Những ngày cuối tháng 5/2018, thị trường âm nhạc Việt chào đón một sản phẩm đến từ sự kết hợp của hai con người với cá tính âm nhạc mạnh mẽ và những nỗ lực sáng tạo cá nhân độc đáo: Nhạc sĩ Nguyễn Cường và Ca sĩ Tùng Dương.
Album mang tên đơn giản: Tùng Dương Hát Nguyễn Cường, một album không bị chi phối bởi tính chủ đề hay những ý tưởng ngoài âm nhạc để cả những nghệ sĩ thực hiện cũng như khán giả có thể tập trung tất cả sự chú ý cho âm nhạc. Và bản thân âm nhạc là điểm đặc sắc nhất và hấp dẫn nhất, gây bất ngờ nhiều nhất trong album này. Album này không có mặt những ca khúc của dòng Tây Nguyên, mà theo cả nhạc sĩ Nguyễn Cường và ca sĩ Tùng Dương, nhưng bài hát ấy đã có được thành công lớn nhất với các ca sĩ Tây Nguyên rồi, không cần thêm một thử nghiệm nào nữa. Thay vào đó, những bài hát mang âm hưởng Bắc Bộ chiếm phần lớn album, cùng một số bài hát được nhạc sĩ Nguyễn Cường sáng tác gần đây, chưa từng được thu âm, hoặc rất ít được biểu diễn.
Album “Tùng Dương Hát Nguyễn Cường” gồm những ca khúc mang màu sắc Đồng bằng Bắc Bộ của NS Nguyễn Cường và được Tùng Dương xử lý theo chất Rock.
Và để có một tác phẩm âm nhạc mang dấu ấn cá nhân mạnh mẽ, một dấu ấn Tùng Dương với nhạc Nguyễn Cường, để có thể trở thành người “đóng đinh” lên những ca khúc mà nhiều bài hát đã ra đời từ rất lâu, đã có những phiên bản từng rất thành công trước đây, Tùng Dương đã tiếp cận âm nhạc của Nguyễn Cường không chỉ đơn giản qua từng bài hát hay tìm cách xử lý sao cho khác cho lạ. Mỗi bài hát của Nguyễn Cường chứa trong đó những giai điệu và lời ca độc đáo đã đành, mà còn có cả một trầm tích văn hóa dày đặc, từ Tây Nguyên, qua dải đất miền Trung, tới những vùng văn hóa đồng bằng sông Hồng, ngược cả lên Tây Bắc huyền bí… Với vùng miền nào, Nguyễn Cường cũng tìm cho mình một cách tiếp cận để rồi khi nghe những bài hát của ông, khán giả có cảm tưởng ông đã là người gắn bó ruột thịt với những nơi chốn ấy. Nếu không kể Tây Nguyên đã quá quen thuộc, hãy nghe ông đưa ca trù vào Đàn cầm dây vũ dây văn, ca trù và chèo trong Mái đình làng biển, những điệu hò Bắc Bộ vào Hò biển, chầu văn trong Cảm xúc Nam Hà…
Những cộng sự cùng Tùng Dương làm nên album (từ phải qua: Họa sĩ Hoàng Hà Tùng, nhạc sĩ Nguyễn Cường, phối khí Phan Cường)
Và Tùng Dương đã bóc tách từng lớp trầm tích ấy khi tiếp xúc với các bài hát của Nguyễn Cường, để rồi cùng với các nhạc sĩ hòa âm, đã tìm ra một cách tốt nhất để thực hiện một album nhạc Nguyễn Cường khác với những gì từng có trước đây, mà bắt nguồn từ chính cái đã trở thành căn cốt trong con người nhạc sĩ, cái chất liệu chi phối hầu hết những sáng tác của ông, đó là rock.
Từ đó, Tùng Dương Hát Nguyễn Cường trở thành một album nhạc rock độc đáo bậc nhất của nhạc Việt từ trước tới nay, cho dù ca sĩ chính chưa bao giờ định danh mình trong thể loại này. Năm 2017, với liveshow Trời Và Đất, Tùng Dương đã khiến nhiều khán giả vô cùng ngạc nhiên trước một chương trình đậm đặc chất rock, và nay, một phần tinh thần ấy được đưa vào album hát nhạc Nguyễn Cường. Phong cách rock được chọn để hòa âm cho các bài hát cũng rất đa dạng, người nghe sẽ thấy rock qua nhiều thời kỳ, nhiều trào lưu khác nhau, nhưng nổi lên là tinh thần fusion (pha trộn) độc đáo nhiều dòng nhạc với màu sắc rất khác biệt, đó là dân ca Việt Nam, rock phương Tây, chất giao hưởng cổ điển và chất acoustic mộc mạc. Một kiểu progressive rock mang đặc trưng Việt Nam.
Hãy cùng điểm qua các ca khúc trong album để nhận diện những chất liệu âm nhạc vốn rất quen thuộc nhưng kết hợp với nhau thì tạo ra một phiên bản hoàn toàn mới mẻ, chưa từng có trước đây.
Công chúng sẽ gặp lại một Tùng Dương ma mị trong giọng hát, điêu luyện ở kỹ thuật xử lý và hơn cả là chất “progressive rock” mang đặc trưng Việt Nam trong album này.
Mái đình làng biển (Hòa âm: Thanh Phương): Ca khúc đã rất quen thuộc với công chúng và được nhiều nghệ sĩ nổi tiếng biểu diễn, theo phong cách dân gian đương đại, khai thác mạnh chất dân ca trong bài hát. Với Tùng Dương cùng phần hòa âm của nhạc sĩ Thanh Phương, bài hát trở thành một bản hard rock kiểu thập niên 70-80. Đây cũng là giai đoạn mà nhạc sĩ Nguyễn Cường bắt đầu tiếp xúc với nhạc rock để rồi ông tìm được con đường sáng tác cho mình, mở ra cả một giai đoạn rực rỡ như công chúng đã thấy.
Hò biển (Hòa âm: Thanh Phương) Bài hát đầy hào sảng với những tiếng hò đệm cho phần giai điệu rất đẹp và thiết tha, đã trở thành điểm sáng của album khi được hòa âm và hát theo phong cách progressive rock với không gian âm thanh lồng lộng, bao gồm trong đó sự mạnh mẽ của rock và vẻ đẹp của những âm nhạc cổ điển. Một sáng tạo giá trị ở cuối bài khi những âm thanh giao hưởng vang lên tạo ra một cao trào cảm xúc mãnh liệt gợi hình ảnh những con thuyền về bến trong hân hoan và bình an.
Nét ca trù ngày xuân (Hòa âm: Thanh Phương): Cũng là một bài hát rất phổ biến của Nguyễn Cường, từ các sân khấu quần chúng đến chuyên nghiệp, trong album này, ca khúc trở thành một bản jazz rock/fusion rất khác lạ, khi mà chất ca trù lại trở thành không gian mới để Tùng Dương có thể hát một cách đầy ngẫu hứng.
Bến có còn sông (Hòa âm: Minh Đạo): Bài hát gợi nhớ lại những ca khúc theo phong cách glam rock, pop-rock thập niên 80, và có lẽ là bài hát mà Tùng Dương hát gần nhất với phong cách các rocker chính thống. Bài hát có phần lời đã được nhạc sĩ Nguyễn Cường chỉnh sửa lại so với các phiên bản trước đây.
Hà Nội tôi (Hòa âm: Lưu Hà An) là một khúc ballad dịu dàng, với phong cách acoustic, khác hẳn với chất âm nhạc mạnh mẽ của cả album. Bài hát mang tính tự sự, với những câu chuyện nhỏ bé, những kỷ niệm một đời của nhạc sĩ, và là một khoảng lặng để Tùng Dương một lần nữa thể hiện những quãng đẹp nhất trong giọng hát của mình.
Đàn cầm dây vũ dây văn (Hòa âm: Phan Cường): Đây là một ca khúc rất độc đáo của Nguyễn Cường, mới nghe thì tưởng như một bài ca trù, và thực ra hoàn toàn có thể hát như một bài ca trù gốc. Nhưng bản chất nó lại là một bài nhạc nhẹ, và bài hát cần được vang lên như một bài nhạc nhẹ mang âm hưởng ca trù. Ở nửa đầu bài hát, Tùng Dương đã hát như một bản ca trù, cho tới khi bất ngờ chuyển sang rock, điều khiến chính nhạc sĩ Nguyễn Cường cũng bất ngờ, vì không chỉ công chúng mà chính ông cũng không nghĩ bài hát này có thể hát như vậy. Nếu có thể đặt tên một tiểu thể loại thì “rock ca trù” sẽ thích hợp cho bài hát này, một kết hợp vô cùng hiếm hoi và hiệu quả bất ngờ.
Chiều có em Đồng Văn (Hòa âm: Phan Cường) giống như một chuyến phiêu lưu trên miền cao nguyên đá Đồng Văn. Bài hát có những chất âm nhạc miền núi phía Bắc tạo cảm giác bồng bềnh, phiêu lãng.
Tôi về ngẩn ngơ (Hòa âm: Huy Sơn): Bài hát có nhiều chất liệu âm nhạc, nhân vật, địa danh, điển tích của miền quan họ Kinh Bắc và được hòa âm theo phong cách nhạc điện tử electronica mang lại một sự mới lạ cho album. Một bài hát sẽ khiến khán giả nhớ lại Tùng Dương đã và vẫn luôn là giọng hát hàng đầu của dòng dân gian đương đại.
Bi ca Trọng Thủy (Hòa âm: Phan Cường): Bài hát “nặng ký” nhất trong album. Một tác phẩm thanh nhạc kỳ công, mang tính sân khấu, với đầy những kịch tính và dằn vặt dữ dội của nhân vật trên sân khấu tuồng. Với Nguyễn Cường, đây là bài hát hiếm hoi và âm nhạc tuồng (hát bội) trở thành cảm hứng sáng tác để ông kể một trong những câu chuyện bi tráng nhất của lịch sử. Với Tùng Dương, bài hát là cơ hội để mở rộng độ biểu cảm và cả giới hạn cho giọng hát của mình.
Độc thoại phù sa (Hòa âm: Minh Đạo): Bài hát khép lại album, dài hơn 8 phút, mang màu sắc sử thi trên nền nhạc symphonic rock tái hiện cả không gian thiên nhiên và lịch sử của sông Hồng. Một bài hát xứng tầm với thành tựu của nhạc sĩ Nguyễn Cường, và xứng tầm cho một giọng hát như Tùng Dương khi mà các phong cách hát từ cổ điển, dân gian tới pop-rock đều được anh dụng công cho bài hát này.
Tùng Dương Hát Nguyễn Cường là một album với âm nhạc khỏe khoắn, tươi mới, có chiều sâu cảm xúc, nhắc chúng ta về những gì gắn bó thân thiết nhất với mỗi người, từ quê hương xứ sở tới lịch sử, truyền thống và dòng chảy văn hóa từ thời cha ông truyền lại.
Với album này, nhạc sĩ Nguyễn Cường có được một đĩa nhạc tác giả đúng chất của mình nhất: mạnh mẽ mà vẫn mềm mại, dữ dội mà vẫn trữ tình. Còn Tùng Dương, anh đã phát triển phong cách fusion của mình đến một đỉnh cao mới mở đường cho những sáng tạo tiếp nối.
