp. Đây là phần tiếp theo của bộ phim Tron ra đời từ năm 1982 nhưng nội dung hoàn toàn độc lập với bản gốc. Vẫn giữ lại những di sản hình ảnh là các đường màu xanh neon huyền thoại của bản gốc, pha trộn một chút thành phố công nghệ của Blade Runner, bộ phim đem đến cho khán giả một thế giới ảo đa tầng nhưng vẫn giữ được chất cổ điển của người tiền nhiệm.
Chính vì không giới hạn độ tuổi, câu chuyện của Tron: Legacy được Walt Disney xây dựng đơn giản hết mức có thể nhưng lại có hiệu ứng hình ảnh và âm thanh tuyệt vời. Thông điệp nhân văn của bộ phim sẽ làm người xem phải suy ngẫm: Kỹ thuật công nghệ ngày càng phát triển không ngừng có thể khiến con người trở nên xa cách nhau hơn.
12. Dredd (2012)
Ảnh: recently
Dredd nói về nước Mỹ trong tương lai bị bạo lực nhấn chìm với các băng đảng làm chủ đường phố. Tuy nhiên Hội Thẩm Phán là thế lực duy nhất dám chống lại thế giới tội phạm đó. Dredd chính là thẩm phán tối cao, là người dẫn đầu những cảnh sát kỳ cựu và là nỗi khiếp sợ đối với các băng đảng tội phạm.
Một lần nữa người xem lại có dịp trải niệm những cảnh quay tuyệt đẹp, các loại vũ khí cực kì tối tân và những pha hành động gay cấn tới thót tim. Diễn xuất của nam diễn viên người Newzealand (Karl Urban) cũng nhận được nhiều đánh giá cao từ giới phê bình.
13. The Zero Theorem (2013)
Ảnh: IMdb
The Zero Theorem lấy bối cảnh hậu tận thế khi con người đã gần như lạc lối giữa một xã hội hỗn độn mất phương hướng, khi lối sống hưởng thụ đã đi đến ranh giới tận cùng. Nội dung The Zero Theorem xoay quanh thiên tài máy tính ẩn dật (do nam diễn viên hai lần đoạt Oscar – Christoph Waltz thủ vai) cùng với những cộng sự của mình phải giải phương trình Zero – chứng minh mọi thứ bằng 0 và khám phá mục đích sự tồn tại của thế giới. Bộ phim cyberpunk này lồng ghếp nhiều chi tiết mang lớp nghĩa sâu sắc về sự kiểm soát của máy móc và ý nghĩa cuộc sống.
14. Blade Runner 2049 (2017)
Ảnh: steemit
Lại một lần nữa bộ phim Blade Runner có trong danh sách này nhưng đây là phần tiếp theo và dĩ nhiên kỹ xảo điện ảnh sẽ hoành tráng hơn. Blade Runner 2049 lấy bối cảnh 30 năm sau từ phần đầu, câu chuyện xoay quanh một Blade Runner nghỉ hưu phát hiện ra tài liệu người nhân bản có thể sinh con bị chôn giấu. Để ngăn chặn một cuộc chiến tranh xảy ra giữa máy nhân bản và con người, ông được bí mật giao nhiệm vụ tìm đứa trẻ năm xưa và phá hủy tất cả các bằng chứng liên quan đến nó.
Bỏ qua các yếu tố về thời lượng phim quá dài, kịch bản tiếp nối với phần một ra đời đã quá lâu, vai phụ nhạt nhòa… thì tác phẩm vẫn là điểm nhấn của dòng phim khoa học viễn tưởng mang đậm màu sắc Cyberpunk được nhiều giới chuyên môn đánh giá cao.
15. Upgrade (2018)
Ảnh: explore
Khi Upgrade ra mắt, phần lớn khán giả đánh giá tác phẩm này như một phiên bản tương lai của Venom nhưng có phần tăm tối và bạo lực hơn, tập trung vào những mảng tối của công nghệ tân tiến. Với phong cách Cyberpunk quen thuộc, bộ phim lột tả rõ bức tranh con người bị lệ thuộc vào máy móc và sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo.
16. Ready Player One (2018)
Ảnh: amazon
Ready player one xây dựng bối cảnh ở tương lai gần vào năm 2045, khi xã hội phân cực giàu nghèo, trái đất kiệt quệ tài nguyên và dân số quá tải. Lúc này, thực tại chỉ còn là một mớ đổ nát, bẩn thỉu không ai muốn sống trong đó. Từng bối cảnh trong phim, từ không gian ảo đến các nhân vật được lấy cảm hứng từ hàng loạt tác phẩm điện ảnh và trò chơi điện tử Mỹ những năm 1980.
Chất giả tưởng nhuốm màu bi quan và chịu cảm hứng nhiều từ phong cách cyberpunk của những bộ anime Nhật Bản được gói ghém vào trong Ready Player One. Tác phẩm chắc chắn sẽ khiến nhiều khán giả nhớ đến những bộ phim Cyberpunk xuất sắc khác của Steven Spielberg đầu như là A.I. Artificial Intelligence hay Minority Report (2002).
17. Alita: Battle Angel (2019)
Ảnh: synopsisfilm
Bộ phim chuyển thể từ anime cùng tên xoay quanh nội dung cô gái hồn người xác máy phải vật lộn để lấy lại trí nhớ và bảo vệ những con người xa lạ mà cũng thân thương với mình khỏi sự đàn áp của giới thượng lưu độc tài. Thành công của bộ phim phần lớn có thể thấy là từ nhân vật Alita. Hình ảnh nhân vật cùng nội dung tâm lý sâu sắc đã hoàn toàn đánh bại những điểm yếu của bộ phim cùng thể loại – Ghost in the Shell (2017).
Khi mới chỉ ra mắt vào đầu năm 2019, Alita: Battle Angel đã nhanh chóng lọt vào top những phim nhất định phải xem của năm 2019. Chúng ta có thể thấy bộ phim có độ “hot” như thế nào!
18. Love, Death & Robots (2019)
Ảnh: netflix
Love, Death & Robots là series phim hoạt hình dành cho người lớn được phát hành trên Netflix vào năm ngoái. 18 tập phim là 18 câu chuyện độc lập, tuy ngắn nhưng ẩn chứa nhiều ý nghĩa khiến người xem phải suy ngẫm. Đặc biệt, bộ phim sử dụng nhiều hình ảnh về tình dục và bạo lực để truyền tải những câu chuyện đầy màu sắc trong từng tập phim. Về mặt hiệu ứng đồ họa, một số tập phim sẽ khiến bạn ngỡ như mình đang xem phim về nhân vật người thật chứ không còn là phim hoạt hình đơn thuần.
Tóm lại, Love, Death & Robots có thể xem là một trong những bộ phim hoạt hình Netflix Original xuất sắc nhất tính đến thời điểm hiện tại. Sự kết hợp giữa kịch bản đơn giản nhưng hàm chứa nhiều ý nghĩa sâu sắc cùng với sự đổi mới liên tục về mặt ngôn ngữ hình ảnh khiến đây là một tác phẩm không thể bỏ qua đối với những người yêu thích dòng phim Cyberpunk từ 18 tuổi trở lên.
