Không kèn không trống, ban nhạc Ngọt vừa quay trở lại đường đua âm nhạc với EP “Suýt 1” có phần bất ngờ. Bất ngờ là bởi không chỉ ra mắt không thông báo trước, mà còn trong cả chất liệu âm nhạc được nhóm sử dụng.
Là một nhóm nhạc có thời gian hoạt động lâu dài, thành công của Ngọt không chỉ đến từ nội bộ bền vững, hoạt động bền bỉ, mà cũng còn ở khả năng liên tục biến hóa. Từ album đầu tiên nặng nề chất rock, cho đến Ngbthg, 3 (tuyển tập nhạc Ngọt mới trẻ sôi động 2019) hay Gieo, thì mỗi một đĩa nhạc dù thống nhất hay không cũng đều mang đến những đặc sắc mới. Từ đa dạng dòng nhạc trong Ngbthg đến giải cấu trúc trong 3 và psychedelic rock trong Gieo, chính việc luôn không đứng yên đã làm nên thành công lớn cho nhóm nhạc này.
Ảnh: Tư liệu
Một Ngọt tếu táo
Gồm 4 bài hát, EP Suýt 1 cho thấy một rẽ hướng khác của 4 thành viên, khi đã kết hợp cũng như phối trộn nhiều hơn chất liệu dân gian vào thể loại rock đã thành thương hiệu. Ở mỗi bài hát, có thể thấy rằng nền tảng làm nên thành công trước đó vẫn được giữ nguyên, trong cách viết lời tếu táo, hài hước của Thắng, và phần âm nhạc được hỗ trợ tốt bởi 3 thành viên còn lại. Suýt 1 gợi nhiều dấu ấn của album đầu tay, khi Ngọt lần đầu bước vào âm nhạc với sự tự do thể hiện tư duy và cá tính mạnh.
Trong đó Chuyện dở dang vẫn mang đặc điểm storyteller nổi bật của Thắng, khi kể về một cặp đôi không thể đến được với nhau bởi nhiều lý do. Những câu hát có phần tréo ngoe như: “Nàng có tôi, mà tôi thì không có nàng/ Đùa với tôi ở trong một tâm trí nào/ Chuyện gì mà dở dang” tạo được không khí hài hước. Ngoài điều đó ra, bản phối với những nốt rải piano có hơi hướng Jazz, tiếng kèn đồng cùng các âm synth cũng tạo ra được sự độc đáo riêng, không thể trộn lẫn.
Ảnh: Tư liệu
Mơ làm ma lại là một bản garage rock rất đặc biệt. Không chỉ nội dung hài hước vì một giấc mơ mấy mình biết bay, trở nên vô hình, mà còn là sự góp mặt của Thỏ Trauma – giọng vocal nữ của rock Việt được đánh giá cao. Cả Thắng và vị khách mời có sự kết hợp tương đối hòa quyện, tuy không sở hữu chất giọng dày, đanh, nhưng được hậu thuẫn bởi phần trống cuốn hút của Nam Anh, khiến cho tổng thể bài hát trở nên hấp dẫn, có nhiều lớp lang. Bài hát cũng là điển hình cho motif thành công của Ngọt, khi không những cái bài hát có điểm nhấn riêng, mà phần phối khí cũng được chú trọng đặc biệt.
Có thể thấy rằng bao trùm lên cả đĩa nhạc đó là câu chuyện hướng về gia đình. Nói về nội dung, suốt 4 bài hát là các câu chuyện hướng về tình thân. Trong đó Thắp hương/ Hóa vàng kể về cái chết và khoảng thời gian tương đối khó khăn của một gia đình, Hay là lại là nỗ lực của cặp vợ chồng khai thiên lập địa cho cuộc sống chung: “Hay là cứ mãi nơi đây?/ Một căn nhà bé tôi xây lưng đồi/ Hay là cứ thế vui thôi?/ Chờ tôi bắc bếp, nước sôi dùng trà”. Nếu thế hệ trước có Bài ca trên núi, thì thế hệ này cũng rất tự hào khi có Hay là – một bản tình ca riêng tư, nhẹ nhõm, không đao to búa lớn nhưng vẫn vừa đủ.
Tuy không vui vẻ, nhưng Mơ làm ma cũng khẳng định thêm chính thông điệp này, khi câu cuối cùng của giấc mơ ấy là “đưa tôi về”, vì dẫu làm ma thì vẫn thấy mình bơ vơ, và cả thành phố không ai còn nhớ. Từ đó có thể thấy rằng so với Gieo và Cái đầu tiên của riêng Thắng, nội dung của các bài hát đã có một bước tiến xa về cả thông điệp cũng như âm nhạc. Còn nhớ Xin lỗi của anh từng gây tranh cãi trong phần lời hát, thì có thể thấy ở EP này, mọi thứ đã được kiểm soát và hoàn hảo hơn, cho thấy tinh thần không ngừng cầu thị cũng như học hỏi.
Ảnh: Tư liệu
Những dấu ấn mới từ “Suýt 1”
Ngoài những dấu ấn vẫn được kế thừa và phát triển thêm, Suýt 1 cũng có rất nhiều điểm mới vô cùng đặc biệt. Trong đó Hay là là một điển hình, khi mang nhiều âm hưởng Bắc Bộ cũng như miền núi phía Bắc. Trên không gian ấy, những câu hát có nhịp 6 – 8 như thơ lục bát được Thắng rải suốt bài hát của mình. Yếu tố dân gian, truyền thống cũng được truyền tải qua các hình tượng: “Thương nhà tôi mỗi 3 gian/ 1 gian đằng ấy, 2 gian đằng này”, “Người ta có cơm ngon/ Bên người ta có cừu non 9 đàn”… Vì vậy có thể nói Suýt 1 là một dự án mà Ngọt tiến đến gần hơn với các yếu tố Việt Nam, sau khoảng thời gian dạo chơi đủ nhiều trong các ảnh hưởng đến từ Tây Phương.
Thế nhưng sự kết hợp ấy không chỉ đến từ việc mix hai thể loại lại, mà còn sâu hơn, nằm ở cách nhấn nhá, cách tạo giai điệu cũng như khai thác vẻ đẹp tuyệt vời của thơ lục bát. Sau những tác phẩm đan cài chất liệu, thì Hay là làm được rất tốt ở việc khai thác tinh thần, nhạc điệu truyền thống, và có thể nói là sản phẩm hiếm hoi làm được điều ấy, cho thấy được sự sáng tạo không chỉ dừng lại ở mặt kết hợp, mà còn sâu sắc và dấn thân hơn đến tận cùng cốt lõi của các sản phẩm.
Nhưng nổi bật nhất vẫn phải kể đến Thắp hương/ Hóa vàng có sự kết hợp với nghệ sĩ saxophone Quyền Thiện Đắc, mang đậm âm hưởng tâm linh và sự ngẫu hứng của thể loại Jazz. Ca khúc có tempo nhanh và được giữ nhịp bởi dùi gõ vào cạnh trống, gợi nhắc rất nhiều âm nhạc của Quếch. Phần sau bài hát là những tiếng synth họa lại không gian biến ảo của psychedelic mà nhóm đã làm thành công ở album Gieo. Thế nhưng không dừng ở đó, vào cuối bài hát, tiếng saxophone lặng lẽ tiến vào, tấu lên khúc nhạc ngẫu hứng có phần điên loạn, bên cạnh background là tiếng tụng niệm làm thành vòng lặp vô cùng bắt tai.
Bài hát nói trên cho thấy tư duy làm nhạc của Ngọt luôn luôn thay đổi và không dừng lại. Họ đã tiến đến được khâu quan trọng là vẫn thể hiện được cá tính riêng, nhưng đồng thời hiểu khán giả của mình mong chờ điều gì. Trong khi người nghe thường bị cuốn hút bởi các vòng loop, thì chính việc kết hợp được yếu tố của Jazz-Psychedelic-New Age đã làm nên một bài hát đặc biệt hấp dẫn. Và tuy không phải là lần đầu tiên áp dụng điều này (trước đó Thắng đã thử nghiệm cùng Limebócx trong Phải lòng thuộc dự án riêng Cái đầu tiên), nhưng đây vẫn là sáng tạo mới mẻ, không kém bất ngờ.
Tuy là EP và chỉ bao gồm có 4 bài hát, nhưng Suýt 1 là một dự án không nên bỏ qua, cho thấy một Ngọt ngày càng hoàn thiện và bước vào không gian sáng tạo không có biên giới. Bằng việc giữ lại rất nhiều đặc trưng riêng làm nên điểm nhấn, thì việc kết hợp với các yếu tố truyền thống đến từ nhiều vùng miền một cách độc đáo đã giúp cho EP này trở thành một trong những dự án hay nhất của năm 2024.
