Từ việc tôn vinh di sản Kinh Bắc đến cách thức lan tỏa bản sắc qua ngôn ngữ âm nhạc hiện đại, "Bắc Bling" cho thấy tiềm năng to lớn khi truyền thống được tiếp cận một cách sáng tạo. Thành công của sản phẩm này chứng minh rằng khi được đầu tư bài bản, văn hóa truyền thống có thể vượt khỏi biên giới địa phương để trở thành cầu nối đưa văn hóa Việt vươn xa.
Bắc Bling cho thấy tiềm năng to lớn khi truyền thống được tiếp cận một cách sáng tạo. (Ảnh: Tư liệu)
Âm nhạc là cầu nối văn hóa
Chỉ trong chưa đầy 72 giờ sau khi ra mắt, Bắc Bling của Hòa Minzy đã vượt mốc 9 triệu lượt xem, lọt Top 6 MV được xem nhiều nhất thế giới trong 24 giờ, đồng thời giữ vị trí #1 Trending YouTube Việt Nam và góp mặt trên bảng xếp hạng tại nhiều quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Singapore, Úc…
Những con số này một mặt phản ánh sức hút của một sản phẩm âm nhạc, mặt khác cho thấy tiềm năng to lớn của ngành công nghiệp sáng tạo Việt Nam khi được đầu tư bài bản và sáng tạo.
Bắc Ninh là vùng đất đã sản sinh ra những câu hát quan họ từ bao đời nay, nhưng phải đến khi Bắc Bling xuất hiện, chúng ta mới thấy một cách tiếp cận khác – trẻ trung, sáng tạo mà vẫn giữ được cốt lõi truyền thống.
Bắc Bling của Hòa Minzy gặt hái nhiều thành tích ấn tượng ngay khi vừa ra mắt. (Ảnh: Tư liệu)
Dưới sự kết hợp của Hòa Minzy, nhạc sĩ Tuấn Cry và nghệ sĩ gạo cội Xuân Hinh, Bắc Bling là một hành trình về vùng đất Kinh Bắc.
MV mang đến hình ảnh một Bắc Ninh giàu di sản, những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể đan xen trong từng khung hình: từ chùa Dâu, đền Bà Chúa Kho đến các làn điệu quan họ, những lễ hội truyền thống như đấu vật, kéo co, tục têm trầu cánh phượng… Từ những mái đình rêu phong, bến nước thân thuộc, đến lò gốm Phù Lãng, đền Đô hay những bức tranh Đông Hồ với gam màu dân gian đặc trưng… tất cả đều được tái hiện một cách sống động.
Không gian văn hóa Kinh Bắc hiện lên vừa lộng lẫy, cổ kính, vừa trẻ trung, hiện đại. Bắc Bling đã biến một vùng đất giàu truyền thống trở thành điểm nhấn trong đời sống âm nhạc đương đại.
Điểm nhấn đặc biệt của Bắc Bling nằm ở yếu tố con người. Không phải diễn viên chuyên nghiệp, mà chính 300 bà con làng Lạc Xá, quê hương Hòa Minzy, đã góp mặt trong MV. Họ là những học sinh tiểu học, những cụ bà đã sống trọn một đời với phong vị Kinh Bắc. Sự mộc mạc ấy đã thổi hồn vào MV, giúp Bắc Bling “bling” theo nghĩa lấp lánh rực rỡ của từ này.
Ba ngày quay tại làng, với cát-xê là những chai nước mắm, túi hạt nêm và đôi dép, không thể quy đổi thành tiền bạc, nhưng lại là biểu tượng của sự gắn kết. Tinh thần “cả làng làm MV” còn được duy trì đến cả sự kiện ra mắt. Hòa Minzy chọn Nhà văn hóa làng làm điểm tổ chức, mời 100 mâm cỗ như một cách tri ân.
Đó là một bữa tiệc đúng nghĩa mà cả làng cùng chia sẻ niềm vui. Và có lẽ, chính điều giản đơn ấy đã giúp MV vươn lên dẫn đầu bảng xếp hạng, chạm đến hàng triệu trái tim một cách tự nhiên.
Không gian văn hóa Kinh Bắc hiện lên lộng lẫy, cổ kính và trẻ trung trong MV Bắc Bling. (Ảnh: Tổng hợp)
Ở một góc nhìn rộng hơn, Bắc Bling là một lời khẳng định rằng, việc tạo đựng một nền công nghiệp văn hóa hoàn toàn có thể thực hiện được, và nó bắt đầu từ những điều gần gũi nhất: một ngôi làng, một bữa cỗ, một câu hát quan họ vang lên giữa đời sống hôm nay.
Tác phẩm này đặt ra câu hỏi về cách Việt Nam tận dụng văn hóa như một phương thức phát triển kinh tế và ngoại giao văn hóa. Khi thế giới ngày càng coi trọng “sức mạnh mềm”, những sản phẩm như MV này chính là lời khẳng định rằng bản sắc Việt có thể tỏa sáng theo cách mới mẻ, đầy sức sống.
Xây dựng công nghiệp văn hóa Việt: Tìm đường để cất cánh
Nhìn vào thành công của Hàn Quốc – một cường quốc công nghiệp văn hóa, xuất khẩu k-pop, webtoon, ẩm thực, điện ảnh… có thể thấy rằng việc kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại chính là chìa khóa để đưa văn hóa bản địa vươn ra toàn cầu.
Việt Nam cũng đang từng bước khẳng định vị thế của mình với sự xuất hiện của nhiều nghệ sĩ như Phương Mỹ Chi, Hòa Minzy, Hoàng Thùy Linh, Đen Vâu – những nghệ sĩ đam mê đưa chất liệu dân gian vào sáng tạo đương đại. Điều này không đơn thuần là một xu hướng, mà là một chiến lược quan trọng giúp văn hóa Việt Nam xây dựng một bản sắc độc đáo trong mắt thế giới, thay vì chỉ là một điểm sáng thoáng qua trên bản đồ giải trí quốc tế.
Những sản phẩm như MV Bắc Bling không dừng lại ở giá trị nghệ thuật mà mang trong mình tiềm năng quảng bá hình ảnh địa phương. Các bối cảnh xuất hiện trong MV có thể trở thành điểm đến hấp dẫn, kích thích du lịch và tạo ra chuỗi giá trị liên kết với các ngành công nghiệp khác.
Nếu biết khai thác đúng cách, các địa phương hoàn toàn có thể biến những sản phẩm âm nhạc thành công cụ truyền thông mạnh mẽ, gắn kết du khách với trải nghiệm văn hóa địa phương – từ trang phục, ẩm thực đến nghệ thuật dân gian.
Bắc Bling cho thấy tiềm năng quảng bá hình ảnh địa phương và kích thích du lịch. (Tư liệu)
Tuy nhiên, sáng tạo trên nền tảng truyền thống không phải là phép cộng đơn giản giữa cũ và mới. Thách thức đặt ra là làm sao để văn hóa truyền thống có thể chuyển mình theo thời đại nhưng vẫn giữ được linh hồn nguyên bản của nó.
Nếu chạy theo thị hiếu một cách dễ dãi, văn hóa truyền thống có thể bị thương mại hóa đến mức méo mó, mất đi giá trị cốt lõi. Ngược lại, khi bảo tồn một cách cứng nhắc, văn hóa sẽ dần bị “đóng băng”, trở thành chiếc lồng kính xa rời đời sống.
Hơn thế, để văn hóa Việt Nam thực sự cất cánh, không thể chỉ trông chờ vào sự bùng nổ ngẫu nhiên của một vài cá nhân hay hiện tượng. Để câu chuyện khai thác văn hóa trong nghệ thuật trở thành một ngành công nghiệp văn hóa thực thụ và bền vững cần cả một chiến lược từ giáo dục, truyền thông đến chính sách hỗ trợ, đến hệ sinh thái sáng tạo bài bản, đảm bảo rằng văn hóa vừa là nguồn cảm hứng vừa là nguồn lực kinh tế quan trọng.
Nếu chỉ loay hoay giữa bảo tồn và khai thác, Việt Nam sẽ mãi mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn của những trào lưu ngắn hạn, loay hoay trong câu chuyện bảo tồn hay phát triển thay vì thực sự tạo dựng một nền tảng vững chắc để văn hóa có thể bứt phá.
Cần một chiến lược tổng thể để đảm bảo rằng văn hóa vừa là nguồn cảm hứng vừa là nguồn lực kinh tế quan trọng. (Ảnh: Tư liệu)
Suy cho cùng, công nghiệp văn hóa là một lĩnh vực sáng tạo, cũng là một chiến lược phát triển. Biết tận dụng đúng cách, Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra dấu ấn riêng trên bản đồ văn hóa thế giới.
