Thể thao 01/11/2021

Ole Gunnar Solskjaer: Ánh sáng nơi cuối con đường hay chỉ là một vệt đen khác?

Bài ELLE Man

Trải qua 2 mùa giải liên tiếp, Manchester United có những màn thể hiện chưa thực sự thuyết phục. Vậy vấn đề có thực sự nằm ở vị HLV người Na Uy Ole Gunnar Solskjaer hay không?

Ngày 18/12/2018, sau khi Manchester United để thua trước Liverpool với tỉ số 1-3 tại thánh địa Anfield, José Mourinho đã phải nhận trát sa thải và rời khỏi Manchester United. Ole Gunnar Solskjaer là người được chủ sân Old Trafford tin tưởng để tạm cầm quyền cho đến khi tìm được HLV mới. Thế nhưng sau chuỗi 12 trận bất bại, một vị trí trong top 6 vào cuối mùa giải, cú lội ngược dòng trước Paris Saint-Germain tại vòng 1/16 và giành vé vào tứ kết UCL bất chấp việc thay tướng giữa dòng đã khiến cho nhà Glazer, cũng như Ed Woodward, CEO của Manchester United, quyết định trao cho HLV người Na Uy một bản hợp đồng chính thức để dẫn dắt Nửa đỏ thành Manchester.

Vậy sau hơn hai mùa giải gắn bó với Quỷ Đỏ, Ole Gunnar Solskjaer đã đạt được những gì và còn thiếu sót những gì?

Ole Gunnar Solskjær
Ole Gunnar Solskjaer. Ảnh: Catherine Ivill/Getty Images

Ole

Những thương vụ chuyển nhượng của Ole Gunnar Solskjaer

Ngay trong mùa chuyển nhượng đầu tiên với cương vị HLV trưởng, vị chiến lược gia người Na Uy đã mang về trung vệ của Leicester City, Harry Maguire với mức giá kỷ lục, 80 triệu bảng Anh. Điều này đã gây nên những sự tranh cãi nhất định trong cộng đồng người hâm mộ của đội chủ sân Old Trafford, nhất là khi trung vệ người Anh chưa thể hiện được trình độ tiệm cận với người nắm giữ kỷ lục về mức phí cho một trung vệ trước đó, Virgil Van Dijk.

Harry Maguire là một trong những bản hợp đồng đầu tiên của Manchester United dưới thời HLV Ole Gunnar Solskjaer. Ảnh: Manchester United/Manchester United via Getty Images

Với mức tiền chuyển nhượng cao ngút, Harry Maguire sớm được trao băng đội trưởng của Quỷ Đỏ. Tuy nhiên, những điểm yếu cố hữu về tốc độ cũng như sự tập trung cần thiết đã sớm bộc lộ, nhất là khi Manchester United không có một cặp pivot (tiền vệ trụ) đủ tốt đã khiến cho hàng phòng ngự phải chịu áp lực rất lớn, dẫn đến khối lượng công việc mà một trung vệ phải làm là cực kỳ nhiều. Từ đó mà Harry Maguire đã để lộ ra nhiều sơ hở, cũng như mắc nhiều lỗi dẫn đến bàn thắng cho đối phương. 

Ảnh: Matthew Peters/Manchester United via Getty Images

Nói về Aaron Wan-Bissaka, giá tiền 55 triệu bảng có vẻ không gây quá nhiều áp lực cho anh khi anh vẫn thể hiện khá tốt ở mặt trận phòng ngự, tuy nhiên những điểm yếu về mặt không chiến cũng như chọn vị trí, bên cạnh đó là khả năng tấn công không quá ấn tượng đã khiến cho hậu vệ phải người Anh chưa phải là một bản hợp đồng thành công dựa trên số tiền mà bầy Quỷ đã phải bỏ ra.

Aaron Wan-Bissaka Ảnh: FRANCK FIFE/AFP via Getty Images

Đối với Edinson Cavani, tiền đạo người Uruguay gia nhập Manchester United dưới hình thức chuyển nhượng tự do sau hơn 4 tháng chia tay đội chủ sân Công viên các hoàng tử. Tại thời điểm đó, nhiều người cho rằng Cavani đã hết thời, những đóng góp trên sân cỏ sẽ hạn chế và chỉ là một bản hợp đồng “chữa cháy” sau khi HLV Ole Gunnar Solskjaer không thể mang về một tiền đạo thực sự chất lượng trong kỳ chuyển nhượng này. 

Edinson Cavani. Ảnh: Clive Rose/Getty Images

Thế nhưng, đáp lại tất cả những hoài nghi, Cavani ra sân thi đấu với một tinh thần máu lửa, một sự nhạy bén nơi hàng tiền đạo mà từ lâu Manchester United đã thiếu vắng, đã có những thời khắc mà tưởng chừng như bầy Quỷ đã buông xuôi thì “số 7 mới của Quỷ Đỏ” đã lên tiếng, giành lại 3 điểm từ tay đối thủ theo một kịch bản khó tin nhất.

Edinson Cavani ăn mừng sau khi lập cú đúp giúp Manchester United lội ngược dòng trước Southampton Ảnh: Mike Hewitt/Getty Images

Edinson Cavani dù cho mang nhiều hoài nghi khi cập bến đội chủ sân Old Trafford, nhưng anh đã thể hiện một phong độ tuyệt vời, một sự “chữa cháy” hoàn hảo cho hàng công của nửa đỏ thành Manchester.

Dưới thời thuyền trưởng người Na Uy, Manchester United đã bỏ ra rất nhiều tiền nhưng số bản hợp đồng thành công chỉ đếm trên đầu ngón tay. Những thương vụ sớm trở thành “bom xịt” có thể kể đến như Daniel James, Alex Telles, Donny van de Beek.

Đối với mùa giải 2021/22 hiện tại có thể xem là một mùa giải mà HLV trưởng của Quỷ Đỏ đang có những con bài mà nhiều đội bóng khác cũng phải thèm khát, từ Jadon Sancho, Raphaël Varane và đặc biệt nhất là Cristiano Ronaldo. 

Cristiano Ronaldo quay trở về mái nhà xưa. Ảnh: Laurence Griffiths/Getty Images

Nhiều người khi nhìn vào số tiền hơn 100 triệu bảng đã chi ra trong hè này, chắc hẳn ai cũng nghĩ rằng Manchester United sẽ thực sự đáng sợ trong cuộc đua cho chức vô địch Premier League mùa giải 2021/2022.

Thế nhưng cho đến thời điểm cuối tháng 10 (giành chiếm thắng 3-0 trước Spurs sau 4 trận toàn thua và hoà), đoàn quân của HLV Ole Gunnar Solskjaer đang phải chiến đấu tại vị trí thứ 5 trên bảng xếp hạng, cùng những thất bại khó hiểu trước những đội bóng chiếu dưới, và chỉ thực sự đạt được chiến thắng nhờ sự tỏa sáng của các cá nhân.

Những cái tên sáng giá của Manchester United.

Ole Gunnar Solskjaer mang đến sự ổn định phòng thay đồ

Thời điểm José Mourinho rời Old Trafford, rất nhiều nguồn tin uy tín đã cho rằng đó là vì mâu thuẫn không thể giải quyết với nhiều cá nhân tại đội bóng, nhất là khi cá tính của vị thuyền trưởng này rất mạnh, thường xuyên chỉ trích cầu thủ đội nhà sau những thất bại. 

José Mourinho và khoảnh khắc nổi tiếng sau khi giúp bầy Quỷ đánh bại đại diện đến từ thành Turin. Ảnh: Isabella Bonotto/AFP via Getty Images

Những cá nhân công khai bất đồng với vị chiến lược Bồ Đào Nha có thể kể đến như Paul Pogba, Luke Shaw hay thậm chí là mâu thuẫn với ban lãnh đạo của đội bóng, đó có thể là lý do mà Mourinho phải rời đi ngay cả khi dưới thời đại của ông, Manchester United được xem là thành công nhất thời hậu Sir Alex Ferguson.

Manchester United lên ngôi UEFA Europa League dưới thời José Mourinho.

Ole Gunnar Solskjaer lên nắm quyền tại Nhà hát của những giấc mơ và từ đó, không còn một cầu thủ nào bị chỉ trích công khai trong các buổi họp báo cũng như trong những cuộc phỏng vấn nữa. Có thể thấy, Ole đã và đang làm một công việc khá tốt trong mặt trận nhân sự khi ông đã từng tuyên bố rằng ông sẽ “mang trở lại văn hóa Quỷ”. Từ đó đến nay, mọi thứ đã và đang diễn biến theo chiều hướng khá tốt đẹp khi mối quan hệ giữa các cầu thủ, giữa cầu thủ và ban huấn luyện cũng không có dấu hiệu đi vượt ra khỏi tầm kiểm soát. 

Nhưng vấn đề là yếu kém về mặt chiến thuật

Tiếp quản Manchester United, Ole Gunnar Solskjaer đưa ra sơ đồ 4-3-3 với 1 pivot là Nemanja Matić cùng 1 tiền vệ box-to-box có tầm hoạt động rộng như Ander Herrera để hỗ trợ cho hạt nhân là Paul Pogba tỏa sáng. Điều đó đã làm cho bầy Quỷ Đỏ như thoát khỏi những gọng kìm “chỉ phòng thủ” từ thời José Mourinho, thể hiện một bộ mặt khác hoàn toàn bằng lối đá tấn công, áp đặt lối chơi lên các đối thủ yếu thế hơn. 

Marcus Rashford ăn mừng cùng đồng đội sau khi đánh bại Gianluigi Buffon trên chấm 11m trong “Đêm Paris huyền ảo” tại EUFA Champions League vòng 16 năm 2019. Ảnh: Julian Finney/Getty Images

Tưởng chừng như nối tiếp sự thành công đó, Ole sẽ tiếp tục phát triển chiến thuật tấn công dựa vào sơ đồ 4-3-3, thế nhưng chiến lược gia người Na Uy cùng các cộng sự đã bất ngờ chuyển sang sơ đồ 4-2-3-1 có thiên hướng phòng ngự phản công như người tiền nhiệm, cùng với cản trở tuổi tác của Nemanja Matić và sự ra đi của Ander Herrera đã khiến cho tuyến giữa của Manchester United cực kì mỏng manh, những con bài như Fred hay Scott McTominay là không đủ để gánh vác công việc phòng ngự lẫn cung cấp bóng cho tuyến trên. 

Cặp đôi Fred và Mctominay chưa đủ trình độ để quán xuyến tuyến giữa của nửa đỏ thành Manchester. Ảnh: Clive Brunskill/Getty Images

Đó cũng là nguyên nhân chính dẫn đến việc Quỷ Đỏ liên tục đánh rơi điểm số trong giai đoạn đầu của mùa giải. 

Lý giải cho sự khó hiểu này, thuyền trưởng người Na Uy đã từng nói trước họp báo rằng, những công việc về chiến thuật sẽ là do Michael Carrick và Kieran McKenna phụ trách, có thể thấy rằng HLV Ole Gunnar Solskjaer đang muốn học tập theo người thầy huyền thoại của mình, Sir Alex Ferguson, bằng cách giải quyết tốt vấn đề nhân sự, từ đó làm nền móng cho sự thống trị trong sự nghiệp chinh phạt hơn 2 thập kỷ của bầy Quỷ. 

Ole và ban huấn luyện được đánh giá là không đủ nặng ký để cạnh tranh với những cái tên khác đến từ Premier League. Ảnh: Matthew Peters/Manchester United via Getty Images

Thế nhưng cả Carrick lẫn McKenna lại không phải là những người có nhiều kinh nghiệm về mặt chiến thuật, dẫn đến sức mạnh của Manchester United dựa trên kỹ năng cá nhân của những ngôi sao nhiều hơn là áp đảo đối phương bằng những mảng miếng bài vở. Phần lớn bàn thắng ghi được dưới thời HLV Ole Gunnar Solskjaer đến từ những pha phản công, tận dụng tốc độ của những ngôi sao Marcus Rashford, Mason Greenwood, Anthony Martial hoặc những tình huống ngẫu hứng của những Bruno Fernandes, Paul Pogba… 

Marcus Rashford, một trong những chủ chốt của Quỷ Đỏ trên hàng công. Ảnh: Ash Donelon/Manchester United via Getty Images

Nếu đặt Manchester United vào tình thế chơi ép sân đối thủ, họ không có bài vở rõ ràng để xuyên phá những hàng phòng ngự low-block được tổ chức rõ ràng, để rồi nếu như tấn công thất bại, đòn hồi mã thương của đối thủ sẽ là một cơn ác mộng với Harry Maguire, Fred, hay cả Victor Lindelof vì sự thiếu sót về tốc độ. Những lúc như thế, người đứng đầu ban huấn luyện của bầy Quỷ cũng không thể nào đưa ra những chiến lược tốt hơn, hay chỉ đơn giản là vá lại hàng thủ trơ trọi nơi đội bóng.

Một vài động thái tích cực của Ole sau một mùa giải phải nhận quá nhiều bàn thua từ những tình huống cố định có thể kể đến như việc bổ nhiệm Eric Ramsey làm HLV về mảng bóng cố định, mua được Raphaël Varane bổ sung những gì còn thiếu sót của cả Harry Maguire (tốc độ, sự phán đoán) lẫn Aaron Wan-Bissaka (cảm quan không gian, phòng thủ không chiến). 

Raphaël Varane, người được mong chờ “gánh” hàng thủ của Quỷ Đỏ.

Trong trận đấu đối đầu với Tottenham Hotspurs (30/10/2021), Ole Gunnar Solskjaer gây bất ngờ khi sử dụng sơ đồ 3-4-1-2 lần đầu tiên trong mùa giải năm nay và giành được chiến thắng thuyết phục với cách biệt 3 bàn. Đây là chiến thắng thuyết phục đầu tiên, không bị thủng lưới sau 4 trận chỉ biết đến thất bại và hoà của đoàn quân Ole. 

Nhưng đối thủ của ông cũng chỉ là một bộ máy Tottenham còn rệu rã dưới thời HLV Nuno Espírito Santo, vì vậy chiến thắng này chưa cho thấy quá nhiều sự tích cực trong lối chơi của Manchester United, dẫu chăng chỉ là một cách để giảm bớt yếu điểm của Fred đối với đội hình của Quỷ Đỏ.

Ronaldo chính là người khai thông tỉ số vào cuối hiệp 1 của trận đấu sau 4 trận “tịt ngòi”.

Qua đó cho thấy bấy nhiêu là chưa đủ, vì nơi cần bổ sung nhất – tiền vệ phòng ngự, vẫn đang trơ trọi sau hơn 2 năm Ole tiếp quản đội bóng. Dẫu biết Manchester United đã mất đi vị thế ông lớn ngày nào, thế nhưng sau hơn 400 triệu bảng Anh được chi ra, mà những vấn đề chủ chốt thì vẫn chưa được cải thiện, thể hiện cho sự thiếu sót trong chiến thuật và xây dựng đội hình của Ole Gunnar Solskjaer nghiêm trọng đến nhường nào.

Cristiano

Rất nhiều tiền, nhưng vẫn chưa danh hiệu

Đã qua lâu rồi thời bóng đá là một môn thể thao giải trí, kể từ khi các đại gia dầu mỏ đổ tiền vào đội bóng con cưng, môn thể thao này đã trở thành một ngành nghề kinh doanh khốc liệt. Một đội bóng thành công hay không dựa vào tỉ lệ thành công trên số tiền đã bỏ ra. Thành công ở đây có thể nói đến những khía cạnh như số danh hiệu đạt được, chiến thuật và lối đá mãn nhãn, lợi ích từ việc đào tạo cầu thủ trẻ, nâng cao giá trị thương mại… 

Ole có lẽ không đủ kinh nghiệm để gồng gánh Manchester United vào thời điểm này. Ảnh: Alex Pantling/Getty Images

Và dưới thời HLV người Na Uy, số lượng thành công đó có thể quy về một con số 0 tròn trĩnh. Không danh hiệu, không chiến thuật áp đảo của một đội cửa trên dù cho đã bỏ ra tiền tấn, đó là một sự thất bại toàn diện. Những người tiền nhiệm dù với một lối đá “buồn ngủ”, “tiêu cực”, “gây ức chế” vẫn đem về ít nhất là một danh hiệu cho phòng truyền thống tại Nhà hát của những giấc mơ, còn đối với Ole, chạm đến một danh hiệu đang là điều quá xa vời.

Bước đường trắc trở của một huyền thoại

Tiếp quản Manchester United với nguồn cảm hứng rất lớn từ người thầy huyền thoại của mình, “OLEgend” đang cho thấy sự học hỏi về phương hướng huấn luyện thiên về con người nhiều hơn. 

Ole Gunnar Solskjaer và người thầy vĩ đại của mình, Sir Alex Ferguson. Ảnh: Michael Regan/Getty Images

Tuy nhiên, trái với quý ngài “Máy sấy tóc”, Ole Gunnar Solskjaer không cho thấy sự máu lửa ấy, cả trong và ngoài sân cỏ, điều mà đôi khi lại đi ngược với “văn hóa Quỷ” mà ông đã đề ra từ lúc quay trở về Nhà hát của những giấc mơ. Sir Alex Ferguson là một vĩ nhân trong làng huấn luyện, ông đã biết nắm bắt thời thế, cộng với đó là tài năng huấn luyện, triết lý đúng đắn và sự kiên nhẫn đúng thời điểm của ban huấn luyện, tất cả đã tạo ra một Manchester United hùng mạnh trong kỷ nguyên Premier League. 

HLV người Na Uy thấy được điều đó, ông muốn làm theo vị HLV vĩ đại người Scotland nhưng những thiếu sót về mặt kinh nghiệm dẫn dắt, về uy quyền cần có của một nhà cầm quyền, sự khao khát chiến thắng trong từng trận đấu và cả về sa bàn chiến thuật, có lẽ người hâm mộ sẽ còn phải chờ đợi rất lâu nếu muốn thấy Manchester United khôi phục lại ngôi vị vốn có của họ.

Sir Alex Ferguson và những lần “thét ra lửa”, điều rất hiếm thấy ở thuyền trưởng người Na Uy. Ảnh: Andrew Yates/AFP via Getty Images

Qua những vấn đề còn tồn đọng từ khi Ole Gunnar Solskjaer tiếp quản, những thứ mà ông làm tốt có lẽ chỉ là việc ổn định phòng thay đồ và khả năng làm chủ phòng họp báo tuyệt vời đến không ngờ. Còn những danh hiệu, lối đá đẹp mắt, cũng như vị thế của một đội bóng hàng đầu vẫn chưa xuất hiện tại Nhà hát của những giấc mơ kể từ sau khi José Mourinho rời đi.

Rõ ràng nhìn vào thực tế hiện nay, rất đông người hâm mộ cho rằng việc HLV người Na Uy (và cả bộ sậu huấn luyện) rời đi có lẽ sẽ là tốt nhất cho cả đôi bên, nhất là khi Manchester United đang cực kì khát danh hiệu, còn Ole thì vẫn chưa có định hướng rõ ràng để phát triển đội bóng trong ít nhất là 2 năm tiếp theo.

Nhưng liệu người mới đến có đủ sức vực dậy một tập thể “đầy sao” nhưng rệu rã hiện tại? Và cái tên nào sẽ là phù hợp nhất với Nửa đỏ thành Manchester lúc này? Hãy chờ đợi trong 2 vòng đấu tới, có lẽ lúc đó chúng ta sẽ có câu trả lời! 

Sir

Tạp chí Phái mạnh ELLE Man

Bài viết: Trí Nhựt

cùng chuyên mục

No more