“Lilo & Stitch” là bản live-action chuyển thể từ phim hoạt hình cùng tên của Disney năm 2002, xoay quanh hành trình của cô bé Hawaii tên Lilo (Maia Kealoha), người bất ngờ nhận nuôi một sinh vật ngoài hành tinh siêu phá phách có tên Stitch – một “vũ khí sinh học” mang mã số 626. Trong khi chính quyền liên hành tinh tìm cách thu hồi Stitch, thì tại Trái đất, Lilo và chị gái Nani đang cố gắng giữ gìn mái ấm sau cái chết của cha mẹ.
Nâng tầm cảm xúc
Không ít khán giả dè chừng mỗi lần Disney công bố remake live-action một tác phẩm hoạt hình kinh điển. Thất bại của Snow White hay phản ứng trái chiều với The Little Mermaid khiến làn sóng hoài nghi càng dâng cao. Nhưng Lilo & Stitch đã phần nào xoa dịu định kiến đó bằng một thái độ làm phim không hời hợt.
Ngay từ những cảnh mở đầu với Lilo chạy chân trần trên cát, người xem cảm nhận được sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên. Âm thanh của sóng biển, những bài ca tiếng Hawaii cất lên từ Kamehameha Schools Children’s Chorus, cùng điệu hula mềm mại như một chiếc võng đung đưa ký ức. Phim không dùng văn hóa Hawaii như một lớp trang điểm, mà xem đó là nền móng cảm xúc, nơi mọi tình tiết và lựa chọn nhân vật đều quy chiếu về bản sắc.
Trước hết, quá trình chuyển thể giữ lại gần như toàn bộ cốt truyện gốc, giúp khán giả cảm thấy thân thuộc, hoài niệm. Song, khác biệt nằm ở cách xử lý hình ảnh: Stitch – nhân vật CGI – được thiết kế tinh tế, mềm mại, không quá hoạt hình nhưng vẫn giữ được sự đáng yêu, hỗn loạn đặc trưng.
Bản live-action có thêm những thay đổi nhỏ nhưng hiệu quả, như mở rộng vai trò của cộng đồng, giới thiệu nhân vật Tūtū để nhấn mạnh tính tập thể trong xã hội Hawaii – điều mà bản gốc chỉ lướt qua. Đồng thời, âm nhạc do Dan Romer phối lại vừa tươi mới vừa gợi hoài niệm, bản cover “Burning Love” do hai cháu của Bruno Mars thể hiện tạo nên màu sắc hiện đại mà vẫn tôn trọng quá khứ.
Trên hết, diễn xuất của Maia Kealoha gây bất ngờ với độ sâu cảm xúc. Sydney Agudong (vai Nani) cũng mang đến hình ảnh người chị vừa nghiêm khắc vừa mong manh rất thuyết phục.
Nếu phải so sánh, Lilo & Stitch bản 2025 giống một người con quay về ngôi nhà cũ và sửa sang, thay vì phá đi để xây mới. Phim giữ được linh hồn bản gốc nhưng thêm lớp chiều sâu và kỹ thuật mới, thể hiện sự trưởng thành của Disney trong hành trình “live-action hóa” di sản.
Những mảnh ghép hợp thời nhưng hơi “lệch tông” Lilo & Stitch
Điểm then chốt vẫn là thông điệp “Ohana means family” – câu nói bất hủ được giữ nguyên, không uốn lượn cho hợp thời. Sự ấm áp của nó không đến từ tuyên ngôn, mà từ cách Lilo chống lại cô đơn bằng trí tưởng tượng, Nani vật lộn với trách nhiệm làm chị thay cha mẹ, và Stitch – một sinh vật ngoài hành tinh được sinh ra để hủy diệt – học cách yêu thương.
Cũng vì thế, Lilo & Stitch không gào lên để giảng đạo lý, mà kể những mảnh đời chật vật cố gắng yêu thương đúng cách. Và đó là điều khiến khán giả rơi nước mắt – không phải vì kỹ xảo, mà vì sự đồng cảm sâu sắc.
Tuy nhiên, không có bản remake nào là hoàn hảo, đặc biệt khi khán giả cũ luôn có sự so sánh . Điểm gây tranh cãi đầu tiên là sự vắng mặt của Gantu – kẻ phản diện được yêu thích trong bản hoạt hình. Thay vì giữ Gantu là nhân vật đối trọng mạnh mẽ với Stitch, bản 2025 đẩy vai trò phản diện sang Jumba – nhà khoa học tạo ra Stitch – khiến cấu trúc thiện ác trở nên mơ hồ và thiếu sức nặng.
Một điểm trừ khác là cách xử lý nhân vật Pleakley – thường được xem như biểu tượng genderfluid đáng yêu trong văn hóa đại chúng. Trong bản gốc, nhân vật này thường xuyên cải trang thành phụ nữ một cách duyên dáng và hài hước, trở thành hình mẫu phi giới tính gần gũi và đầy cảm tình. Tuy nhiên, bản live-action đã làm dịu đi đặc điểm này, để Pleakley hóa trang thành nam, khiến nhiều fan cảm thấy nhân vật bị “bình thường hóa” và đánh mất chất riêng vốn rất thời đại.
Trong bối cảnh Disney liên tục bị chỉ trích vì đưa yếu tố “woke” vào phim nhưng lại xử lý nửa vời, thiếu tinh tế, thì cách mà Lilo & Stitch đối diện với vấn đề đa dạng giới lại tạo cảm giác an toàn đến mức nhàm chán. Đây là một bước lùi, nhất là khi chính bản hoạt hình 2002 đã đi trước thời đại về tính cởi mở giới tính mà không cần tuyên bố gì to tát.
Một điểm trừ khác nằm ở việc phim lược giản khá nhiều cảnh hành động, rút gọn mâu thuẫn để phục vụ nhịp phim gia đình, khiến phần giữa bị trầm và thiếu cao trào. CGI của Stitch dù đáng yêu nhưng trong một số cảnh tiếp xúc vật lý vẫn còn hơi thiếu tự nhiên, làm giảm sự chân thực trong tương tác.
Disney từng nhiều lần bị chê làm phim live-action chỉ để tận thu bản quyền. Nhưng với Lilo & Stitch, khán giả thấy một cố gắng tử tế hơn: một bộ phim không chỉ đẹp về hình thức, mà còn có nội dung đồng cảm, trung thành với tinh thần gốc, đồng thời làm mới bằng ngôn ngữ điện ảnh hiện đại. Với tinh thần “ohana” làm trục xương sống, văn hóa Hawaii làm máu thịt, đây không phải là món ăn nhanh điện ảnh, mà là một bữa cơm gia đình – nơi bạn có thể ngồi lại, nhai kỹ và cảm nhận dư vị.
Dù vẫn còn những khiếm khuyết, Lilo & Stitch (2025) xứng đáng được nhìn nhận như một bước tiến trưởng thành trong dòng remake của Disney, không chỉ vì tác phẩm tôn trọng quá khứ, mà còn biết kể chuyện hiện tại bằng trái tim.
________
Bài: Phúc Logic