Nhân vật 10/05/2019

Dennis Bergkamp: Sự tinh tế hóa tượng đài

Bài ELLE Team

Mỗi khi nhắc về Dennis Bergkamp, người ta vẫn dành cho tiền đạo xuất sắc bậc nhất lịch sử Premier League những lời hoa mỹ và ca tụng ông hàng giờ liền với nội dung xoay quanh hai chữ: "tinh tế". Chúng ta có thể dành một quyển sổ trăm trang để viết về những bàn thắng của Thierry Henry nhưng phải cần một cuốn từ điển để miêu tả về những tinh hoa nghệ thuật mà Dennis Bergkamp dung nạp vào bóng đá.

Dưới triều đại của Arsene Wenger, Pháo Thủ đã viết nên những chương vàng chói lọi và đáng nhớ bậc nhất trong lịch sử của câu lạc bộ và dĩ nhiên, ở đó có một phần đóng góp cực kỳ to lớn của những con người đã đến rồi trở thành huyền thoại tại pháo đài Highbury. Trong số những tượng đài của Arsenal, Dennis Bergkamp vẫn luôn là cái tên gây ra sự nhớ nhung da diết cho những người hâm mộ không chỉ bởi những bàn thắng mà ông ghi được, mà còn là vì cảm xúc ông mang đến mỗi khi đặt chân ra thảm cỏ xanh mướt. Dennis Bergkamp là sự khác biệt so với phần còn lại, ông đem sự mỹ miều của nghệ thuật dung hòa vào lối chơi của bản thân, biến từng cái chạm bóng tinh tế thành vần thơ người đời ca ngợi.

Dennis Bergkamp - ELLE Man -1
Ảnh: Who Ate all the Pies

Mỗi khi nhắc về Dennis Bergkamp, dù không phải là fan của Arsenal, người ta vẫn dành cho tiền đạo xuất sắc bậc nhất lịch sử Premier League những lời hoa mỹ và ca tụng ông hàng giờ liền với nội dung xoay quông hai chữ: tinh tế. Dennis Bergkamp không chỉ dứt điểm bóng sóng thần sầu, ông còn sở hữu khả năng xử lý bóng một chạm ở cấp độ siêu việt, hiệu quả về mặt chuyên môn và giàu tính nghệ thuật. Chúng ta có thể dành một quyển sổ trăm trang để viết về những bàn thắng của Thierry Henry nhưng phải sử dụng một cuốn từ điển để miêu tả về những tinh hoa nghệ thuật mà Dennis Bergkamp dung nạp vào bóng đá.

Dennis Bergkamp - ELLE Man -2
Ảnh: World Soccer

Dennis Bergkamp sinh ngày 10/5/1969 tại thành phố Amsterdam của Hà Lan. Lớn lên trong một gia đình trung lưu có cha làm thợ điện và vô cùng yêu bóng đá, Dennis Bergkamp được người cha đặt cho cái tên Dennis giống với Denis Law – người mà ông Tonnie Bergkamp hâm mộ. Đối với riêng bản thân Bergkamp, tình yêu với trái bóng tròn được nhen nhóm từ chiếc tivi và ông thường ôm trái bóng ra sân sau khi xem những trận cầu từ truyền hình. Đó là một tình yêu ngây thơ, trong sáng và vô cùng thuần khiết với bóng đá, không có chỗ của danh vọng, tiền bạc hay vật chất.

Nếu như cha mình hâm mộ Denis Law thì Dennis Bergkamp luôn lấy Glenn Hoddle – người nổi tiếng với kỹ thuật first-touch (xử lý bóng một chạm) – và “Thánh” Johan Cruyff – nhân vật mà bất cứ người Hà Lan nào yêu bóng đá cũng mến mộ – làm hình mẫu phấn đấu để rồi sau này, Dennis Bergkamp không chỉ vươn đến đẳng cấp first-touch thần thánh mà còn thấm nhuần triết lý chơi bóng đơn giản của thánh Johan. Năm 1986, Dennis Bergkamp được đôn lên đội một Ajax và thăng tiến mạnh mẽ tại đây với tư cách là một trong những tiền đạo trẻ xuất sắc nhất giải đấu bên cạnh Romario. Tổng cộng, Bergkamp chơi cho Ajax 239 trận đấu, ghi đến 122 bàn thắng, giành về nhiều danh hiệu vô địch quốc nội.

Dennis Bergkamp - ELLE Man -3
Ảnh: sumberbola.co

Sự tỏa sáng của Dennis Bergkamp tại Ajax đã mở rộng cánh cửa sự nghiệp đưa ông đến với các giải đấu lớn hơn như La Liga và Seria A, và Johan Cruyff đã nói với Bergkamp rằng ông đừng thi đấu cho Real Madrid (điều dễ hiểu). Bergkamp đã một mực muốn dấn thân vào môi trường bóng đá Ý, nơi Inter Milan sẵn sàng đón chào Bergkamp bằng bảng hợp đồng trị giá 7,1 triệu bảng Anh. Tuy nhiên, Serie A không phải là vùng đất hứa dành cho những cầu thủ khép kín như Bergkamp và tệ hơn hết là sự ghanh đua luôn nằm ở mức cao ngất ngưỡng.

Ngày 29/8/1993, Dennis Bergkamp có màn ra mắt cổ động viên Inter Milan trong trận thắng Reggiana 2-1 trên sân San Siro. Nhưng với cách sắp xếp hàng công của Bagnoli, Bergkamp không thể tìm được tiếng nói chung với hai người đồng nghiệp là Sosa và Schillaci. Chưa dừng lại ở đó, với thành tích bết bát ở giải quốc nội, Inter Milan thay tướng liên tục trong 2 mùa giải và thất bại trong việc bảo vệ UEFA Cup đã đẩy “Nerazzurri” vào cuộc thay máu toàn diện. Tháng 2 năm 1995, Massimo Moratti mua lại câu lạc bộ và một trong những động thái đầu tiên ông làm là mua Maurizio Ganz để thay thế cho người Hà Lan “không thể bay” Dennis Bergkamp.

Dennis Bergkamp - ELLE Man -4
Ảnh: steamcommunity.com

Cùng thời gian với cuộc cách mạng đang diễn ra tại Inter, Arsenal là một trong những câu lạc bộ bị chỉ trích nhiều bậc nhất tại Premier League bởi lối đá quá sức buồn tẻ của mình và ban lãnh đạo đã gây ra một phen sóng gió ở thành London khi quyết định mua Dennis Bergkamp. 7,5 triệu bảng Anh là cái giá mà Arsenal phải chi để có được chữ ký của ông, người mà các cổ động viên Pháo Thủ vẫn đặt một dấu hỏi to lớn về tài năng bởi màn trình diễn nghèo nàn trong màu áo của Inter trước đó. Sau tình trạng tịt ngòi 6 trận liên tiếp tại Premier League, Dennis Bergkamp bắt đầu ghi bàn đều đặn, giúp câu lạc bộ cán đích ở vị trí thứ 5 chung cuộc và giành một suất chơi ở UEFA Cup.

Tháng 9/1996, “ông giáo trẻ” Arsene Wenger đến Highbury và bắt đầu vào công cuộc chấn chỉnh văn hóa rượu chè, tiệc tùng đã ăn sâu bám rễ vào lối sống của các cầu thủ. Tiếp theo đó, Arsene Wenger xác định Dennis Bergkamp sẽ là nhân tố chính trong việc xây dựng lối chơi cống hiện của Arsenal và buộc chàng tiền đạo sợ-đi-máy-bay này sống kỷ luật với những buổi tập cải thiện thể hình. Dưới sự dẫn dắt của Arsene Wenger, Arsenal dần lột xác với triết lý bóng đá tấn công đẹp mắt, còn Dennis Bergkamp dần lột xác trở thành tiền đạo xuất sắc bậc nhất trong kỷ nguyên đó của Premier League.

https://www.youtube.com/watch?v=XGr2eEiIWjI

Mùa giải 1996/97, mặc dù không được ra sân thường xuyên, Dennis Bergkamp vẫn để lại dấu giày trong 13 bàn thắng của Arsenal và ông thổi vào Highbury một làn gió mới mang hơi hướng của bóng đá hoa mỹ nhưng tinh tế, đơn giản. Tháng 11/1996, Arsenal gặp Tottenham và đội bóng của Arsene Wenger bị dẫn trước bởi một bàn thắng, sau đó, đội trưởng Tony Adam đã quân bình tỷ số trước khi Dennis Bergkamp trình diễn kỹ thuật xử lý bóng một cham rồi dứt điểm lạnh lùng mang về chiến thắng cho các Pháo Thủ. Mùa giải tiếp theo, Dennis Bergkamp cùng câu lạc bộ giành cú đúp quốc nội với thành tích cá nhân 22 bàn thắng trong 38 trận đấu.

Dennis Bergkamp - ELLE Man -5
Ảnh: These Football Times

Sau mùa giải 1997/98 thành công của câu lạc bộ, Arsenal bị Manchester United soán ngôi vào ngày hạ màn của mùa giải 1998/1999, đồng thời bị đánh bại trên cả mặt trân FA Cup. Riêng với Dennis Bergkamp, người Hà Lan không-bao-giờ-bay vẫn luôn giữ phong độ ghi bàn hiệu suất cao với 16 bàn thắng và 13 kiến tạo. Năm 2000, nội bộ Arsenal có sự thay đổi khi Marc Overmars và Emmanuel Petit rời đi làm kéo theo đồn đoán về tương lai của Dennis Bergkamp. Tuy nhiên, ông đã gia hạn hợp đồng với đội chủ sân Highbury và khẳng định lòng trung thành của mình với sự cống hiến không đòi hỏi. Mùa giải 2000/01, những hạt giống mới như Thierry Henry và Sylvain Wiltord được “Giáo sư” gieo trồng với mục đích chia lửa với Dennis Bergkamp trên hàng công.

Sau khi về nhì liên tiếp trong 3 năm, Arsenal cuối cùng cũng giành lại được vị thế của mình trong mùa 2001/02, đánh bại đoàn quân của Sir Alex ngay trên thánh địa Old Trafford để hoàn tất cuộc chinh chiến Premier League. Năm 2002 là một năm thành công của Dennis Bergkamp với 15 bàn thắng và một di sản để đời. Trong trận gặp Newcastle United ngày 3/3/2002, Dennis Bergkamp nhận bóng từ Robert Pires trong tư thế bị Nikos Dabizas theo kèm rất sát. Bóng đi nhanh, mạnh và sệt đến vị trí của Bergkamp; ngay lập tức, số 10 của Arsenal đưa chân trái chạm nhẹ làm bóng thay đổi quỹ đạo bay vòng ra phía sau lưng trước khi xoay người đẩy bóng rồi rồi dứt điểm lạnh lùng.

Dennis Bergkamp - ELLE Man -6
Ảnh: Premier League

Bàn thắng đó làm cho Wenger thốt lên những câu từ về sự không tưởng, các cổ động viên hân hoan nhưng vẫn không thể hiểu được chuyện gì vừa diễn ra, còn Dabizas vô tình trở thành nền cho một siêu phẩm kinh điển bậc nhất thế giới bóng đá. Bàn thắng đó của Dennis Bergkamp, từ khâu xử lý đến khâu dứt diểm đều đạt đến mức độ thần thánh, đó là phép màu, là tinh hoa của nghệ thuật bóng đá, chạm ngưỡng tuyệt hảo và vượt xa trí tưởng tượng của mọi người. Hơn bất cứ ai, Dennis Bergkamp là người thấm nhuần triết lý bóng đá đơn giản của Johan Cruyff, người đưa kỹ thuật xử lý bóng một chạm cơ bản chạm đến từng dây thần kinh cảm xúc của người xem.

Mùa giải 2002/03 đánh dấu giai đoạn thăng hoa nhất trong sự nghiệp thi đấu của Dennis Bergkamp khi cùng Arsenal trải qua một mùa giải bất bại với chuỗi 49 trận không thua trên khắp các mặt trận. Tuy nhiên, trong mùa giải 2004/05 và 2005/06 Arsenal đã không thể giành thêm chiếc cúp Premier League nào nữa. Thất bại trong trận chung kết UEFA Champion League với Barcelona cũng chính là cột mốc kết thúc sự nghiệp của Dennis Bergkamp tại Highbury sau hơn 10 năm cống hiến. Ngày Dennis Bergkamp nói lời cảm ơn và tạm biệt Arsenal, mọi người đều trong trạng thái vui buồn lẫn lộn bởi lẽ họ hiểu rằng để tìm được một số 10 như ông là điều vô cùng khó khăn, và họ đã đúng!

Dennis Bergkamp - ELLE Man -7
Ảnh: provenquality.com

Trong những năm tháng Bergkamp đến Highbury, Arsenal không còn là câu lạc bộ chán ngắt nữa mà họ trở thành một thế lực thực sự ở Premier League bằng lối đá cống hiến và phóng khoáng. Arsenal dưới sự lèo lái của Arsene Wenger và những công thần như Dennis Bergkamp, Robert Pires, Marc Overmars hay Patrick Vieira đã đem đến cho người hâm mộ những cảm xúc tuyệt vời mà họ chưa từng một lần biết đến trước đó.

Arsenal hậu Arsene Wenger vẫn đang lạc loài và miệt mài đi tìm lại vị thế của một nhà vô địch. Đã có giai đoạn ở Emirate người ta chỉ thấy mỗi sự khủng hoảng, thất vọng và những phút trầm tư của ông giáo già với triết lý bóng đá đã không còn đem lại hiệu quả gì cho đội bóng. Như đã từng đề cập trong bài viết về tình yêu của Arsene và Arsenal: Cổ động viên là tuýp người phản bội, và nếu, nếu như “ông giáo già” có một Dennis Bergkamp trong giai đoạn đó thì mọi thứ có lẽ đã khác rất nhiều.

https://www.youtube.com/watch?v=YtLzBlkDZds&t=34s

Chúc mừng sinh nhật, Ice-man!

Xem thêm:

Arsene Wenger: Khi tình yêu là thứ duy nhất tồn tại

Thierry Henry: Một phần máu mủ của Arsenal!

__

Minh Phong (Tạp chí Phái mạnh ELLE Man, ảnh tham khảo)

No more