Sau Cá Hồi Hoang tạm dừng hoạt động vào năm 2023, thông tin ban nhạc Ngọt tan rã đã để lại nhiều tiếc nuối cho khán giả Việt. Mới đây, dự án cuối cùng là EP “Suýt2” đã được ra mắt như lời chia tay cho quãng thời gian hoạt động kéo dài gần một thập kỷ của 4 thành viên.
Ấn tượng nhưng không xuất sắc
Nối tiếp EP Suýt1 ra mắt hồi đầu năm nay, Suýt2 cũng gồm 4 ca khúc có màu sắc khác biệt và không tuân theo chủ đề nào cả. Ở đó ta thấy được hướng đi mới của ban nhạc này nếu không tan rã, là việc khai thác nhiều yếu tố bản địa và truyền thống ấn tượng. Điều đó có thể nhìn thấy ở Suýt1 khi áp dụng màu sắc âm nhạc Tây Bắc hoang dại và ở EP mới này, ta cũng thấy được điều đó ở 2 ca khúc là Quen lắm và Leo đèo. Không dừng ở đó, ban nhạc còn tận dụng những sample nổi tiếng vào ca khúc để làm nên dấu ấn độc đáo.
Khởi đầu bằng guitar giản dị rồi ngay sau đó là các âm thanh đặc trưng của âm nhạc vùng cao, kết hợp cùng cách hát trễ nải có khi nảy hạt đặc trưng của nhiều bộ môn truyền thống, tất cả đã tạo nên một tổ hợp có phần độc đáo, khác lạ. Các vòng hòa âm lặp đi lặp lại xuyên suốt bài hát cũng để lại một ấn tượng lớn có phần dễ nghe, dễ thuộc, tương đối nịnh tai và khá đặc biệt. Đây có thể nói là điểm nhấn sáng nhất của toàn bộ EP này.
Hai ca khúc khác là Chiều Hồ Tây và Chuyện thường cũng đáng tiếc thay không quá mới mẻ, khi đều là những giai điệu, dòng nhạc đã được ban nhạc thể hiện trước đó. Nếu Chiều Hồ Tây bảng lảng với chất swing, jazz từng xuất hiện nhiều lần trong Ngbthg và album 3, thì Chuyện thường lại mang nhiều màu sắc của Gieo hay dự án riêng của giọng ca chính Vũ Đinh Trọng Thắng. Nhìn chung đây là các bài hát vẫn cho thấy chất Ngọt, nhưng để gọi là đã tạo ra sự bùng nổ hay mới mẻ chưa, thì câu trả lời hẳn nhiên là không, khi nó có sự lặp lại tương đối giống với các EP trước.
Di sản phong phú
Thế nhưng nhìn nhận một cách khách quan, thì sự nghiệp hơn 10 năm của Ngọt vẫn là dấu son chói lọi của mô hình nhóm nhạc nói riêng và mảng indie nói chung. Thành lập vào năm 2013 với 4 thành viên, có thể nói Ngọt ở những ngày đầu là một ban nhạc rock mới mẻ, độc đáo, dành riêng cho thế hệ trẻ. Ở thời điểm mà những Bức Tường, Microwave, Ngũ Cung… đã “làm mưa làm gió” và có dấu ấn với thế hệ hệ 8x, 9x… thì sự xuất hiện của Ngọt như “làn gió mới” cho thế hệ cuối 9x và gen Z (sinh từ 1996 – những năm 2010). Âm nhạc của họ không khốc liệt, dữ dội như những đàn anh đi trước, mà mang nhiều âm hưởng đô thị và câu chuyện của người trẻ. Đó có thể là châm ngôn sống kiểu YOLO (sống vì chính mình) hoặc đơn giản là tâm sự thường ngày của những người trẻ.
Album đầu tay ra mắt vào năm 2016 chính là bước đầu chạm ngõ và định hình cá tính, xác định đối tượng là người trẻ tuổi và phong cách âm nhạc phá phách, biến tấu của Ngọt. Bước sang đĩa nhạc thứ 2 – Ngbthg ra mắt một năm sau đó, Ngọt tiếp tục cho thấy bản thân “không hài lòng” chỉ riêng với rock. Âm nhạc của họ ngày càng khó định hình hơn, khi giao thoa giữa rock với nhiều thể loại, từ jazz, soul cho đến pop hay alternative. Thậm chí họ cũng không ngại giải cấu trúc bài hát, đem vào không khí nhạc kịch broadway hoặc những ca khúc không còn âm hưởng của rock, mà thay bằng waltz hay những bài hát trữ tình, lãng mạn.
Album nói trên cũng có ca khúc Em dạo này đưa cả nhóm nhạc “lên đỉnh vinh quang”, với sự công nhận của giới chuyên môn (chiến thắng Bài hát của năm và Nghệ sĩ mới của năm ở giải Cống Hiến 2018), cũng như của các khán giả (bởi trước khi góp mặt tại Ngbthg, thì nó đã khuấy động Soundcloud – nền tảng nghe và chia sẻ nhạc miễn phí – suốt nhiều năm liền). Hiểu được điều đó cũng như những nét tinh quái, ngổ ngáo xác định từ đầu, Ngọt hướng đến album 3 (Tuyển tập nhạc Ngọt trẻ sôi động 2019) và cũng đồng thời album đỉnh nhất của nhóm nhạc này cho đến hiện tại.
Ở giai đoạn này, nhóm bắt đầu sản xuất những bản pop dễ nghe, dễ thuộc và dễ tiếp cận với đông đảo khán giả như Lần cuối, Dự Báo Thời Tiết… Các bản phối luôn rất mới mẻ, tạo nên sự thích thú khi thưởng thức. Tuy đa dạng dòng nhạc, nhưng album 3 lại rất thống nhất và hấp dẫn khi cho thấy cá tính của những người trẻ và ý định khai thác câu chuyện của người cùng thời, với âm nhạc vừa hoài cổ lại vừa hiện đại, kết hợp được nhiều dòng nhạc với nhau. Có thể xem đây là dấu mốc chói lọi trong suốt sự nghiệp làm nhạc của Ngọt.
Sau đó Gieo được phát hành vào năm 2022 với sự chuyển hướng sang psychedelic rock đã từng phổ biến những thập kỷ trước. Điều đáng buồn là album này gần như thiếu cá tính, đổi mới, dẫu các bài hát vẫn trên mức trung bình. So về sáng tạo, nó khó đạt được chuẩn mực mà 3 hay Ngbthg đã làm được, nhưng Ngọt lại cho thấy được khía cạnh mới mẻ, với “hệ sinh thái sáng tạo” giờ đã rộng hơn, không chỉ trong âm nhạc. Đó là việc cộng tác với Duy Đào – người sẽ trở thành nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên được đề cử Grammy cho khâu thiết kế phiên bản vật lý album xuất sắc nhất, có nhiều ý nghĩa, bám sát concept (ý tưởng) chung.
Tương lai nào cho Ngọt?
Có thể thấy rằng trong suốt 11 năm hoạt động, Ngọt không chỉ là nhóm đi đầu của làn sóng indie (các nghệ sĩ làm nhạc độc lập) mà còn tạo cảm hứng cho khán giả cũng như những nghệ sĩ khác. Thịnh Suy chia sẻ: “10 năm cho rất rất nhiều sự cống hiến, Ngọt chưa từng làm tôi thất vọng cho dù là trong sản phẩm âm nhạc nào. Các anh là một trong những lý do lớn nhất khiến tôi yêu mến âm nhạc, và bắt đầu với nó từ những năm 2014, 2015. Âu cũng là 1 hành trình rất đẹp, và hành trình nào thì cũng đến ngày phải dừng chân thôi”. Di sản mà Ngọt để lại tương đối ấn tượng, khi họ không ngừng tìm tòi, mở rộng biên giới nhạc rock, để kết hợp nó với nhiều thứ khác khi mà phải 10 năm sau thì xu hướng phối trộn đa dòng nhạc mới được nhiều nghệ sĩ trẻ quan tâm theo đuổi.
Sau 2 EP cuối cùng đã được ra mắt, thì tương lai của nhóm cũng được khán giả tương đối quan tâm. Trong khi Vũ Đinh Trọng Thắng – thành viên hát chính, đảm nhận sáng tác – gần như sẽ tiếp tục với sự nghiệp solo, khi trước đó anh từng cho ra mắt album Cái đầu tiên, EP Giấy Gấp của riêng mình cũng như hỗ trợ trong nhiều dự án của các nghệ sĩ khác; thì 3 thành viên còn lại có thể thành lập nhóm mới với giọng hát chính kiêm sáng tác mới, để duy trì mô hình của những nhóm nhạc khi đây đều là những nhà sản xuất và người chơi nhạc cụ được đánh giá cao. Trong đó tay trống Nam Anh cũng đã góp mặt trong album đầu tay của ban nhạc Mối, nhận được phản hồi tương đối tích cực.
Nhìn ra xa hơn, có thể thấy cũng như sự tan rã trước đó của Cá Hồi Hoang, mô hình nhóm nhạc vẫn luôn gặp nhiều thách thức khi hoạt động ở thị trường Việt Nam, nhất là khi họ hoạt động độc lập, không chịu sự quản lý của các công ty hay hãng đĩa chuyên nghiệp. Chắc chắn việc không còn đứng chung sân khấu của các thành viên là tiếc nuối lớn cho người hâm mộ. Thế nhưng sau đó việc tiếp tục solo sẽ mang đến những trải nghiệm mới, ấn tượng và phong phú hơn. Điều này có thể nhìn thấy trong các dự án của Thành Luke từ khi Cá Hồi Hoang không còn hoạt động chung hay Vũ Đinh Trọng Thắng sắp tới đây, khi vài ngày trước anh cũng giới thiệu ca khúc Người yêu có bạn gái hát cùng Đồng Lan, hay trước đó là Nó hợp tác cùng rapper Datmaniac.
Ngoài việc không còn đứng chung, những biến động này cũng cho thấy sự vận động không ngừng của giới rock Việt nói riêng và nhạc Việt nói chung, khi từ đó mà những nghệ sĩ solo hay nhóm nhạc mới có dịp hình thành, ngày càng đem đến thêm sự phong phú cho nền âm nhạc từ những kinh nghiệm, trải nghiệm mà mình đã có. Có thể nói rằng những gì Ngọt đã tạo ra 11 năm qua vẫn sẽ còn đó, sống trong kỷ niệm của các khán giả, từ đó tạo ra bệ phóng cho những dự án mới hơn sau này.
____
Bài: Tuấn Anh
