Tình trạng ô nhiễm rác thải từ nhựa đã đến hồi báo động khi vấn đề trở thành chủ đề của ngày Môi trường Thế giới 2018 “Beat Plastic Pollution” (tạm dịch là “Chống lại ô nhiễm chất thải nhựa”).
Ngày Môi trường Thế giới (World Environment Day, viết tắt là WED) còn được biết đến là ngày Sinh Thái diễn ra vào ngày 5/6 hằng năm. Trong nhiều năm trở lại đây, ngày Môi trường Thế giới được xem là một trong những sự kiện lớn ở nhiều quốc gia nhằm kêu gọi mọi người cùng chung tay bảo vệ môi trường sống trước sự tấn công mạnh mẽ của khói, bụi và rác thải.
Tại Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Môi trường và Con người năm 1972, Đại hội đồng Liên hợp quốc và Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) đồng ý việc thành lập ngày Môi trường Thế giới. Một năm sau, năm 1973, ngày Môi trường Thế giới lần đầu tiên được tổ chức tại thành phố Spokane, Hoa Kỳ với chủ đề “Only one Earth” (tạm dịch là “Chỉ có một Trái Đất”). Kể từ năm 1974, ngày Môi trường Thế giới lần lượt được tổ chức ở nhiều thành phố thuộc các quốc gia khác nhau với những chủ đề khác nhau. Năm nay, sự kiện môi trường lớn nhất hành tinh được diễn ra tại Ấn Độ với chủ đề “Beat Plastic Pollution” (tạm dịch là “Chống lại ô nhiễm rác thải nhựa”).
Từ những rác thải sinh hoạt bằng nhựa có thể nhìn bằng mắt cho đến những sản phẩm chứa hạt vi nhựa, tất cả đều là được xem là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng hiện nay. Với chủ đề “Beat Plastic Pollution”, ELLE Man sẽ đưa bạn bước vào thế giới được phủ đầy nhựa mà chúng ta đang sống với những số liệu thật sự đáng quan ngại.
Ảnh: National Geographic
– Hơn 13 triệu tấn rác thải nhựa được thải ra biển mỗi năm.
– Hơn 5.000 tỷ mảnh rác thải nhựa đang trôi nổi trên khắp các đại dương.
– Theo thống kế trên toàn thế giới, hơn 73% rác thải trên các bờ biển là nhựa, chúng bao gồm: đầu thuốc lá, nắp chai, bao bì thực phẩm,…
– Sản phẩm từ nhựa tăng theo cấp số nhân từ 2,3 triệu tấn vào năm 1950 lên 162 triệu tấn vào năm 1993 và tiếp tục tăng lên 448 triệu tấn vào năm 2015.
– Tính đến năm 2015, có đến 6,9 tỷ tấn sản phẩm từ nhựa được sử dụng. Trong đó, 9% rác thải nhựa được tái chế, 12% được xử lý bằng phương pháp thiêu đốt và 79% còn lại trở thành rác thải nhựa được thải vào môi trường.
Ảnh: National Geographic
– Trung bình mỗi giây có khoảng 1 triệu chai nước nhựa được bán ra.
– Thời gian để rác thải nhựa phân huỷ ít nhất mất khoảng 450 năm. Tệ hơn, một số rác thải nhựa không bị phân huỷ.
– Tính đến nay, đã có hơn 700 loài động vật biển ăn hoặc vướng phải chất thải nhựa. Trong đó, 114 loài được phát hiện có chứa hạt vi nhựa trong cơ thể và hơn ½ số loài ấy trở thành món ăn của con người.
– Hơn 89% các sản phẩm từ nhựa không được tái sử dụng mặc dù có thể.
– Một nửa số rác thải nhựa được thải ra môi trường đến từ các quốc gia châu Á. Dẫn đầu danh sách này là Trung Quốc với 29%.
1. Từ chiến dịch dọn dẹp bờ biển lớn nhất trong lịch sử đến quốc gia tổ chức ngày Môi trường Thế giới
Ảnh: World Environment Day Global
Sau hơn 2 năm kể từ chiến dịch dọn dẹp bãi biễn lớn nhất trong lịch sử, ngày 27/5 vừa qua, hơn 6000 người dân đã tụ họp về bờ biển Versova, Ấn Độ nhằm bày tỏ sự ủng hộ đối với sự kiện ngày Môi trường Thế giới sắp diễn ra bằng cách cùng nhau thu gom rác thải khắp bờ biển. Hơn 200 nghìn kí rác thải đã được thu gom trong ngày hôm đó.
2. Tác phẩm nghệ làm từ rác thải
12 tác phẩm nghệ thuật sắp đặt được thực hiện từ rác thải nhựa được xem là điểm nhấn cho sự kiện ngày Môi trường Thế giới năm nay. Với mục đích nhấn mạnh sự nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng chất thải nhựa, các tác phẩm thuộc nhiều trường phái khác nhau sẽ được trưng bày hầu hết tại các quốc gia châu Á từ ngày 2-5/6/2018.
Ảnh: World Environment Day Global
Các tác phẩm nghệ thuật sắp đặt sẽ được lựa chọn triển lãm phù hợp với văn hoá tại quốc gia đó. Theo dự kiến, tại Bali, tác phẩm được triển lãm sẽ là một bức tượng quỷ ogoh-ogoh truyền thống cao 5 mét được làm từ rác thải nhựa thu gom được trên bãi biển Sanur. Tại Hồng Kông, khán giả sẽ được chiêm ngưỡng quả cầu khổng lồ nặng 400 kí được làm từ nhựa nấu chảy. Đến với Bangkok, Thái Lan, khách tham quan sẽ được bước qua 7 chiếc cổng lớn được làm hoàn toàn từ những chiếc túi nilon.
Theo dự kiến, các tác phẩm sẽ được triểm lãm tại các thành phố Auckland, Bali, Bangkok, Bắc Kinh, Thành phố Hồ Chí Minh, Hong Kong, Manila, Seoul, Thượng Hải, Singapore, Tokyo và Yangon.
3. Plogging: Xu hướng tập thể dục thân thiện với môi trường
Plogging được xem là bộ môn thể dục kết hợp hoàn hảo giữa tập luyện cơ thể và bảo vệ môi trường. Phương pháp này được đề xuất bởi một người đàn ông Thuỵ Điển có tên Erik Ahlström. Plogging được xem là một hoạt động chính thức tại Thuỵ Điển. Theo đó, những người tham gia chạy bộ như một thói quen hằng ngày sẽ thay đổi từ việc chạy bộ đơn thuần sang kết hợp việc cúi xuống nhặt rác trên suốt quãng đường mình chạy.
Ảnh: World Environment Day Global
Theo Ahlström, trong 30 phút chạy bộ, phương pháp plogging đốt cháy 288 calo, cao hơn so với 235 calo khi chỉ chạy bộ theo cách truyền thống. Với cùng một khoảng thời gian, plogging không chỉ giúp bạn cải thiện sức khoẻ cả về thể chất và tinh thần mà còn là một cách góp phần nâng cao chất lượng môi trường.
Tính đến nay, đã có hơn 40 quốc gia có thành viên tham gia nhóm ủng hộ phương pháp plogging. Trong đó, phần lớn các thành viên đến từ những nước châu Âu, tuy nhiên, vẫn có không ít thành viên đến từ một số nơi xa hơn như Thái Lan hay Ecuador. Với các lợi ích của mình, plogging xứng đáng trở thành một trong những xu hướng thể dục mới được chào đón trên toàn thế giới.
4. Tiên phong trong việc nói không với rác thải nhựa
Ngôi làng San Pedro La Laguna nằm ở phía nam cao nguyên Guatemala và hồ Atitlan trở thành một trong những nơi tiên phong trong việc nói không với rác thải nhựa. Mauricio Méndez – thị trưởng của San Pedro La Laguna cho biết nơi đây dường như đã trở thành bãi rác đang trong thời kì bão hoà và ông cần phải làm điều gì đó để cứu lấy môi trường sống của hơn 14 nghìn cư dân tại đây. Được sự chấp thuận của thành phố, Méndez quyết định cấm mua bán và sản xuất các loại túi nilon dùng 1 lần, ống hút cũng như các sản phẩm đựng có chứa polystiren.
Ảnh: World Environment Day Global
Hành động này của Méndez gây ra nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, ông cảm thấy vui mừng khi hành động này của ông nhận được sự ủng hộ từ đông đảo người dân. Hơn 80% cư dân tại đây ngưng sử dụng các sản phẩm từ nhựa như túi nilon, ống hút,… Người dân cũng tìm cách tái chế rác thải sinh hoạt của mình bằng cách phân loại rác thải bằng nhiều thùng đựng rác khác nhau bao gồm: rác thải hữu cơ, giấy, thuỷ tinh và rác thải nhựa.
5. Kế hoạch “giải cứu” bờ biển lớn của nhóm ngư dân nhỏ
Trong suốt 10 tháng qua, tại bờ biển Kerala phía nam Ấn Độ, một nhóm ngư dân khoảng 28 người với 5 thuyền đánh cá đã lên kế hoạch “giải cứu” bờ biển trải dài gần 600 km này. Đến nay, họ đã thu gom được hơn 25 tấn rác thải nhựa từ vùng biển này, trong đó có 10 tấn là túi nilon và 15 tấn là lưới phế liệu, dây nhựa và một số rác thải nhựa khác.
Ảnh: World Environment Day Global
1. “We won’t have a society if we destroy the environment” – Margaret Mead
“Sẽ không có bất kỳ một xã hội nào có thể tồn tại nếu chúng ta tiếp tục tàn phá môi trường” – Margaret Mead
2. “I think the environment should be put in the category of our national security. Defense of our resources is just as important as defense abroad. Otherwise what is there to defend?” – Robert Redford
“Vấn đề môi trường nên được xếp vào hàng an ninh quốc gia. Bảo vệ tài nguyên thiên nhiên cũng quan trọng như bảo vệ biên giới quốc gia. Còn gì quan trọng hơn để bảo vệ ngoài 2 vấn đề này?” – Robert Redford
3. “If we do not permit the earth to produce beauty and joy, it will in the end not produce food, either” – Joseph Wood Krutch
“Nếu chúng ta không cho Trái Đất được xanh tươi theo cách nó muốn thì đến một lúc nào đó, Trái Đất sẽ không thể cung cấp thực phẩm cho chúng ta được nữa” – Joseph Wood Krutch
4. “People blame their environment. There is only one person to blame – and only one – themselves” – Robert Collier
“Con người thích đổ lỗi cho môi trường nhưng họ không biết rằng chỉ có một người duy nhất đáng phải nhận lỗi – là chính con người” – Robert Collier
5. “The only way forward, if we are going to improve the quality of the environment, is to get everybody involved”. – Richard Rogers
“Cách duy nhất để cải tạo và nâng cao chất lượng môi trường chính là tất cả mọi người cùng hành động” – Richard Rogers
6. “Environmental degradation, overpopulation, refugees, narcotics, terrorism, world crime movements, and organized crime are worldwide problems that don’t stop at a nation’s borders” – Warren Christopher
“Sự suy thoái môi trường, bùng nổ dân số, dân tị nạn, ma tuý, các chính sách khủng bố và các tổ chức tội phạm không còn là những vấn đề của riêng bất kì quốc gia nào” – Warren Christopher
7. “Environmental concern is now firmly embedded in public life: in education, medicine and law; in journalism, literature and art” – Barry Commoner
“Vấn đề môi trường nên được tuyên truyền rộng rãi hơn trong đời sống thường ngày từ giáo dục, y học và luật pháp cho đến báo chí, văn học và nghệ thuật” – Barry Commoner
8. “Why has it seemed that the only way to protect the environment is with heavy-handed government regulation?” – Gale Norton
“Tại sao con người lại chọn cách bảo vệ môi trường vì lo sợ những biện pháp xử phạt nặng tay thay vì tự giác thực hiện điều này?” – Gale Norton
9. “Earth provides enough to satisfy every man’s needs, but not every man’s greed”. – Mahatma Gandhi
“Trái Đất đáp ứng đầy đủ mọi nhu cầu của con người, nhưng không đủ đáp ứng cả lòng tham của con người” – Mahatma Gandhi
10. “What we are doing to the forests of the world is but a mirror reflection of what we are doing to ourselves and to one another” – Mahatma Gandhi
“Những gì chúng ta đang đối xử với các cánh rừng nói riêng và môi trường nói chung là tấm gương phản chiếu cho cách chúng ta đang đối xử với môi trường sống và tương lai của chính mình” – Mahatma Gandhi
Bài viết: HÂN (Nguồn: Tạp chí Phái mạnh ELLE Man. Tham khảo: National Geographic / World Environment Day Global / India Celebrating. Thiết kế hình ảnh: Ngân Lai)
