Sức khỏe 02/11/2018

Thuốc lá điện tử có thực sự giúp ta cai thuốc lá?

Bài ELLE Man

Hiện nay, tại Mỹ, có khoảng hơn 250 nhãn hiệu thuốc lá điện tử khác nhau. Thuốc lá điện tử hiện nay ở Việt Nam chưa được phổ biến nhưng việc tìm kiếm sản phẩm này thay cho thuốc lá cũng đang ngày một gia tăng. Hãy cùng tìm hiểu cấu tạo thuốc lá điện tử và liệu thuốc lá điện tử có giúp cai thuốc lá hiệu quả? Cùng ELLE Man tìm hiểu nhé!

Thuốc lá điện tử được cho là “hậu duệ” của thuốc lá truyền thống, với những lời đồn rằng chúng làm giảm khả năng mắc bệnh về thổi và những bệnh mà thuốc lá mang lại. Thế nhưng sự thật như thế nào?

Ảnh: ml-fd.caf-fac.ca
Ảnh: ml-fd.caf-fac.ca

Thuốc lá điện tử là gì?

Thuốc lá điện tử (e-cigarette, vape) được thiết kế trông giống như thuốc lá thông thường, xì gà hoặc tẩu, thậm chí còn có những hình dạng giống cây bút hoặc USB. Thuốc lá điện tử là một thiết bị gọi là Vape với cấu tạo gồm bộ vi mạch xử lý, khoang hơi, đầu hút, ống đựng dung dịch tinh dầu và bộ nguồn pin sạc. Khi hút, bộ vi xử lý sẽ đốt tinh dầu thành hơi nước và người hút hít vào để thưởng thức.

Lượng hơi nước khi chạy qua đầu hút sẽ được trộn thêm một ít chất nicotine để tạo nên cảm giác mùi vị giống như thuốc lá nhưng lại có mùi hương quyến rũ của các loại tinh dầu mà lại ít độc hại hơn rất nhiều. Người hút thuốc lá điện tử ngoài bộ Vape còn phải mua nguyên liệu chính là những lọ tinh dầu với nhiều mùi hương khác nhau như hương hoa, hương bánh, hương kẹo, hương trái cây.

Ảnh: Medical News Today
Ảnh: Medical News Today

Thuốc lá điện tử hoạt động như thế nào?

Đa số các sản phẩm thuốc là điện tử bao gồm 3 phần chính:

– Một hộp chứa các chất lỏng bao gồm nicotine, hương liệu và các chất hóa học khác

– Thiết bị làm nóng

– Nguồn (thường là pin)

Trong nhiều loại thuốc lá điện tử, hơi nóng sẽ kích hoạt thiết bị làm nóng chạy bằng pin, thiết bị này sẽ hóa hơi chất lỏng chứa trong hộp. Kết quả là các son khí hoặc hơi lỏng này sẽ được người dùng hít vào.

Ảnh: tinhte.vn
Ảnh: tinhte.vn

Thuốc lá điện tử có an toàn hơn các loại thuốc lá thông thường không?

Đây là câu hỏi mà hiện tại vẫn chưa có câu trả lời bởi chưa có đủ thông tin để đưa ra kết luận về các sản phẩm hiện nay. Hút thuốc lá vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh tật hoặc tử vong, gây ra khoảng 400.000 cái chết mỗi năm ở Mỹ. Chúng là nguyên nhân gây ra ung thư, thủng khí phế, bệnh tim và thậm chí bất lực. Những hậu quả liên quan đến khói thuốc (như ung thư hoặc bệnh tim) thường là do việc hít phải hắc ín và các hóa chất khác được tạo ra bởi quá trình đốt cháy thuốc lá. Cảm giác khoan khoái, kích thích và nghiện thuốc lá chủ yếu được gây ra do nicotine có trong thuốc lá.

Thuốc lá điện tử được thiết kế để mô phỏng quá trình hút thuốc, bằng cách tạo ra hơi giống như khói thuốc, cũng cung cấp nicotine cho người hút nhưng với ít chất độc hóa học hơn so với việc đốt cháy thuốc lá thông thường. Bởi cũng cung cấp nicotine nhưng không đốt cháy, nên thuốc lá điện tử dường như an toàn hơn, ít độc hơn so với thuốc lá thường.

Ảnh: Men's Health
Ảnh: Men’s Health

Nhưng nên nhớ, thuốc lá điện tử chỉ “ít độc” thôi nhé. Mặc dù không tạo ra khói thuốc lá, nhưng thuốc lá điện tử vẫn chứa nicotine và các chất độc hóa học khác. Nicotine là chất gây nghiện chủ yếu, và những nghiên cứu gần đây cho thấy, tiếp xúc với nicotine cũng là nguyên nhân khiến não bộ bị nghiện các chất khác. Ngoài ra, thử nghiệm với một vài loại thuốc lá điện tử còn tìm thấy hơi của các chất gây ung thư và một số chất độc hóa học khác (như formaldehyde và acetaldehyde) cũng như các hạt nano kim loại độc hại khác. Các hậu quả đối với sức khỏe từ việc thường xuyên tiếp xúc với những chất này hiện vẫn chưa được làm rõ.

Một vấn đề khác cần phải lo lắng đó là do hộp chứa chất lỏng của thuốc lá điện tử. Sau khi dùng hết, hộp này có thể được bơm đầy trở lại. Việc này làm gia tăng nguy cơ thuốc lá điện tử sẽ được bơm bằng một chất gây nghiện khác thay vì nicotine.

Hương liệu chứa lượng nicotine vừa phải. Ảnh: Medical News Today
Hương liệu chứa lượng nicotine vừa phải. Ảnh: Medical News Today

Thành phần trong thuốc lá điện tử

Đầu tiên là prolyne glycol, chịu trách nhiệm tạo ra khói sương từ hơi thở người hút, được sử dụng trong các máy tạo khói sương tại sự kiện và là nguyên nhân của các vấn đề phổi mãn tính. Được FDA chấp thuận để sử dụng trong thực tế nhưng khi đun nóng đến nhiệt độ của thuốc lá điện tử, nó có thể tạo ra chất formaldehyde gây ung thư. Nói cách khác, chỉ vì một cái gì đó an toàn để ăn không có nghĩa là an toàn khi hít phải. Thuốc lá điện tử cũng có hại cho phổi.

Sau tất cả, thuốc lá trung bình có khoảng 4.000 hợp chất hóa học, bao gồm hàng tá chất gây ung thư đã được chứng minh khoa học, trong khi thuốc lá điện tử chỉ chứa năm thành phần chính: nicotine, glycerin, propylen glycol và một số hương liệu. Hơi nước từ vape có nhiều hơn năm thành phần được liệt kê ở trên. Một số nghiên cứu đã tìm thấy nó chứa chì, niken, thiếc và bạc từ máy móc bên trong thiết bị cùng với formaldehyde, mangan, tolulene và các thành phần khác gây nên ung thư, các vấn đề về hệ thần kinh trung ương và các vấn đề sức khỏe khác. Một nghiên cứu năm 2018 lấy nước tiểu của người hút thuốc lá điện tử và tìm thấy ít nhất năm chất gây ung thư tương tự được cũng có trong thuốc lá.

Ảnh: The Vape Guide
Ảnh: The Vape Guide

Thuốc lá điện tử có thể giúp cai thuốc không?

Một vài người tin rằng thuốc lá điện tử có thể giúp người hút thuốc giảm sự thèm nicotine trong quá trình cai thuốc lá. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, vẫn chưa có bằng chứng nào đủ thoả đáng để chứng minh thuốc lá điện tử có tác dụng hiệu quả trong việc cai thuốc mặc dù chúng đã xuất hiện từ 2003. Ngoài ra, còn có một giả thiết cho rằng thuốc lá điện tử sẽ kéo dài quá trình nghiện nicotine, và do đó cản trở việc cai thuốc. Một nghiên cứu tại Mỹ cho thấy rằng những người hút thuốc lá điện tử có khả năng bỏ hút thuốc lá ít hơn 33% so với những người không hút. Đối với hầu hết mọi người, họ ức chế bỏ hút thuốc lá điện tử và họ thường quay trở lại hút thuốc lá. Những người thực sự bỏ được hẳn thuốc lá chỉ chiếm khoảng 10-15%.

Bởi thuốc lá điện tử chưa được bày bán như một sản phẩm thuốc lá hoặc một thiết bị có mục đích trị liệu nên thuốc lá điện tử chưa được kiểm nghiệm bởi FDA (Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ). Thêm vào đó, cũng chưa có kiểm nghiệm nào về chất lỏng dùng trong thuốc lá điện tử. Do đó, chưa thể khẳng định thuốc lá điện tử là an toàn hay không. Hiện nay, cũng chưa có nhiều nghiên cứu khoa học về thuốc lá điện tử. Sản phẩm này có thể sẽ thay đổi trong tương lai, nhưng hiện nay, rất ít số liệu cho thấy về sự an toàn của thuốc lá điện tử. Người sử dụng cũng không có cách nào để biết được những tác dụng trị liệu hoặc tác dụng lên sức khỏe của thuốc lá điện tử so với thuốc lá thông thường.

Thuốc lá điện tử (Vape) vẫn chứa những chất gây ung thư và các bệnh phổi khác. Khả năng bỏ hẳn thuốc lá là thấp. Ảnh: Campus Safety Magazine
Thuốc lá điện tử (Vape) vẫn chứa những chất gây ung thư và các bệnh phổi khác. Khả năng bỏ hẳn thuốc lá là thấp. Ảnh: Campus Safety Magazine

Xem Thêm

Cần sa “cháy hàng” trên toàn Canada chỉ 2 ngày sau khi được hợp thức hóa

Dzị Club – Hội quán những người thích hút thuốc tẩu

Tham khảo: Vanielice (Tạp chí Phái mạnh ELLE Man, nguồn tham khảo: Tổng hợp)

 

No more