Queen Mantis
Câu chuyện đen tối về tình mẫu tử
Queen Mantis là phiên bản chuyển thể từ series La Mante của Pháp, nhưng được “Hàn hóa” để phù hợp với bối cảnh xã hội nội địa. Điều này mang tới cho phim một góc nhìn nhân văn, nhiều chiêm nghiệm hơn về gia đình, quyền lực giới – thế mạnh của màn ảnh nhỏ xứ kim chi.
Trọng tâm của tác phẩm là sự tái ngộ bất đắc dĩ giữa một người mẹ và con trai của mình sau hơn hai thập kỷ. Người mẹ – Jeong I Sin (Go Hyun Jung) không phải người mẹ “bình thường” mà là một trong những sát nhân khét tiếng nhất đất nước. Bà được mệnh danh là Mantis – sát nhân bọ ngựa và bị giam cầm suốt 23 năm vì hàng loạt tội ác kinh hoàng.
Người con trai Cha Soo Yeol (Jang Dong Yoon) lớn lên trong sự xấu hổ và mặc cảm vì tội lỗi tàn bạo của mẹ, để rồi tìm cách khẳng định bản thân bằng con đường làm cảnh sát. Anh muốn cắt đứt hoàn toàn mối dây ràng buộc với mẹ mình, nhưng trớ trêu thay, chính định mệnh lại kéo anh trở lại.
Khi một kẻ sát nhân mới xuất hiện, bắt chước phương thức giết chóc của Mantis năm xưa, lực lượng điều tra không còn lựa chọn nào khác ngoài việc nhờ tới người hiểu rõ nhất là Jeong I Sin. Bà đưa ra điều kiện duy nhất để hợp tác là làm việc thông qua con trai của mình. Thế là Soo Yeol buộc phải quay lại, đối diện người mẹ mà anh căm ghét, đồng thời cũng là người duy nhất có thể giúp anh phá giải vụ án. Từ đây, mạch phim vận hành trên hai tầng lớp: vừa là trò chơi trí tuệ giữa cảnh sát và tội phạm, vừa là bi kịch tâm lý giữa hai mẹ con.
Đứng đằng sau cầm trịch Queen Mantis là nữ đạo diễn Byun Young Joo, người từng đồng chỉ đạo Black Out. Với tác phẩm mới nhất, bà tiếp tục thể hiện phong cách quen thuộc: cân bằng giữa sự căng thẳng của kịch bản trinh thám và góc khuất của đời sống gia đình, xã hội.
Byun Young Joo sử dụng nhịp dựng chặt chẽ, với mỗi tập phim khép lại ở một cao trào, thành công giữ chân khán giả và kích thích sự tò mò của họ về những điều sẽ xảy ra tiếp theo. Thủ pháp này được sử dụng một cách tiết chế, đủ để duy trì sức ép mà không khiến người xem cảm thấy bị thao túng.
Dàn diễn viên thực lực
Thành công ban đầu của Queen Mantis không chỉ đến từ kịch bản chắc tay hay nhịp dựng dồn dập, mà còn được bảo chứng bởi dàn diễn viên giàu thực lực. Sự trở lại của Go Hyun Jung sau 7 năm vắng bóng trên truyền hình đã tạo thêm sức hút cho bộ phim.
Ở tuổi ngoài 50, cô chọn một vai diễn gai góc, đầy ám ảnh. Nhân vật của cô là vừa là sát nhân nhưng cũng vừa là sản phẩm của những cơ chế xã hội khắc nghiệt. Go Hyun Jung thể hiện nhân vật Jeong I Sin bằng sự điềm tĩnh và ánh mắt sắc lạnh. Đây là một kiểu diễn xuất “tĩnh mà động”, gợi nhớ đến những vai phản diện kinh điển của điện ảnh châu Âu.
Đối trọng với Go Hyun Jung là Jang Dong Yoon trong vai người con trai Cha Soo Yeol. Nhân vật của anh là một thám tử, nhưng sâu xa hơn là một cá nhân mắc kẹt trong bi kịch gia đình: căm ghét nhưng không thể chối bỏ, muốn thoát ra nhưng vẫn bị kéo trở lại. Lối diễn giàu nội lực của nam diễn viên, từ ánh mắt phẫn uất đến sự mệt mỏi, đã biến Cha Soo Yeol thành một nhân vật sống động. Sự mong manh trong những khoảnh khắc yếu đuối bất chợt làm nhân vật này trở nên gần gũi và phức tạp hơn bất kỳ hình tượng cảnh sát nào khác trên màn ảnh Hàn Quốc.
Dàn diễn viên phụ cũng góp phần lớn trong việc hoàn thiện thế giới của phim. Jo Sung Ha mang đến uy lực trong vai sĩ quan cấp cao, đại diện cho tiếng nói của trật tự và quyền lực thể chế. Trong khi đó, Lee El với vai Na Hui tạo ra nguồn năng lượng dữ dội, làm sắc nét thêm không khí ngột ngạt vốn bao trùm tác phẩm. Sự hiện diện của họ giúp thế giới trong Queen Mantis trở thành bức tranh đa giọng nói, đa góc nhìn và cảm xúc.
Hình ảnh và âm thanh là điểm cộng Queen Mantis
Bên cạnh diễn xuất, hình ảnh và âm thanh cũng đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra bầu không khí đặc trưng của bộ phim. Queen Mantis khoác lên mình tông màu lạnh, xám và tối, gợi liên tưởng đến những tác phẩm noir cổ điển. Các bối cảnh từ phòng giam lạnh lẽo, những con hẻm trống trải cho đến căn phòng nhuốm máu… là những nhân tố góp phần khuếch đại tâm lí nhân vật, làm dày thêm cảm giác bất an.
Đạo diễn Byun Young Joo sử dụng triệt để những cú máy cận để soi rọi biểu cảm nhân vật. Trong những phân cảnh xoáy sâu vào nhân vật I Sin, hình ảnh trở thành công cụ bóc tách tâm lý. Các cú cắt nhanh, thay đổi góc máy dồn dập nhằm soi rọi nội tâm của kẻ sát nhân.
Phim không dựa vào lời thoại dài dòng để giải thích, mà để khán giả tự cảm nhận qua sự ngột ngạt của khung hình. Điều này cũng cho thấy sự tự tin của đạo diễn trong khả năng diễn đạt bằng ngôn ngữ hình ảnh. Ánh sáng được xử lý với độ tương phản cao, tạo ra những mảng sáng – tối như vết cắt, phản chiếu ranh giới mờ nhòe giữa cái thiện và cái ác.
Đáng chú ý, phim không chọn cách phô diễn bạo lực trực diện. Những cảnh quay hiện trường hay tình tiết gây án chỉ được tiết lộ từ từ, khiến nỗi sợ hãi trở nên dai dẳng, ngấm dần thay vì bùng nổ nhất thời.
Song song, âm thanh cũng đóng vai trò quyết định trong việc kiến tạo bầu không khí. Tiếng gió rít qua khe cửa, nhịp nền nhạc thay đổi bất ngờ hay sự ngắt quãng có chủ ý đều góp phần gieo rắc cảm giác bất an. Chính sự kết hợp hài hòa giữa hình ảnh và âm thanh đã tạo nên sức hút khó cưỡng cho tác phẩm ngay từ những tập mở màn.
______
Bài: Hoàng Thuý Vân