Lễ bế mạc Liên hoan phim Cannes 2025 khép lại tối 24/5 (giờ Pháp) với lễ trao giải kéo dài hơn một tiếng, đánh dấu kết thúc một mùa điện ảnh mang đậm dấu ấn chính trị và nhân văn. Sự kiện được xem là phát súng khởi động mùa giải thưởng năm nay, mở đường cho hàng loạt chiến dịch phát hành, tiếp thị và mua bán bản quyền sôi động trong những tháng tới.
cannes 2025
Jafar Panahi lần đầu giành Cành Cọ Vàng tại Cannes 2025
Tối 24/5, đạo diễn Iran Jafar Panahi chính thức được xướng tên cho giải Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes với tác phẩm It Was Just an Accident – chiến thắng đầu tiên của ông ở hạng mục cao nhất sau nhiều năm góp mặt tại sự kiện.
Bộ phim cũng là sự trở lại của Panahi sau một giai đoạn đầy biến động trong sự nghiệp. Theo chia sẻ trong buổi họp báo, kịch bản lấy cảm hứng từ thời gian ông bị giam, kể về nhóm cựu tù nhân bắt cóc một người mà họ tin là điều tra viên từng thụ lý vụ án của họ.
Tác phẩm nhận nhiều lời khen từ giới phê bình, được đánh giá là một trong những bộ phim xuất sắc nhất của Panahi, khi kết hợp tinh tế giữa chất liệu châm biếm và chiều sâu nhân văn. Tuy nhiên, một bộ phận ý kiến cho rằng bộ phim mang tính chính trị rõ nét, phản ánh quan điểm cá nhân của đạo diễn về xã hội và thể chế tại Iran.
Đạo diễn Iran Jafar Panahi giành giải Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes 2025. (Ảnh: Tư liệu)
Năm 2010, chính quyền Iran kết án Panahi sáu năm tù với cáo buộc tuyên truyền chống chính phủ. Ngoài bản án, ông còn bị cấm làm phim, viết kịch bản và ra nước ngoài trong vòng 20 năm. Bất chấp những lệnh cấm khắt khe, Panahi vẫn tiếp tục sáng tác, thực hiện nhiều phim trong điều kiện ngặt nghèo.
Việc ông có mặt tại Cannes năm nay và trực tiếp bước lên sân khấu nhận giải được xem là một dấu mốc hiếm hoi và có tính biểu tượng trong sự nghiệp. Trong bài phát biểu, đạo diễn 64 tuổi xúc động chia sẻ cảm giác tội lỗi khi mình được tự do đi lại, trong khi nhiều nghệ sĩ đồng nghiệp tại Iran vẫn đang bị giam giữ hoặc bị cấm hoạt động. Panahi cũng bày tỏ lòng biết ơn đối với gia đình và êkíp, những người đã sát cánh để dự án trở thành hiện thực.
Với chiến thắng tại Cannes 2025, Panahi chính thức hoàn thành “bộ ba vương miện” trong giới điện ảnh quốc tế. Trước đó, ông từng đoạt giải Sư tử Vàng tại Liên hoan phim Venice năm 2000 với The Circle và giải Gấu Vàng tại Berlin 2015 cho Taxi Tehran.
Nghệ sĩ kêu gọi hành động vì nhân quyền, môi trường và chính sách thuế phim
Tại Liên hoan phim Cannes 2025, nhiều nghệ sĩ và các nhà làm phim đã tận dụng sân khấu danh giá để kêu gọi hành động vì nhân quyền, môi trường và phản đối các chính sách ảnh hưởng đến ngành điện ảnh. Chủ tịch ban giám khảo Juliette Binoche đã mở màn lễ khai mạc bằng bài phát biểu xúc động, nhấn mạnh tầm quan trọng của nghệ thuật trong việc phản ánh và thúc đẩy thay đổi xã hội. Bà đặc biệt đề cập đến cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Dải Gaza, tưởng nhớ nhà báo Fatima Hassouna – nhân vật chính trong bộ phim tài liệu Put Your Soul on Your Hand and Walk – đã thiệt mạng trong một cuộc không kích. Binoche khẳng định: “Nghệ thuật luôn chiến thắng. Những gì thuộc về con người luôn chiến thắng” .
Người dẫn chương trình lễ khai mạc, diễn viên Laurent Lafitte, cũng nhấn mạnh vai trò xã hội của nghệ thuật. Ông kêu gọi nghệ sĩ góp phần nâng cao nhận thức về biến đổi khí hậu, phân biệt chủng tộc, người di cư và cộng đồng LGBTQ+. Lafitte cũng vinh danh các nghệ sĩ như James Stewart, Jean Gabin, Josephine Baker, Marlene Dietrich, Richard Gere và Isabelle Adjani vì những đóng góp vượt ra ngoài màn ảnh.
Chủ tịch ban giám khảo Juliette Binoche kêu gọi chú ý đến cuộc khủng hoảng nhân đạo tại Dải Gaza và môi trường toàn cầu. (Ảnh: Tư liệu)
Một chủ đề gây tranh luận tại Cannes năm nay là chính sách thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đề xuất áp mức thuế 100% với các phim nhập khẩu. Trong bài phát biểu nhận giải Cành Cọ Vàng danh dự, tài tử Robert De Niro công khai chỉ trích chính quyền Trump vì cắt giảm ngân sách cho nghệ thuật và giáo dục, đồng thời phản đối chính sách thuế quan với ngành công nghiệp điện ảnh. Ông nhấn mạnh rằng Cannes là nơi kết nối các nhà làm phim và khán giả toàn cầu, bất chấp những chia rẽ chính trị.
Theo chuyên trang Variety, đề xuất của Trump khiến giới làm phim châu Âu – từ các nhà sản xuất đến các nhà hoạch định chính sách – khẩn trương đưa ra các phương án ứng phó nhằm bảo vệ dòng phim độc lập trước nguy cơ bị siết tài trợ và hạn chế tiếp cận thị trường Mỹ. Nhiều nhà làm phim lo ngại rằng chính sách này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sự đa dạng và tự do sáng tạo trong ngành điện ảnh.
Chiến thắng đầu tiên sau 10 năm của điện ảnh Trung Quốc cannes 2025
Resurrection – phim có Thư Kỳ và Dịch Dương Thiên Tỉ đóng chính – nhận Giải đặc biệt của Ban giám khảo (Prix Spécial) tại Liên hoan phim Cannes 2025. Đây là lần đầu tiên sau một thập kỷ, điện ảnh Trung Quốc trở lại danh sách chiến thắng ở Cannes, kể từ giải Đạo diễn xuất sắc mà Hầu Hiếu Hiền nhận được với The Assassin (2015).
Theo Variety, ban giám khảo đánh giá cao Resurrection nhờ chiều sâu triết lý và sự tinh tế trong cách triển khai ngôn ngữ điện ảnh. Tác phẩm được công bố vào phút chót trong danh sách tranh giải Cành cọ Vàng, và gây chú ý khi nhận tràng pháo tay kéo dài bảy phút sau buổi chiếu ra mắt hôm 22/5.
Resurrection – phim có Thư Kỳ đóng chính, nhận Giải đặc biệt của Ban giám khảo (Prix Spécial). (Ảnh: Tư liệu)
Phim kể về một người phụ nữ (Thư Kỳ đóng) mắc kẹt trong “múi giờ vĩnh cửu” sau ca phẫu thuật. Khi tỉnh dậy vào năm 2068, cô nhận ra mình là sinh vật sống sót duy nhất trong một thế giới hoang tàn. Trong những giấc mơ phi thực, cô phát hiện xác một người nửa máy nửa người (Dịch Dương Thiên Tỉ đóng) và cố đánh thức sinh vật ấy bằng cách kể lại những câu chuyện về lịch sử Trung Quốc. Mối quan hệ kỳ lạ dần hình thành, buộc cô lựa chọn giữa thực tại và một ký ức đang sống dậy.
Resurrection được nhận xét là khó tiếp cận với đại chúng, khi khai thác các chủ đề về ký ức, giấc mơ và bản chất của thời gian. Tuy nhiên, phim nhận nhiều đánh giá tích cực từ giới chuyên môn.
Prix Spécial là giải thưởng được trao cho một phim hoặc cá nhân có đóng góp nổi bật về mặt sáng tạo tại liên hoan phim. Năm ngoái, đạo diễn Mohammad Rasoulof nhận giải này với tác phẩm The Seed of the Sacred Fig.
Chiến thắng gây chú ý của các tác phẩm mang tính thể chế và giới tính
Liên hoan phim Cannes 2025 chứng kiến sự lên ngôi của những tác phẩm mang đậm màu sắc chính trị và xã hội, phản ánh xu hướng nghệ thuật ngày càng gắn bó chặt chẽ với các vấn đề thời sự. Trong số đó, ba bộ phim nổi bật là The Secret Agent, The Little Sister và Sentimental Value đã khắc họa sâu sắc những chủ đề như chế độ độc tài, bản dạng giới và mâu thuẫn thế hệ.
The Secret Agent của đạo diễn Brazil Kleber Mendonça Filho là một tác phẩm chính trị ly kỳ lấy bối cảnh thập niên 1970, thời kỳ Brazil bị chế độ độc tài quân sự giày vò. Phim kể về Marcelo, một người đàn ông ngoài bốn mươi tuổi chạy trốn quá khứ rắc rối, đến thành phố Recife với hy vọng xây dựng cuộc sống mới và đoàn tụ gia đình. Tác phẩm đã giành giải Đạo diễn xuất sắc và Nam diễn viên chính xuất sắc cho Wagner Moura, đồng thời được Hiệp hội phê bình quốc tế FIPRESCI vinh danh là phim hay nhất trong hạng mục tranh giải chính thức.
The Secret Agent lấy bối cảnh thập niên 1970, thời kỳ Brazil bị chế độ độc tài quân sự giày vò. (Ảnh: Tư liệu)
The Little Sister (La Petite Dernière) của nữ đạo diễn Hafsia Herzi lại kể về cô gái Nadia, con của gia đình nhập cư Algeria tại Paris, đang vật lộn giữa kỳ vọng của gia đình và việc khám phá bản dạng giới của bản thân. Phim đã giành giải Queer Palm và Nữ diễn viên chính xuất sắc cho Nadia Melliti tại Cannes 2025.
Sentimental Value của đạo diễn Na Uy Joachim Trier là một bộ phim hài kịch chính kịch kể về hai chị em Nora và Agnes tái kết nối với người cha Gustav, một đạo diễn nổi tiếng nhưng đã xa cách gia đình. Sau cái chết của mẹ, Gustav trở lại với mong muốn hàn gắn mối quan hệ và thực hiện một bộ phim mới. Tác phẩm đã nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt tại Cannes, với 19 phút vỗ tay và giành giải Grand Prix.
Sentimental Value nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt tại Cannes, với 19 phút vỗ tay. (Ảnh: Tư liệu)
Ngay sau lễ bế mạc Liên hoan phim Cannes 2025, không khí hậu trường trở nên sôi động với hàng loạt thương vụ mua bán phim, thương thảo bản quyền và xây dựng kế hoạch truyền thông, phát hành tại các thị trường lớn. Lễ trao giải được phát sóng trực tiếp trên hai kênh truyền hình Pháp và nền tảng YouTube, kéo dài hơn một tiếng. Trên sân khấu, các nghệ sĩ chiến thắng gửi lời cảm ơn đến êkíp đồng hành và chia sẻ về hành trình làm phim, cảm hứng sáng tác cũng như góc nhìn cá nhân về điện ảnh trong thời đại nhiều biến động.
