[Tạp chí ELLE - 7/2016] Giữa những ngày tháng 6 rực lửa, khán giả Hà Nội đã được làm mát tâm hồn bởi bữa tiệc ballet - Paris Ballet par VPBank. Như tâm tư của Giám đốc nghệ thuật Frédéric Fontan: “Giữa Paris và Hà Nội luôn tồn tại một câu chuyện thực sự về tình yêu văn hóa, nghệ thuật và thẩm mỹ”. Chính mối quan hệ huyền diệu này đã thôi thúc những người yêu nghệ thuật đưa Paris và Hà Nội xích lại gần nhau.
Những vũ công khi giải nghệ họ sẽ thường chuyển làm biên đạo. Nhưng ở ông, có gì đặc biệt khác không?
Mỗi vũ công đều suy nghĩ họ sẽ làm gì sau khi rời sàn diễn. Không phải ai cũng có khả năng để làm một giảng viên hay một biên đạo múa giỏi. Đó thực sự là một vấn đề khi họ muốn tiếp tục sự nghiệp của mình. Vũ công thường ít được chuẩn bị để làm việc đó. Tôi có cơ hội tiếp cận với âm nhạc và cũng thừa hưởng khả năng làm truyền thông từ cha mẹ của mình.
Vì vậy, sau 10 năm trên sân khấu toàn thế giới ở vị trí là một vũ công cho các vở ballet, opera, nhạc kịch, tôi quyết định rút lui. Thực tế, tôi biết là quá sớm nhưng đó cũng là một sự lựa chọn sau 10 năm tuyệt vời và may mắn không bị chấn thương (cười).
Tôi đã rút lui và bắt đầu sự nghiệp may mắn thứ hai của mình là Giám đốc Nghệ thuật tại các cơ quan truyền thông cho các thương hiệu cao cấp, các chương trình kết nối văn hóa, kinh doanh với mong ước lớn của mình là cầu nối văn hóa để mang nghệ thuật ballet nổi tiếng của Pháp đi đến các nơi trên thế giới.
Nằm trong khuôn khổ chuyến lưu diễn toàn cầu Paris Dance Galaxy, lý do ông chọn Việt Nam là điểm dừng chân đầu tiên của châu Á là gì?
Tôi đến Việt Nam lần đầu tiên năm 2008, đây là nơi ông của tôi cùng các người anh và chị của ông đã được sinh ra. Họ thực sự có một phần trái tim ở Hà Nội. Khi tôi đến thành phố này, rất nhiều cảm xúc đã ùa đến. Tôi nhìn thấy Nhà hát Lớn và tôi có thể tưởng tượng được hình ảnh của cụ tôi ở đó bởi ông là người rất yêu opera và ballet. Vì thế lần này, tôi muốn làm một điều gì đó liên quan đến nghệ thuật tại nơi đây.
Với tôi, Hà Nội là một phần tâm hồn từ thuở ấu thơ. Do đó, khi khởi động chuyến lưu diễn toàn cầu Paris Dance Galaxy, tôi muốn có Hà Nội trong hành trình này. Năm 2014, tôi đã đi thực địa một vài nơi tại châu Á như Seoul, Kyoto và dĩ nhiên ghé đến Hà Nội. Con người ở đây cởi mở, tràn đầy năng lượng, điều đó đã thúc đẩy tôi. Tôi nhìn thấy rất nhiều sự thay đổi tích cực kể từ năm 2008, và tôi phấn khích vì điều đó.
Nghệ thuật có thể truyền thông điệp tích cực và với tinh thần giao lưu văn hóa cho phép các quốc gia gặp gỡ và tìm hiểu lẫn nhau. Vì vậy, Paris Ballet là một câu chuyện tình yêu giữa Paris và Hà Nội. Với Đại sứ quán Pháp, VPBank, Opal, VNSO, Alfalibra, chúng tôi tin rằng có thể làm cho dự án này trở thành hiện thực. Và tôi rất tự hào được chọn lựa Hà Nội để bắt đầu hành trình lưu diễn này tại châu Á.
Trích đoạn Kẹp hạt dẻ
Khán giả Việt Nam không am hiểu nhiều về ballet. Vậy cách dàn dựng của ông có gì đặc biệt để nghệ thuật này có thể dễ dàng tiếp cận và để lại cảm xúc?
Múa là bộ môn nghệ thuật phổ quát. Bạn không cần phải hiểu từng từ ngữ như trong một vở kịch, hay lời bài hát của opera. Ai cũng có thể múa và cảm nhận âm nhạc. Hãy đặt mình vào một điệu nhạc và để cơ thể bạn cảm nhận âm hưởng: đó đã là múa rồi. Ở gần khách sạn Metropole, tôi thấy mọi người bật nhạc và nhảy điệu tango ngay trên hè phố, tôi đã rất ngạc nhiên.
Về nghệ thuật ballet, tôi cố gắng mang đến một chương trình với rất nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau để làm hài lòng từng vị khán giả. Tôi chắc chắn mọi người đã tìm thấy điều thú vị và cảm xúc của họ trong từng vở ballet.
Liệu ông có nghĩ đến sẽ mời một vài vũ công ballet Việt tham gia trình diễn như ông đã kết hợp với dàn nhạc giao hưởng Việt Nam cho vài trích đoạn của chương trình lần này?
Năm 2000, tôi có cơ hội để đại diện cho nước Pháp tham dự Hội nghị châu Á và châu Âu 3 tại Seoul. Chúng tôi là những nghệ sĩ đến từ hai châu lục và tôi rất hạnh phúc khi nhảy với những vũ công đến từ Nhật, Trung Quốc và một nghệ sĩ solo người Việt. Với tôi, đó là cơ hội duy nhất mà nếu có thể trải nghiệm điều này một lần nữa, tôi sẽ làm.
Tôi đã ở buổi công diễn ra mắt thế giới của vở opera La Do tại Nhà hát Lớn Hà Nội, và tôi thấy một số vũ công tuyệt vời từ opera ballet Việt Nam. Có lẽ, trong tương lai chúng ta có thể hợp tác, tôi có thể biên đạo múa cho các nghệ sĩ ở đây hoặc mời một số nghệ sĩ độc diễn cho show diễn ở châu Âu.
Tôi thích kết hợp mọi người, kỹ thuật, văn hóa… tất cả chúng ta sẽ đạt tới một ngưỡng nào đó bằng cách trở lại với nhau, đặc biệt là trong nghệ thuật. Tạo cơ hội tận dụng lợi thế của việc giao lưu văn hóa, đó là mục tiêu của tôi.
Trích đoạn Into the night
Chương trình diễn ra tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia. Địa điểm đó có phù hợp không bởi sân khấu ballet thường có những yêu cầu đặc biệt, thưa ông?
Thông thường, một chương trình ballet thường diễn trong nhà hát. Nhưng tôi cũng đã có cơ hội làm việc với những biên đạo múa và các đạo diễn sân khấu tuyệt vời ở một số chương trình diễn ra ở các nơi như sân vận động quốc gia Pháp hay ở một không gian mở như Nhà hát Verona ở Ý… Khi đó, chúng tôi đã tự phá rào cản trong suy nghĩ của mình, phải thích ứng và suy nghĩ lớn.
Khi Louis XIV sáng tạo ra ballet, ballet đã được trình diễn trong phòng chờ, phòng khiêu vũ, không phải trên sân khấu… Vì vậy, chúng ta không nên tự đặt mình vào khuôn mẫu. Tất nhiên, để đảm bảo sự an toàn cho các vũ công, chúng tôi phải tôn trọng những điều kiện cơ bản và thích ứng với hoàn cảnh!
Điểm dừng chân tiếp theo của chuyến lưu diễn sẽ là…
Dubai và Seoul. Chúng tôi đang làm việc với cả Montreal, Kyoto, Budapest. Nhưng cũng không vội vàng bởi tour diễn của chúng tôi vẫn còn 2 năm rưỡi nữa để kết thúc hành trình.
Chương trình có vũ công gốc Việt tham gia trình diễn. Có lý do gì đặc biệt không khi họ cùng đồng hành với ông?
Cùng đồng hành với tôi và đoàn ballet lần này có diễn viên có gốc Việt là Mathilde Froustey. Cô ấy là một trong số các diễn viên chính của đêm diễn mang trong mình dòng máu Việt Nam và bà của Mathilde cũng là người Việt Nam. Với chúng tôi, đây là chuyến trở về cội nguồn của mình và nghệ thuật đã giúp chúng tôi làm được điều đó.
Xin cảm ơn và hy vọng ông sẽ sớm quay trở lại Hà Nội với một dự án mới.
