Tin tức 15/05/2018

Nhà soạn nhạc avant garde, Glenn Branca qua đời ở tuổi 69

Bài ELLE Team

Glenn Branca là một nghệ sĩ âm nhạc thể nghiệm avant garde, một người mang trong mình nhiều tranh cãi và thành tựu trong sự nghiệp, đã ra đi ở tuổi 69.

Glenn Branca, một nhà soạn nhạc tiên phong, một tay chơi guitar thử nghiệm và là một nhân vật không thể thiếu trong gia đoạn ‘New York No Wave’, đã qua đời hôm Chủ Nhật (13/5) khi đang chiến đấu với căn bệnh ung thư phổi. Glenn Branca kết thúc cuộc đời 69 năm sống chết cùng âm nhạc.

Vợ của Branca, bà Reg Bloor, cho biết “Tôi cảm thấy biết ơn vì đã có thể sống và làm việc với một người đầy ắp ý tưởng và có sức sáng tạo tuyệt vời như Glenn Branca trong suốt 18 năm qua. Sức ảnh hưởng của anh ấy lên nền âm nhạc thế giới là không thể đong đếm được. Mặc dù có vẻ ngoài thô lỗ nhưng Glenn Branca là một người đàn ông chung thủy và chu đáo. Chúng tôi sống cùng nhau trong thế giới nhỏ bé của mình. Tôi yêu anh ấy rất nhiều. Tôi thực sự tuyệt vọng. Anh ấy đã sống một cuộc sống rất trọn vẹn và không có gì để hối hận.”

Hai vợ chồng Reg Bloor và Glenn Banca (Nguồn: Bedford)
Hai vợ chồng Reg Bloor và Glenn Banca (Nguồn: Bedford)

Glenn Branca được biết đến nhiều nhất với album The Ascension ra mắt năm 1982.

Cố huyền thoại David Bowie đã xếp album The Ascension vào danh sách những đĩa LP ưa thích nhất của ông, đã từng viết vài dòng về album này lúc sinh thời: “Những âm thanh đối kháng nhau lúc đầu sẽ sớm được đồng hóa như một cuộc dạo chơi trên những nốt cao của guitar. Âm thanh được khuếch tán và tái tạo từ những dây guitar sẽ cho ra hiệu ứng như lúc các thầy chùa gõ mỏ, nhưng thật ra lại vang hơn rất rất nhiều”.

Branca cũng là một thành viên chính có ảnh hưởng lớn trong con đường âm nhạc của nhóm Sonic Youth, Swans và Helmet. Trong mỗi nhóm nhạc sẽ có những hoạt động khác nhau nhưng đa phần các thành viên của các band nhạc rock này đều chơi dưới sự dẫn dắt, điều hướng của Branca.

Glenn Branca đã được nhiều lời khen ngợi từ nầy những năm 80s. (Nguồn: Fiction Advocate)
Glenn Branca đã được nhiều lời khen ngợi từ nầy những năm 80s. (Nguồn: Fiction Advocate)

Tay chơi guitar trong nhóm Sonic Youth, Lee Ranaldo đã đăng trên Instagram vào hôm thứ Hai sau cái chết của Branca “Những ngày đầu của tôi ở New York, 1979-1980, sẽ chẳng là gì nếu không có thiên tài âm nhạc Glenn Brance tại thời điểm đó.  Anh ấy là người có sự phản ứng cực đoan và thông minh đối với dòng punk và avant garde nhất mà tôi từng thấy. Thật buồn khi nghe về sự ra đi của anh ấy”.

Dù Glenn Branca vẫn luôn được ca ngợi từ những năm 80, nhưng John Cage, nhà soạn nhạc huyền thoại nổi bật nhất, đi đầu phong cách avant garde không chắc chắn về tài năng của Glenn Branca. Trong một cuộc phỏng vấn, John đã nói nhạc của Branca “giống như chủ nghĩa Phát Xít.”

Những thiên tài không phải lúc nào cũng đồng tình và nghe được nhạc của nhau. (Nguồn: Youtube)
Những thiên tài không phải lúc nào cũng đồng tình và nghe được nhạc của nhau. (Nguồn: Youtube)

“Tôi thực sự không thích trải nghiệm này”, John Cage thẳng thừng nhận xét sau khi xem buổi biểu diễn của Branca vào năm 1982. “Đầu tiên tôi thấy khó chịu vì nó quá ồn. Brance là một người có quyết tâm tuyệt đối về việc đi theo lối mòn của người khác. Nếu bạn không thể nghe được thì bạn cũng sẽ thấy vấn đề. Anh ta làm nhạc không giống một cậu chăn cừu chăm lo cho bầy cừu của mình mà giống một người lãnh đạo khăng khăng mọi người phải nghe theo anh ta. Người nghe không thể có được sự tự do trong thưởng thức. Bây giờ anh ta có thể nổi tiếng, nhưng nổi tiếng hôm nay không có nghĩa là nổi tiếng vào ngày mai. Không có tính nhạc nào trong âm nhạc của anh ấy cả”.

Trong năm 2009, Branca đã viết một bản in trên tạp chí New York Times có tiêu đề “Sự kết thúc của âm nhạc” với nội dung như sau: “Các dàn nhạc đang phải vật lộn để kiếm sống, nhạc rock thì bị kéo xuống thành nhạc underground không chính thống, nhạc jazz thì ngừng phát triển và trở thành một loại nghệ thuật chết.

Trong hơn nửa thế kỷ, chúng tôi đã thấy những tiến bộ đáng kinh ngạc trong công nghệ âm thanh nhưng rất ít sự tiến bộ về chất lượng âm nhạc. Ở đây, sự thay đổi mô hình có thể không phải là một hướng đi mới mà là một điểm dừng. Chẳng lẽ khán giả không muốn nghe bất kỳ thứ gì mới? “ – Branca.

Glenn Branca được biết đến nhiều nhất với album The Ascension ra mắt năm 1982. (Nguồn: Youtube)
Glenn Branca được biết đến nhiều nhất với album The Ascension ra mắt năm 1982. (Nguồn: Youtube)

Chú thích: No Wave là một giới nhạc ngầm bắt đầu vào cuối thập niên 1970 và kết thúc vào giữa thập niên 1980 tại thành phố New York. Thuật ngữ “no wave” xuất phát từ kiểu chơi chữ châm biếm trong tiểu văn hóa punk đối với kiểu âm thanh thương mại trong thể loại new wave phổ biến thời đó. Nhạc no wave là sự chống lại các nghệ sĩ new wave, như Talking Heads, việc ký hợp đồng với các hãng đĩa lớn, và những đoạn riff của Chuck Berry thường được dùng với những nhóm new wave cuối thập niên 1970. Từ “no wave” có thể được truyền cảm hứng bởi đạo diễn phim Làn Sóng Mới wor Pháp, Jean-Luc Godard, với câu bình luận “There are no new waves, there is only the ocean” Dù chỉ kéo dài trong một thời gian tương đối ngắn nhưng no wave có ảnh hưởng sâu sắc tới sự phát triển của điện ảnh, nghệ thuật thị giác và thời trang độc lập.

Xem thêm:

DJ Avicii đột ngột ra đi ở tuổi 28

Cơ duyên đạo Phật của huyền thoại âm nhạc David Bowie

Minh Thy (Tạp chí phải mạnh ELLE Man, nguồn: Rolling Stone)

No more