Khi rơi vào mối quan hệ với người ái kỷ, bạn có thể bị thao túng tâm lý, mất dần sự tự tin và dễ bị kiểm soát. Bài viết từ ELLE Man sẽ giúp bạn nhận diện sớm những dấu hiệu cảnh báo để chủ động bảo vệ chính mình.
Khi rơi vào mối quan hệ với người ái kỷ, bạn có thể bị tổn thương rất nhiều khi họ thiếu sự thấu cảm, thường xuyên thao túng tâm lý bạn (gaslighting). Hãy cùng ELLE Man tìm hiểu các dấu hiệu qua bài viết sau.
Những người ái kỷ thường bị thu hút bởi cảm giác vĩ đại và sống trong ảo tưởng. Lúc mới bắt đầu, mối quan hệ của bạn có thể giống như một câu chuyện cổ tích — họ có thể liên tục khen ngợi bạn, thậm chí nói rằng họ yêu bạn chỉ sau một tháng quen nhau. Bởi lẽ, những người ái kỷ tin rằng họ xứng đáng ở bên những người đặc biệt, và chỉ có người đặc biệt mới thực sự hiểu và trân trọng họ.
Vì thế, hãy cẩn trọng nếu ai đó tỏ ra quá mãnh liệt ngay từ đầu. Đúng là ai cũng thích được chú ý và khao khát, nhưng tình yêu thật sự cần thời gian để vun đắp và phát triển.
Ảnh: Tổng hợp
2. Họ chiếm sóng cuộc trò chuyện, chỉ nói về bản thân
Người ái kỷ thường có cảm giác tự đề cao bản thân quá mức và có xu hướng phóng đại thành tích, đòi hỏi người khác phải công nhận họ là vượt trội.
Vì thế, hãy cẩn trọng nếu bạn nhận ra hai dấu hiệu: một là họ không ngừng nói về chính mình, hai là họ hoàn toàn không hứng thú khi bạn nói về bản thân.
Bên cạnh đó, hãy tự hỏi: Khi bạn kể chuyện về mình, họ có đặt thêm câu hỏi không? Họ có muốn hiểu thêm về bạn không? Hay họ chỉ tìm cách kéo câu chuyện về phía họ?
3. Họ sống nhờ vào lời khen của bạn
Nhìn bên ngoài, người ái kỷ có vẻ cực kỳ tự tin, nhưng thật ra lại thiếu tự trọng và luôn cần được chú ý, khen ngợi một cách thái quá.
Sự khác biệt rõ ràng giữa người tự tin thật sự và người ái kỷ mà bạn dễ nhận thấy: người tự tin không cần người khác nâng mình lên, và họ không hạ thấp người khác để tự thấy mình cao hơn. Người ái kỷ thì ngược lại, luôn cần người khác để cảm thấy có giá trị.
Ảnh: Unsplash
4. Họ thiếu sự thấu cảm ái kỷ
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của người ái kỷ là họ không có khả năng đặt mình vào cảm xúc của người khác. Đối phương gần như không biết xin lỗi, cũng như không hiểu hay không quan tâm đến góc nhìn hay cảm xúc của người đối diện.
Khi quen đối phương, bạn hãy đặt câu hỏi: Người yêu bạn có quan tâm khi bạn trải qua một ngày tồi tệ ở chỗ làm? Khi bạn cãi nhau với bạn thân hay bất hòa với gia đình? Hay họ tỏ vẻ chán ngắt, mất kiên nhẫn khi bạn giãi bày nỗi buồn, nỗi giận?
Chính sự thiếu thấu cảm là lý do khiến hầu hết các mối quan hệ với người ái kỷ đều kết thúc chóng vánh, bất kể là tình yêu, bạn bè hay gia đình.
5. Họ không có (hoặc rất ít) bạn thân lâu dài
Những người ái kỷ thường xuyên xung đột với người khác, và họ gần như không có bạn bè thân thiết thật sự.
Thêm vào đó, người ái kỷ thường cực kỳ nhạy cảm và thiếu cảm giác an toàn. Vì thế, khi bạn muốn dành thời gian cho bạn bè, họ có thể phản ứng gay gắt. Thậm chí, họ có thể chê bai, chỉ trích kiểu người mà bạn kết thân.
Ảnh: Unsplash
6. Họ thường xuyên chê bai, bắt bẻ bạn
Lúc đầu, có thể bạn thấy đó chỉ là vài câu trêu đùa vô hại. Nhưng dần dần, mọi thứ bạn làm — từ cách ăn mặc, món ăn bạn chọn, bạn bè bạn chơi, đến cả chương trình bạn xem — đều trở thành vấn đề trong mắt họ.
Tệ hơn nữa, khi bạn phản ứng lại, bạn vô tình tiếp thêm động lực cho họ. Người ái kỷ rất thích khi bạn phản ứng, vì điều đó cho thấy họ đủ quyền lực để điều khiển cảm xúc của bạn.
Một dấu hiệu rõ ràng: nếu bạn vừa đạt được điều gì đó đáng tự hào mà họ lập tức dùng lời lẽ châm chọc để kéo bạn xuống, đã đến lúc bạn nên rời đi.
7. Họ dùng hình thức gaslighting ái kỷ
Gaslighting là một hình thức thao túng tâm lý và lạm dụng cảm xúc — và cũng là dấu hiệu đặc trưng của người ái kỷ. Họ có thể nói dối trắng trợn, vu oan, bóp méo sự thật, thậm chí khiến bạn hoài nghi chính thực tại của mình — đặc biệt khi họ cảm thấy vị trí kiểm soát của mình bị đe dọa.
Những dấu hiệu bạn đang bị gaslight bao gồm:
– Bạn không còn là chính mình như trước đây.
– Bạn thấy lo âu, thiếu tự tin hơn trước, đồng thời thường xuyên tự hỏi liệu mình có quá nhạy cảm.
– Bạn cảm thấy việc gì bạn làm cũng sai, hay xin lỗi, kể cả khi không rõ mình sai ở đâu.
– Bạn liên tục nghi ngờ phản ứng của mình đối với họ có đúng không.
– Bạn biện hộ cho hành vi của họ dù nó rõ ràng là không ổn.
Ảnh: Unsplash
8. Họ luôn cho rằng mình đúng, không bao giờ xin lỗi
Người ái kỷ thường có thái độ kiêu ngạo và xem thường người khác. Bạn không thể tranh luận được, vì họ không coi đó là bất đồng quan điểm mà chỉ đang dạy bạn điều đúng đắn.
Bạn có thể đang hẹn hò với người ái kỷ nếu bạn cảm thấy người đó:
– Không thực sự lắng nghe bạn
– Không hiểu hoặc cố gắng hiểu bạn
– Không bao giờ nhận lỗi về phần mình và không có ý định thỏa hiệp
9. Khi bạn muốn rời đi, họ quay sang tấn công bạn
Người ái kỷ cực kỳ nhạy cảm với cảm giác bị tổn thương hay bẽ mặt. Khi cảm thấy lòng tự trọng bị xúc phạm, họ có xu hướng tấn công ngược lại.
Nếu bạn dứt khoát chấm dứt mối quan hệ, họ sẽ tìm mọi cách để làm bạn tổn thương vì “dám” bỏ rơi họ.
