Vụ rò rỉ thông tin người dùng Facebook dấy lên nhiều câu hỏi: Quyền riêng tư của chúng ta đã bị xâm hại tới mức nào thời công nghệ số? Và dữ liệu của chúng ta đã được sử dụng cho những mục đích gì? Liệu có cách nào ngăn chặn việc thâm nhập dữ liệu?
Trong thời đại công nghệ số, dữ liệu có tầm ảnh hưởng lớn và liên quan trực tiếp đến sự riêng tư của con người. Cũng chính vì vấn đề dữ liệu mà sáng ngày 11/4, Mark Zuckerberg – ông chủ Facebook, đã phải giải trình trước Quốc hội Hoa Kỳ.
Trước hết, cần phải biết rằng, nhờ sự phát triển công nghệ số, khai thác dữ liệu đã trở nên một nền công nghiệp trị giá hàng tỷ đô với phạm vi toàn cầu. Hàng nghìn công ty cố gắng thâm nhập dữ liệu và theo dõi các hoạt động online của bạn. Đừng quá ngạc nhiên nếu bạn đang trò chuyện với ai đó về sách vở trên Messenger rồi liền sau đó một trang buôn bán sách xuất hiện trên bảng tin nhà bạn. Dữ liệu còn có thể được thu thập qua thẻ khách hàng thân thiết và việc dò tìm wifi của điện thoại.
Quyền cá nhân đang bị xâm phạm nghiêm trọng (nguồn: Blogtrepreneur)
Frederik Kaltheuner, cố vấn chính sách về dữ liệu của tổ chức Privacy International, cho biết: Trong vòng sáu năm qua, có hơn 600 ứng dụng đã truy cập thông tin được lưu giữ trên iPhone của cô. Kaltheuner quyết định tìm hiểu xem các ứng dụng này biết gì về cô bằng cách liên lạc nhà cung cấp. Việc này đã mất tới một năm.
Không biết ai có quyền truy cập thông tin của mình đã là một điều đáng sợ. Không biết được độ chính xác của thông tin còn đáng sợ hơn rất nhiều. Pamela Dixon, thành viên của một nhóm hoạt động vì quyền riêng tư, cho biết: Thu nhập của cô, tình trạng hôn nhân của cô, tất cả đều sai sự thật. Cô còn bị xem là một người nghiện máy tính và thích chạy bộ, trong khi Pamela lại thích đi xe đạp. Theo một chuyên gia phân tích, chỉ 50% dữ liệu thu thập là đúng sự thật.
Những công ty khai thác dữ liệu đang kiếm rất nhiều tiền. (Nguồn: brightplanet)
Dữ liệu của chúng ta – bao gồm các lượt thích, lượt không thích, mức độ thu nhập, sở thích cá nhân, sẽ được các doanh nghiệp sử dụng để tung ra các chiến lược quảng cáo hiệu quả hơn. Ngoài ra, dữ liệu còn có thể được sử dụng cho mục đích cho vay thế chấp và vượt qua bài kiểm tra lý lịch khi đi xin việc.
Dữ liệu trở nên nguy hiểm khi nó được sử dụng để “chấm điểm” người dùng, đặc biệt là loại dữ liệu về tôn giáo và chủng tộc. Nếu bạn thấp điểm, bạn có thể rớt phỏng vấn, không nhận được phiếu khuyến mãi hay các cơ hội khác trong cuộc sống.
Đừng để dữ liệu của bạn trở thành mỏ vàng thời công nghệ số.(nguồn: duvarkapla)
Bên cạnh các tay buôn dữ liệu và nhà quảng cáo, hacker cũng dễ dàng thâm nhập và chiếm đoạt tài khoản của bạn, chỉ cần bạn đã chia sẻ dữ liệu của mình ở đâu đó. Để có thể giành lại quyền kiểm soát dữ liệu, người dùng có thể sử dụng phần mềm chặn quảng cáo, sử dụng mạng cá nhân hoặc đăng nhập Chrome bằng chế độ “ẩn danh”.
StJohn Deakins, nhà sáng lập một công ty marketing, đã thiết kế một ứng dụng mà người dùng tự nguyện tham gia các bài kiểm tra tính cách. Các thông tin này sau đó được chia sẻ cho các doanh nghiệp, nhưng không tiết lộ danh tính người tham gia bài kiểm tra. Phương pháp này giúp nhà quảng cáo có được dữ liệu “sạch”, thay vì dữ liệu thiếu minh bạch từ các tay buôn.
Khai thác dữ liệu trong thời đại công nghệ số là một xu hướng tất yếu, nhưng cần phải khai thác sao cho không vi phạm quyền riêng tư của người khác.
