Quản lý tài sản cá nhân: Từ danh mục đầu tư đến phát triển bản thân

quản lý tài chính

Trong báo cáo về thị trường tài chính Việt Nam được công bố cuối năm 2023, hãng McKinsey & Co. đã đưa ra những con số biết nói, cho thấy sự tăng trưởng vượt bậc từ nền tảng rất sơ khai. Nếu như vào năm 2000, chỉ có 5 công ty được niêm yết trên sàn chứng khoán vừa đi vào hoạt động thì tới năm 2023, đã có hơn 1.600 doanh nghiệp. Trong cùng giai đoạn đó, số lượng công ty quản lý tài sản tại Việt Nam đã tăng từ 2 trong năm 2000 lên đến 49 trong năm 2021.

Với việc số lượng tài khoản chứng khoán tại Việt Nam vượt mốc 10 triệu đầu tháng 6/2025 – tương đương 10% dân số – câu chuyện về quản lý, phân bổ tài sản đã không còn là câu chuyện riêng của “giới nhà giàu”. Giờ đây, với những biến động khôn lường của thị trường tài chính và các sự kiện địa chính trị, mọi người – dù thu nhập bao nhiêu – đều cần tư duy quản lý tài sản cho một cuộc sống và tương lai bền vững.

BIẾT NGƯỜI BIẾT TA quản lý tài chính

Bài học nhập môn của việc quản lý tài sản là hiểu rõ vị thế của bản thân. Như “Binh pháp Tôn Tử” từng viết: “Biết người biết ta, trăm trận không nguy; không biết người mà chỉ biết ta, một trận thắng một trận thua; không biết người, không biết ta, mọi trận đều bại”. Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett đều đặn chia sẻ kiến thức của mình qua nhiều thập kỷ, với danh mục đầu tư công khai. Nhưng dù cố gắng đến mấy, không phải ai cũng có thể thành công tương tự bởi xuất phát điểm, khẩu vị rủi ro, khả năng tiếp cận, kỷ luật đầu tư… của mỗi người là riêng biệt.

Một sinh viên vừa ra trường với mức lương khởi điểm dưới 10 triệu VNĐ/tháng không thể mạnh tay đầu tư vào cổ phiếu mạo hiểm như một doanh nhân 40 tuổi đã có nhà, có quỹ dự phòng và dòng tiền ổn định từ doanh nghiệp riêng. Một người là trụ cột gia đình, có con đang tuổi ăn học sẽ phải cân đo đong đếm trước mỗi khoản đầu tư nhằm giữ ổn định tài chính, khác với những người chưa lập gia đình và chỉ phải lo cho chính bản thân.

Quản lý tài sản hiệu quả không đơn thuần nằm ở việc chọn đúng cổ phiếu hay sở hữu nhiều tài sản, mà bắt đầu từ việc hiểu mình là ai, đang ở đâu trên hành trình tài chính của đời mình. Các khái niệm mà những người đang bắt đầu nhập môn quản lý tài sản nên chú ý bao gồm: Độ tuổi, Thu nhập, Tình trạng hôn nhân, Khẩu vị rủi ro và Mục tiêu hướng đến. Ví dụ, mỗi cá nhân khi bắt đầu quản lý tài sản cần xác định rõ mình muốn có dòng tiền ổn định, tăng trưởng vượt bậc hay đơn thuần là bảo toàn tài sản trước lạm phát.

Tự vấn bản thân để trả lời cho những câu hỏi đó sẽ là kim chỉ nam khi xây dựng một danh mục tài sản phù hợp: từ việc phân bổ bao nhiêu phần trăm vào cổ phiếu, bao nhiêu vào trái phiếu, gửi tiết kiệm, bảo hiểm hay bất động sản; cho tới lựa chọn nên đầu tư trực tiếp hay thông qua các quỹ ETF, nên quản lý chủ động hay ủy thác…

Trên con đường đến kho báu mang tên Thịnh vượng, không có một chiếc chìa khóa vàng cho tất cả. Nhưng có một nguyên lý cơ bản: tài sản chỉ phát huy đúng giá trị khi được sắp xếp thành hệ thống, vận hành hài hòa giữa lợi nhuận – rủi ro – mục tiêu. Giống như một dàn nhạc, mỗi nhạc cụ (cổ phiếu, bảo hiểm, bất động sản…) đều có vai trò riêng. Nếu ai đó chỉ tập trung vào trống hay kèn, bỏ quên đàn cello hay sáo… bản hòa nhạc mang tên Cuộc đời rất có thể sẽ kém xuôi tay đi nhiều phần.

_____

Bài: Thịnh Joey