[Tạp chí ELLE Man tháng 12/2016] Với mong muốn vừa lưu giữ ấn tượng vừa giới thiệu với bạn bè quốc tế về những địa danh kiến trúc hấp dẫn tại Sài Gòn, nhóm sinh viên chuyên ngành thiết kế đồ họa của trường Đại học Văn Lang đã gói gọn các công trình độc đáo này vào trong một cuốn sách có tên gọi “Sài Gòn phố” bằng hình thức Pop Up - một dạng tranh 3D thực.
Ấp ủ và tiếp sức
Pop Up là thể loại sách có nội dung hình ảnh in 3D nổi trực tiếp trên mặt giấy giúp người đọc có cái nhìn trực quan, sinh động hơn những cuốn sách thông thường. Vì tính mỹ thuật và hiệu ứng thị giác nên Pop Up nhanh chóng trở thành một trong số những sản phẩm in ấn được người đọc trên thế giới quan tâm. Tuy nhiên, việc sản xuất Pop Up trải qua rất nhiều công đoạn, giá thành cao nên không phổ biến tại Việt Nam, ngoại trừ một vài ấn phẩm dành cho thiếu nhi như In the Jungle và Honeydew Farm phiên bản tiếng Anh được bày bán hạn chế. Sài Gòn phố vì thế được cho là cuốn sách đầu tiên về danh lam thắng cảnh Việt do chính tay người Việt thực hiện. “Không thiếu những cuốn sách viết, vẽ về Sài Gòn và những công trình kiến trúc. Vì thế, khi bắt tay thực hiện, chúng tôi muốn chọn một hình thức thể hiện trẻ trung, năng động và trực quan hơn nhằm mang lại cái nhìn mới mẻ hơn” – Đức Phát, thành viên nhóm Nextstep, khởi xướng và thực hiện dự án chia sẻ quanh việc chọn hướng đi mới mẻ và gian nan.
Vì là “lính mới” trong thể loại này, chưa kể Việt Nam cũng chưa có nhiều tiền bối, nên 5 thành viên của Nextstep gồm Thanh Trúc, Bích Thảo, Đức Phát, Hoài Vũ và Quang Minh phải chia nhau vừa lên ý tưởng cho tác phẩm, vừa tìm hiểu kỹ thuật. Bốn công đoạn làm nên một cuốn sách là: tìm nội dung, chọn lựa những công trình kiến trúc đặc trưng, sau đó là vẽ minh họa. Khi hoàn thiện, cả nhóm sẽ cùng nhau dựng thành hình khối, ráp sách hoàn chỉnh, cuối cùng là dàn trang và in ấn. Một cuốn sách như vậy ra đời tốn không ít thời gian và công sức cho những lần thử đi thử lại.
Việc chọn giấy cũng gian nan không kém. Để quyển sách lật qua lật lại nhiều lần nhưng không bị hư, rách thì giấy gấp phải đủ độ bền và độ cứng mà không quá thô. Chuyện ngỡ như là mơ ấy đã hiện thực hóa khi Nextstep được giải khuyến khích từ cuộc thi thiết kế quà tặng do Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP. HCM (Hawa) tổ chức. Và sẽ chẳng thể có một Sài Gòn phố nếu như không có sự tiếp sức tận tình từ Comicola trong khâu in ấn, vận động vốn sản xuất từ cộng đồng.
“Tôi cũng như các cộng sự nhận thấy đây là dự án tốt, khả năng thành công trên 80% vì hội tụ đủ ba tiêu chí: tính nghệ thuật cao, tính ứng dụng rộng rãi và chưa từng có tiền lệ ở Việt Nam. Ngoài ra, tôi cũng đánh giá cao tinh thần làm việc “máu lửa” của các bạn Nextstep. Họ còn trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm nhưng tinh thần cầu thị cao, luôn nỗ lực để mang đến một sản phẩm hoàn hảo nhất có thể” – Nguyễn Khánh Dương, người sáng lập trang gọi vốn cộng đồng Comicola chia sẻ.
Sau một tháng huy động, dự án đã nhận được sự tham gia của gần 600 người với mức đóng góp lên hơn 231 triệu đồng, vượt 154% chỉ tiêu đặt ra. Khởi nguồn là đồ án nhỏ trong lớp thiết kế Đồ họa, khoa Mỹ thuật Công nghiệp, Sài Gòn phố cuối cùng cũng đã bước từ suy nghĩ ra đời thực.
Sống động đến từng chi tiết
Sài Gòn phố mở ra với lời giới thiệu về một Sài Gòn năng động, trẻ trung nhưng cũng chứa đựng nhiều giá trị văn hóa độc đáo. Cùng với hình ảnh, mỗi trang đều có tóm lược lịch sử và thông tin về từng công trình kiến trúc cụ thể. 10 công trình kiến trúc tiêu biểu của Sài Gòn được thiết kế đẹp mắt và đầy sáng tạo. Đó là khuôn viên xanh mát của Hồ con Rùa nhìn từ trên cao xuống, kiến trúc đặc trưng của nhà thờ Đức Bà, nhà thờ Tân Định, Bưu điện Thành phố, chợ Bến Thành hay những cây cầu mang giá trị lịch sử đặc biệt như cầu Móng, cầu Bình Lợi. Ấn tượng hơn là một số chi tiết như xe bus, xe con, ca-nô có thể di chuyển được trên trang giấy tạo nên sự sinh động, lạ mắt cho người xem.
Mỗi trang sách có phối cảnh, kỹ thuật cắt gấp riêng, không trang nào giống trang nào. “Xây dựng các khuôn, bế cho từng bộ phận của một trang sách, sau đó phải tiến hành hoàn thiện thủ công bằng tay 100%, đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo nhằm đảm bảo hiệu quả bất ngờ, bắt mắt khi trang sách được lật ra” – Minh Thảo, phụ trách phần kết cấu chia sẻ. Bên cạnh đó, Sài Gòn phố cũng sử dụng song ngữ Việt Anh để thuận tiện cho du khách nước ngoài.
Cuối tháng 11/2016, Nextstep đã giao bản thiết kế pop-up cuối cùng với nhiều chi tiết mới được bổ sung cho nhà in. Các ấn phẩm đi kèm như postcard, túi quà tặng hay phần quà đặc biệt… cũng đã xong phần thiết kế. Họ tin chắc sẽ nhanh chóng tái bản đợt 1 sau khi ra mắt 3.000 bản đầu tiên. Đây là thành quả cho tất cả nỗ lực, niềm say mê cũng như khát khao thực hiện một tác phẩm pop-up made in Việt Nam. Cuốn sách được Sở Văn hóa TT&DL TP. HCM chọn là 1 trong 8 sản phẩm đặc trưng của thành phố để giới thiệu với bạn bè thế giới như một cái nhìn mới mẻ về một thành phố năng động thông qua những công trình kiến trúc tiêu biểu. Giờ đây, Nextstep tự tin phát triển những ý tưởng kế tiếp trong chuỗi sách pop-up về các địa danh, rừng – biển Việt Nam.
—
Bài: Thanh Hà – Ảnh: Tư liệu, Nguồn Tạp chí Phái Đẹp ELLE
