Nike nắm phần thắng trong vụ kiện "Satan Shoes" của MSCHF x Lil Nas X, nhưng liệu họ có đang hành xử một cách "tiêu chuẩn kép" khi hơn 1 năm trước đó, Nike không hề đá động gì đến "Jesus Shoes" rất thành công của nhà bán lẻ này và liệu dùng toà án để giải quyết là điều cần thiết?
Theo trang Business of Fashion (BoF) đưa tin từ chính xác nhận của rapper Lil Nas X trên Twitter, thì đến thời điểm hiện tại, phần thắng đang nghiên về phía Nike trong vụ kiện xoay quanh bản collab MSCHF x Lil Nas X “Satan Shoes” dựa trên thiết kế Air Max 97.
Vào ngày 1/4/2021, ba ngày sau khi Nike đệ trình đơn kiện, Thẩm phán Quận của Hoa Kỳ – Eric Komitee đã đồng ý về đơn khiếu nại của Nike xoay quanh bản collab giày thể thao lấy cảm hứng “quỷ Satan” của MSCHF x Lil Nas X với những chi tiết tà đạo, ma quỷ gây ảnh hưởng đến hình ảnh của thương hiệu sportwear này. May cho chàng rapper “Old Town Road” này khi anh không phải là bị cáo trong vụ kiện, nhưng toà án đã phán quyết một lệnh cấm tạm thời đến với MSCHF, khiến cho nhà bán lẻ từ Brooklyn này bị ảnh hưởng khi không được xuất đi những đơn đặt hàng.
Nói thêm một chút về những đơn đặt hàng của MSCHF, toàn bộ 665 đôi giày đã được đặt hàng ngay khi vừa mở bán trong vòng 1 phút, và đôi giày thứ 666 sẽ được chính Lil Nas X tung ra dưới dạng “give away”. Và khi phán quyết của toà án được ban ra, những đơn đặt hàng chưa tiến hành giao cho khách sẽ bị phong toả cũng như Lil Nas X không thể tặng đôi giày thứ 666.
Trong ngày 28/3, Lil Nas X cũng đã tung ra video một video xin lỗi nhưng mang tính chấm châm biếm những tranh cãi xoay quanh phát hành này trước khi được phát hành vào ngày hôm sau trên trang web của MSCHF. Phát hành này là một dạng Merch trong chiến dịch marketing cho đĩa đơn Montreo của anh, trong đó có phân đoạn Lil Nas X trượt xuống từ Thiên Đường trên một cây cột và nhảy múa những động tác ma quỷ.
Đôi giày “Satan Shoes” chỉ là một trong những phát hành gây tranh cãi của MSCHF, bao gồm: BST áo thun “Impossible” mang phong cách patchwork chắp vá từ 10 thương hiệu streetwear đình đám có giá hơn 1000 USD/áo, những đôi dép “Birkinstock” – là sự kết hợp của phom giày sandal Birkenstock và được làm từ các chi tiết của túi Birkin có giá 76,000 USD hay gần đây nhất là đôi giày thể thao mang phong cách trái ngược hoàn toàn với “Satan Shoes” là “Jesus Shoes” với mức giá bán lẻ là 1,425 USD (giá resale gấp đôi và thậm chí gấp 8-9 lần).
Và phần của Nike, thương hiệu này giải thích cho việc làm của họ với CBS News vào ngày 1/4 như sau: “Hôm nay Nike đã đệ đơn khiếu nại vi phạm và làm loãng thương hiệu nhắm vào MSCHF trong sự việc liên quan đến đôi giày Satan Shoes. Hiện tại chúng tôi không có thêm bất cứ thông tin liên quan đến pháp lý để chia sẻ. Tuy nhiên, chúng tôi có thể nói với các bạn rằng chúng tôi không có bất cứ mối liên hệ nào với Lil Nas X hay MSCHF. Đôi giày Satan Shoes được sản xuất mà không được sử chấp thuận và uỷ quyền của Nike, và Nike không liên quan đến dự án này”.
Tuy nhiên, hàng động đệ đơn kiện của Nike thật sự không được gây sự chú ý bằng những chia sẻ đến từ MSCHF: “Chúng tôi thật sự ngạc nhiên về hành động từ Nike, và ngày sau khi luật sư của Nike gửi đến thông báo này, chúng tôi đã liên hệ họ nhưng không nhận được sự phản hồi”.
MSCHF và nhiều người cũng cho rằng Nike hiện đang đặt một tiêu chuẩn kép khá rõ rệt trong vấn đề lấy tôn giáo (Thiên Đường và Địa Ngục, Thiên Chúa và Quỹ Dữ…) làm cảm hứng trong thời trang, thứ vốn dĩ quá quen thuộc với thời trang từ xưa đến nay. MSCHF nói: “Hơn một năm trước, chúng tôi đã phát hành “Jesus Shoes”. Là một tác phẩm suy tưởng về nghệ thuật và tôn giáo, Jesus Shoes kết hợp văn hoá collab (cộng tác) với người nổi tiếng và sự tôn sùng của thương hiệu đến với tôn giáo để cho ra những phát hành giới hạn. Và tuần trước, chúng tôi tung ra Satan Shoes trong bản hợp tác với Lil Nas X, không có sự khác biệt nào giữa 2 phát hành này… Dị Giáo chỉ tồn tại trong khía cạnh học thuyết, và Nike là ai mà có quyền kiểm duyệt cái này chứ không phải cái kia?”
Phát hành “Jesus shoes” được ra MSCHF ra mắt vào năm 2019.Đôi giày mang nhiều cảm hứng tôn giáo và chủ đề là Chúa Jesus.Phần Air Bag chứa nước Thánh lấy từ sông Jordan.
Nói thêm một chút về đôi Air Max 97 “Jesus Shoes”. Quả thật như MSCHF nói, đôi giày của Chúa cũng được phát hành giới hạn như “Satan Shoes”, và thay vì chứa máu người với phối màu đỏ – đen liên tưởng đến địa ngục thì “Jesus Shoes” mang gam màu trắng – xanh ngọc với phần đế Air chứa nước Thánh lấy từ dòng sông Jordan. Đôi giày cũng “sold-out” và được “resale” cao ngất và Nike không hề đã động gì đến phát hành này!
Cũng trong phiên toàn, luật sự của MSCHF cũng đưa ra lập luận tương tự và giải thích them rằng “Satan Shoes” cũng như đôi “Jesus Shoes” là tác phẩm nghệ thuật chứ không đơn thuần là giày sneakers. Nhưng bên phía Nike cũng phản bác với bức ảnh Miley Cyrus mang đôi giày này trên chân và họ nhấn mạnh rằng cái “tác phẩm nghệ thuật” theo lời của luật sư MSCHF cũng chỉ được người mang đối xử như một đôi giày bình thường, và điều này vi phạm cũng như ảnh hưởng đến hình ảnh của Nike. Chưa hết, CBS đưa tin rằng luật sư của Nike cũng bày bỏ rằng họ nghi ngờ rằng toàn bộ đơn hàng đã được bàn giao ngay khi Nike và MSCHF đang hầu toà, do đó họ nhấn mạnh rằng đây là “tác hại không thể khắc phục”.
Ảnh: IG mileycyrus
Trong khi đó thì trên trang Twitter của mình, anh chàng Lil Nas X bày tỏ bức xúc như sau:
“Tôi vẫn không cảm thấy buồn lắm cho đến ngày hôm nay, tôi cảm thấy thật chết dẫm khi họ có quá nhiều quyền lực để huỷ bỏ phát hành này. Tự do ngôn luận bị vứt sọt rác rồi. Nhưng mọi thứ sẽ sớm thay đổi thôi”.
“Xin lỗi mọi người, bởi cái lũ mọt sách “khóc thuê khóc mướn” trên mạng mà tôi không được phép tặng đôi giày thứ 666 rồi”.
Ảnh: Lil Nas X’s Twitter
Hiện tại thì những phán quyết của toà án đang có lợi cho Nike, đây có lẽ là một quyết định có lý của ban lãnh đạo Nike khi muốn giữ hình ảnh của mình trước một thời đại những tiếng nói digital có khả năng công phá mạnh mẽ, nhưng liệu cũng là một con dao 2 lưỡi như những gì MSCHF phản bác? Và liệu việc Nike hành xử một cách cứng rắn khi phớt lờ lời hồi đáp của MSCHF khi vụ việc xảy ra mà đưa nhau ra toà sẽ khiến những đối tác sau này sẽ e dè “Swoosh” để cho ra những phát hành mang thông điệp sáng tạo và gai góc?
