Bóng đá Hà Lan đã sản sinh muôn vàn tài năng mà rất nhiều trong số đó đã trở thành những tượng đài bất tử. Trong tâm trí người hâm mộ, những con người vĩ đại đến từ xứ sở Tulip mang trong mình phong cách chơi mạnh mẽ nhưng vô cùng tinh tế và Ruud Gullit được thế giới ghi nhân như một tiền vệ huyền thoại có lối chơi quyến rũ bậc nhất thời bấy giờ.
Ruud Gullit là một trong nhiều huyền thoại của bóng đá Hà Lan trưởng thành từ đường phố. Ruud Gullit sinh ngày 1/9/1962 tại thủ đô Amsterdam, Hà Lan, trong một gia đình dân nhập cư đến từ Surinam. Bố của ông, George Gullit, là giáo viên kinh tế học tại một ngôi trường địa phương còn mẹ ông, Ria dil, làm công việc trông coi viện bảo tàng.
Ảnh: Famous People
Thuở thiếu thời, Ruud Gullit tập hợp đám trẻ trong khu vực thành lập nên một đội bóng chuyên đi đá các giải phong trào để kiếm tiền. Tại Amsterdam, các câu lạc bộ đường phố phát triển rộng rãi và phổ biến như món ăn đặc trưng của thủ đô là món Bitterballen. Họ tổ chức các trận đấu, trao đổi và chuyển nhượng cầu thủ y hệt các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp.
Năm 1970, Ruud Gullit rời Meerboys và gia nhập Amsterdam Old West – câu lạc bộ danh tiếng nhất trong giới bóng đá đường phố – nơi mà ông đã gặp được huyền thoại và đồng thời cũng là đồng đội sau này của mình tại AC Milan: Frank Rijkaard. Năm 1975, Ruud Gullit chuyển đến đầu quân cho AFC DWS (Amsterdamsche Wilskracht Sterk) trước khi được các quan chức Hà Lan đem về học viện bóng đá trẻ để mài giũa tài năng.
Ảnh: Stichting Haarlem 1889
Năm 1978, Ruud Gullit bắt đầu thi đấu chuyên nghiệp tại câu lạc bộ HFC Haarlem. Trong 3 năm chơi tại câu lạc bộ, Ruud Gullit là một trong những nhân tố chủ chốt giúp câu lạc bộ thăng hạng quay trở lại giải Hạng nhất Hà Lan và giành vé tham dự sân chơi châu lục (Europa League) khi HFC Haarlem kết thúc giải đấu ở vị trí thứ 4. Ruud Gullit chơi 91 trận, ghi 32 bàn trong suốt thời gian chơi cho câu lạc bộ và ông được gọi lên chơi cho đội tuyển quốc gia vào năm 1981.
Màn trình diễn ấn tượng của ông trong áo HFC Haarlem giúp ông giành được sự quan tâm của các câu lạc bộ lớn, tuy nhiên khác với thế hệ trẻ hiện tại, ông không chọn cập bến những câu lạc bộ lớn với niềm tơ tưởng về danh vọng để rồi tài năng bị chôn vùi vĩnh viễn. Thay vào đó, Ruud Gullit rời HFC Haarlem để đến cho Feyernoord, nơi mà ông đã có vinh dự khi được chơi bóng bên cạnh huyền thoại của những huyền thoại: Johan Cruyff.
Ảnh: Pinterest
Tại Feyernoord, Ruud Gullit tỏa sáng ở vị trí tiền vệ tấn công bên cạnh sự dẫn dắt của những người đàn anh dày dạn kinh nghiệm. Ông cũng góp công vào cú đúp danh hiệu quốc nội trong mùa giải thứ hai chơi cho câu lạc bộ. Sau 3 năm, ông chơi 85 trận, ghi 30 bàn nhưng sự mâu thuẫn giữa ông và Ban Giám đốc của câu lạc bộ đã buộc ông phải rời khỏi Feyernoord.
Ruud Gullit “khăn gối” ra đi đến PSV Eindhoven, giúp câu lạc bộ này giành được hai danh hiệu quốc nội liên tiếp. Ông ghi được tổng cộng 46 bàn thắng trong hai mùa và nổi lên như một trong những tiền vệ tấn công xuất sắc bậc nhất châu Âu trong khoảng thời gian ông khoác áo câu lạc bộ. Khi duyên nợ đến, AC Milan – thế lực đáng gờm nhất bóng đá lục địa già lúc bấy giờ – đã đem ông về San Siro với mức giả chuyển nhượng kỷ lục (hơn 6 triệu bảng).
Ảnh: These Football Times
Tại AC Milan, Ruud Gullit tái ngộ Frank Rijkaard và gặp gỡ siêu tiền đạo đồng hương Marco Van Basten, chơi ở sau lưng ông còn là hai cái tên huyền thoại khác của bóng đá Ý: Franco Baresi và Paolo Maldini. Với một bộ khung trong mơ như vậy AC Milan nghiễm nhiên trở thành bá chủ châu Âu những năm cuối thập niên 80 đầu thập niên 90, thâu tóm mọi danh hiệu từ quốc nội cho đến châu lục.
Ruud Gullit cùng Rossonerri thống lĩnh giải đấu Seria A với 3 chiếc Scudetto và 4 chiếc siêu cúp trước khi giành được 2 chiếc cúp danh giá UEFA Champion League mùa giải 1988/99 và 1989/90. Tiếp sau đó, AC Milan tiếp tục chứng tỏ sự ‘bá đạo’ của mình với 2 chiếc cúp Liên lục địa năm 1990 và 1991 kèm 2 Siêu cúp Châu Âu. Năm 1987, Ruud Gullit bước lên trên đỉnh cao vinh quang với danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất Châu Âu.
Ảnh: Pinterest
Sau 6 năm chinh chiến khắp nơi cùng AC Milan, Ruud Gullit rời câu lạc bộ để đến đầu quân cho Sampdoria và ngay lập tức giúp câu lạc bộ giành được danh hiệu Coppa Italia trong mùa giải duy nhất tại câu lạc bộ. Ruud Gullit tái gia nhập Rossonerri một thời gian ngắn rồi quay trở lại Sampdoria trước khi đáp chuyến bay đến Luân Đôn đi tìm những thử thách mới.
Năm 1995, Ruud Gullit gia nhập Chelsea và chơi với vai trò cầu thủ kiêm huấn luyện viên của đội bóng, điều này cũng giúp ông trở thành người Hà Lan đầu tiên dẫn dắt một câu lạc bộ bóng đá Anh. Một năm sau đó, Ruud Gullit cùng đội bóng giành được FA Cúp, thỏa mãn cơn khát danh hiệu hơn 26 năm qua. Tuy nhiên với cá tính mạnh mẽ của mình Ruud Gullit trở thành cái gai trong mắt những quan chức lãnh đạo đội bóng và họ buộc ông phải khăn gối ra đi.
Ảnh: BetBright Blog
Sự nghiệp huấn luyện của Ruud Gullit không có gì đáng để chú ý khi ông lần lượt kinh qua vị trí huấn luyện viên và quản lý giải đấu tại New Castle, Feyernoord, Los Angeles Galaxy và Russian Premier League nhưng cũng sớm rời khỏi vị trí công tác do thành tích nghèo nàn hoặc xung đột với đồng nghiệp và các cầu thủ.
Trong màu áo của đội tuyển quốc gia, Ruud Gullit lần đầu ra sân thi đấu quốc tế trong trận gặp Thụy Sĩ. ”Cơn lốc màu Da Cam” gây thất vọng khi họ không thể tham dự World Cup 1982 và Euro năm 1984, tuy nhiên tại Euro 1988 lại là một câu chuyện hoàn toàn khác. Năm đó, Hà Lan với một tập thể hùng cường cùng ‘cây đinh ba’ đáng sợ bậc nhất thế giới thời điểm bấy giờ là Ruud Gullit – Marco Van Basten – Frank Rijkaard đã cuống phăng mọi đối thủ trên đường đến chức vô địch châu Âu năm đó.
Ảnh: Mundial Mag
Trong trận chung kết với Liên Xô, Ruud Gullit là người đã bấm bóng cho Marco Van Basten thực hiện cú volley ‘quỷ khóc thần sầu’ vào lưới của thủ môn Dasayev. Ruud Gullit cũng kịp thời ghi bàn thắng ấn định tỉ số 2-0 cho Hà Lan giúp đội bóng lên ngôi vô địch Euro 88. Chiếc cúp vô địch châu Âu năm 1988 là minh chứng cụ thể nhất cho sức mạnh vô địch của triết lý “bóng đá tổng lực” từng một thời làm say đắm biết bao con tim yêu lối chơi tấn công đẹp mắt.
World Cup 1990, Hà Lan thi đấu thất vọng và dừng chân trước Tây Đức và một lần nữa tại Euro 1992, Hà Lan dù có một khởi đầu khá mỹ mãn nhưng họ đã không thể nào vượt qua được hiện tượng của giải đấu (đồng thời cũng là nhà vô địch) năm đó là Đan Mạch. Năm 1993, Ruud Gullit giã từ đội tuyển quốc gia sau khi gây nên mối bất đồng với huấn luyện viên trưởng đội tuyển Dick Advocaat.
Ảnh: Evening Standard
Ruud Gullit đã chơi hơn 350 trân đấu và ghi 130 bàn thắng trong suốt cả sự nghiệp đỉnh cao của mình và giành được vô số danh hiệu: 1 Cúp vô địch Châu Âu, 3 Đĩa Bạc Hà Lan, 1 Cúp Hà Lan, 3 Scudetto, 4 Siêu cúp Ý, 1 Coppa Italia, 2 Champion League, 2 Europa League, 1 Siêu cúp bóng đá Châu Âu, 1 Cúp liên lục địa cùng những danh hiệu cá nhân cao quý mà điển hình là danh hiệu Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu.
Năm 2004, trong lễ kỷ niệm 100 năm FIFA, Guud Gullit được Liên đoàn Bóng đá Thế giới điền tên vào danh sách 125 cầu thủ xuất nhất mọi thời đại. Ruud Gullit có tính cách mạnh mẽ, thẳng thắn, nóng nảy và đôi khi được miêu tả là “tự cao” hay “ngạo mạn”, những điều này khiến ông gặp thất bại trong sự nghiệp cầm quân tại các câu lac bộ. Tuy nhiên, mọi thứ đã không còn quá quan trọng khi trong sự nghiệp cầu thủ, Ruud Gullit đã gặt hái được sự thành công mỹ mãn.
Ảnh: World Soccer
Thế hệ trẻ ngày nay chỉ có thể xem được những bước chạy dũng mãnh của tiền vệ tấn công huyền thoại người Hà Lan thông qua những thước phim trên Youtube trong khi thế hệ bố mẹ của chúng ta đã may mắn hơn khi họ đã có cơ hội xem một tượng đại chơi bóng. Ruud Gullit không chỉ là một huyền thoại mà ông còn là hiện thân của một thời tuổi trẻ những năm 80 90 thế kỷ trước: cổ điển, nồng nhiệt, ngang tàng và đầy hoài niệm.
Chúc mừng sinh nhật, Ruud Gullit!
__
Minh Phong (Tạp chí ELLE Phái mạnh ELLE Man, ảnh tham khảo)
