Review phim The Farewell: Khi người châu Á nói lời từ biệt

Bài ELLE Man

Thách thức của Lulu Wang khi thực hiện bộ phim The Farewell là làm thế nào để khán giả hứng thú trước thông điệp không quá mới mẻ. Yếu tố đa văn hóa trong phim góp phần đáng kể giúp hóa giải thách thức này.

The Farewell là bộ phim đa ngôn ngữ được sản xuất trong năm nay bởi hãng phim A24. Tác phẩm theo chân một gia đình người Trung Quốc tìm cách che giấu, không cho người bà, người mẹ kính yêu biết bệnh tình của mình. Mỗi người định cư một nơi, họ buộc phải tìm lý do để cả nhà tụ họp lại đông đủ trước thời khi bệnh tình của bà trở nên nguy kịch.

review phim the farewell - elle man 1

Billi (do Awkwafina thủ vai) cùng bố mẹ đã có cuộc sống ổn định ở Mỹ từ lâu. Tuy vậy nhưng cô vẫn luôn nhớ về bà và những ký ức đẹp khi còn ở quê nhà Trung Quốc. Billi cũng là người xúc động nhất khi hay tin về căn bệnh ung thư của bà. Điều này khiến gia đình lo sợ những biểu cảm khó che giấu của cô cháu gái này sẽ ngay lập tức làm lộ bí mật lớn.

Cả nhà gấp rút lên kế hoạch cho một đám cưới giả và Billi không được “mời”. Cô vẫn quyết tâm có mặt bất chấp lời trách móc của cha mẹ. Từ đây, mâu thuẫn giữa nhân vật này và các thành viên đã nảy sinh gay gắt hơn. Billi luôn cảm thấy tội lỗi vì giấu chuyện với bà.

Tình cảm gia đình không tồn tại khác biệt văn hóa 

Yếu tố khác biệt văn hóa phương Tây và phương Đông được thể hiện xuyên suốt bộ phim The Farewell. Do sống ở Mỹ từ khi còn là đứa trẻ nên cách hành xử, suy nghĩ của Billi có phần khác biệt với các thành viên trong gia đình. Đỉnh điểm là chuyện cô không muốn giấu bà về tình trạng bệnh, cho rằng nói dối là sai trái. Trong khi với mọi người, chuyện giữ bí mật là để bà luôn sống vui vẻ, lạc quan.

Trước đó, phim đã khéo léo cho thấy người cháu này là đại diện nhận vật bị ảnh hưởng rất nhiều từ văn hóa phương Tây. Tác phẩm của nữ đạo diễn đã làm rất tốt điều này mà không cần thêm các tuyến nhân vật phụ là người Mỹ, chỉ có Billi đối lập với gia đình. Cô vốn đã có lối sống không hợp mắt cha mẹ, ngay cả việc biểu lộ cảm xúc của cũng làm họ không hài lòng.

review phim the farewell - elle man 6

Văn hóa phương Đông là thế, đòi hỏi con người luôn phải biết kiểm soát cảm xúc đúng nơi, đúng chỗ. Lúc cần khóc là phải khóc, lúc cần cười là phải cười. Thế nhưng The Farewell đã cho thấy rằng chúng ta dù mạnh mẽ đến đâu cũng sẽ trở nên yếu đuối trước suy nghĩ sắp phải chia lìa người thân. Cha của Billi không thể giấu đi nét mặt mệt mỏi, ông tìm lại thói quen hút thuốc. Người chú mạnh mẽ từng căn dặn cháu phải giấu chuyện đi cũng không thể kìm nén được mà bật khóc khi nói về mẹ. Những chi tiết như thế đã cho thấy tính nhân văn sâu sắc của bộ phim. 

Bằng cách đặt ra phép so sánh liên tục giữa cách hành xử của văn hóa phương Tây và phương Đông, Lulu Wang cho phép khán giả nhìn thấy câu chuyện ở đa góc nhìn. Đề tài phim không hề mới nhưng cách truyền tải này giúp người xem cảm thấy thú vị hơn, không bị nhàm chán trước bài học đã được điện ảnh nhắc đi nhắc lại nhiều lần.

review phim the farewell - elle man 3

Diễn xuất đầy cảm xúc của dàn diễn viên châu Á trong phim The Farewell

Không có sự tham gia diễn xuất của dàn sao hạng A nhưng bộ phim The Farewell vẫn giữ chân người xem nhờ vào lối diễn giàu cảm xúc. Một bộ phim đầy đủ mọi cung bậc vui vẻ và cả buồn sầu, bi thương. Từ ngoài nhìn vào, chúng ta chứng kiến màn kịch của một gia đình. Dù rằng màn kịch đó mang mục đích tốt nhưng mỗi người đều phải có những tranh đấu cảm xúc riêng để “diễn” thật tròn vai.

Vai diễn Billi của Awkwafina là nhân vật có chuyển biến tâm lý rõ ràng nhất. Khán giả mới biết đến cô nàng qua Crazy Rich Asians chắc chắn sẽ phải bất ngờ vì cô cháu gái bướng bỉnh của The Farewell. Đây là nhân vật có cảm xúc được biểu lộ hoàn toàn ra bên ngoài, từ nét mặt, cách nói chuyện đến đi đứng. Awkwafina diễn khá tròn vai, dù đôi chỗ còn hơi khiên cưỡng. Cô làm khán giả đủ “bực mình” để hiểu lý do vì sao cha mẹ lại không muốn Billi có mặt ở đám cưới.

review phim the farewell - elle man 4

Bên cạnh đó, phải kể đến những màn diễn trong khi diễn rất xuất sắc của đại gia đình Billi. Ngoại trừ nhân vật bé Bảo và người bà, tất cả thành viên đều có chuyện phải giấu. Đó có thể là chuyện đám cưới hay còn thêm những câu chuyện khác riêng tư, thầm kín hơn mà họ không thoải mái chia sẻ, giống như cách người Á Đông thường làm vậy. Khán giả sẽ luôn cảm nhận được gánh nặng vô hình xuyên suốt bộ phim The Farewell, gánh nặng của những điều không thể nói. Màu phim lạnh, trầm còn làm không khí trở nên nặng nề hơn, dù phim không hề thiếu những phút giây vui vẻ, ngập tiếng cười của gia đình.

Kết phim có phần hơi hụt hẫng và chưa được thỏa mãn so với 90 phút ở phía trước, nhất là với nhân vật của Awkwafina. Người xem cần cảm nhận rõ hơn mối liên kết sâu sắc giữa người cháu và bà, giữa một người xa xứ và quê hương. Vài phút cuối phim dường như hơi nhanh, có vẻ chỉ nhanh nhanh chóng chóng để gia đình Billi về lại Mỹ.

review phim the farewell - elle man 2

Bộ phim The Farewell không phải là một tác phẩm giải trí nhưng ai cũng có thể thưởng thức và suy ngẫm về thông điệp nó mang lại. Câu chuyện mà phim kể không hề xa vời mà lại gần gũi nên rất dễ chạm đến cảm xúc người xem. Phim đơn thuần chỉ cho người xem thấy cách một gia đình sẽ ứng xử ra sao khi sắp phải chia xa người thân yêu. Không có sự đối đầu gay gắt, điều mà tác phẩm của Lulu Wang hướng đến là sự thấu hiểu ở mỗi thành viên đến từ tình yêu thương vô điều kiện, vượt qua rào cản về thế hệ và văn hóa.

Review

Tạp chí Phái mạnh ELLE Man

Bài: Phúc Nguyễn – Ảnh: A24

No more