Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Hành trình tôn vinh vẻ đẹp của phim kinh dị

Trong nhiều năm qua, đạo diễn Trần Hữu Tấn là cái tên quen thuộc với những người yêu điện ảnh, đặc biệt là thể loại kinh dị. Bằng những chất liệu gần gũi, anh đã đem đến cho khán giả các khung hình ấn tượng, đầy rùng rợn và khơi gợi nỗi sợ hãi ban sơ trong mỗi người. Bên cạnh đó, tham vọng làm mới trong nghệ thuật của đạo diễn Trần Hữu Tấn cũng đem lại nhiều cảm hứng: Từ Bắc Kim Thang với hành trình khắc họa những hủ tục của một gia đình miền Tây, cho đến Rừng Thế Mạng với chủ đề sinh tồn,…Với Kẻ Ăn Hồn, tài năng của anh đã được công chúng đón nhận rộng rãi.

Hãy cùng ELLE Man trò chuyện cùng đạo diễn Trần Hữu Tấn để hiểu thêm về chặng đường theo đuổi điện ảnh của anh, cũng như những trăn trở của một người sáng tạo nghệ thuật mong muốn được khai phá tận cùng vẻ đẹp của dòng phim kinh dị.

2023 được xem là mốc thành công trong sự nghiệp của đạo diễn Trần Hữu Tấn với series Tết Ở Làng Địa Ngục và phim điện ảnh Kẻ Ăn Hồn. Nhìn lại chặng đường năm qua, anh cảm thấy thế nào?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Với tôi, năm 2023 chứa đựng nhiều niềm vui và nỗi buồn, cả loạt thành công lẫn thử thách. Khi bấm máy hai dự án Tết Ở Làng Địa Ngục và Kẻ Ăn Hồn, tôi khá lo lắng bởi câu chuyện của tác phẩm quá đồ sộ. Bên cạnh đó, việc di chuyển một ekip gồm 200 người từ Sài Gòn lên Hà Giang cũng tốn rất nhiều sức lực. Vào thời điểm đó, tôi không nghĩ sẽ được thành quả như hôm nay.

Một lý do khác là sau những ồn ào của bộ phim Chuyện Ma Gần Nhà, tôi có phần chùn bước. Bản thân tôi là một người không thuộc về đám đông, và tôi không thoải mái khi hình ảnh và tên của mình xuất hiện dày đặc trên truyền thông, mạng xã hội. Khi thực hiện hai dự án lớn trong năm 2023, cảm giác sợ hãi vẫn còn, và điều khiến tôi tiếp tục là tình yêu dành cho tác phẩm này. Rất may, Tết Ở Làng Địa Ngục và Kẻ Ăn Hồn đã nhận được phản ứng vô cùng tích cực của khán giả. Đó là hạnh phúc lớn nhất của tôi và ekip.

Ngay khi ra mắt, Kẻ Ăn Hồn nhanh chóng gây được hiệu ứng với hình ảnh chỉn chu, yếu tố dân gian thú vị, nhưng cũng vấp phải tranh luận về lỗ hổng kịch bản. Anh nghĩ sao về nhận định này?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Tết Ở Làng Địa Ngục là một câu chuyện có dung lượng lớn, việc tái hiện lại nó bằng nghệ thuật điện ảnh là điều không dễ dàng. Với những khán giả đã được tiếp cận với tác phẩm văn học, việc cái kết bị thay đổi khiến nhiều người không đồng tình. Tuy nhiên, với người chưa từng đọc truyện, họ lại ấn tượng bởi những chi tiết mà chúng tôi xây dựng khác đi. Tôi cho rằng tranh luận về một tác phẩm là điều cần thiết bởi nó thể hiện tính đa chiều, nhiều góc độ tiếp cận của nghệ thuật. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng nhìn lại những điểm chưa tốt ở khâu kịch bản, để hoàn thiện hơn nữa trong dự án tiếp theo của Tết Ở Làng Địa Ngục.

Còn với Kẻ Ăn Hồn, bộ phim cũng đã trải qua nhiều lần kiểm duyệt với các chi tiết bị lược bỏ. Dù vẫn còn một số điểm chưa tốt, nhưng tôi và ekip tin rằng tác phẩm vẫn giữ được lối kể mượt mà, tạo được nhiều xúc cảm cho người xem.

Đây cũng là lần đầu tiên tôi làm phim kinh dị cổ trang nên chắc chắn sẽ có những điều chưa trọn vẹn. Những góp ý của khán giả giúp chúng tôi có thêm những kinh nghiệm quý giá để các tác phẩm tiếp theo được tốt hơn.

Có thể thấy, chất liệu dân gian Việt Nam được khai thác rất nhiều trong những tác phẩm của anh. Theo anh, thuận lợi và thách thức của người đạo diễn khi đưa yếu tố văn hóa Việt vào tác phẩm kinh dị là gì?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Tôi nghĩ một trong những thách thức lớn nhất khi khai thác chất liệu văn hóa dân gian Việt Nam là chúng ta phải làm đúng trước đã, còn hay dở tính sau. Bởi lẽ, đây là các hình ảnh, chi tiết đã được thừa nhận, trở thành một phần trong di sản của Việt Nam.

Khi thực hiện các dự án lấy cảm hứng từ văn hóa Việt, chúng tôi đều tính toán kỹ lưỡng. Một ví dụ điển hình là trang phục. Mỗi bộ quần áo xuất hiện trong phim đều được xem xét và đồng ý thống nhất từ các bộ phận họa sĩ, tác giả, nhà sản xuất, đạo diễn và cố vấn lịch sử. Điều này giúp chúng tôi tránh được những sai sót về phong tục, văn hóa mà thời kỳ lịch sử của bộ phim đang kể.

Còn về mặt thuận lợi, tôi nghĩ đây là mảnh đất sáng tạo mà điện ảnh Việt chưa khai thác hết. Trong năm 2023, tôi cảm thấy rất hào hứng khi được thưởng thức một tác phẩm đậm chất văn hóa Việt khác là Người Vợ Cuối Cùng của đạo diễn Victor Vũ. Tôi tin rằng, thành công của Kẻ Ăn Hồn, Tết Ở Làng Địa Ngục hay Người Vợ Cuối Cùng là minh chứng rõ nét cho tình yêu của công chúng với đề tài này. Hy vọng trong tương lai, sẽ có nhiều đạo diễn trẻ khác yêu thích chủ đề văn hóa dân gian Việt Nam.

Ngày nay, yêu cầu về dòng phim kinh dị trên thị trường quốc tế đã không còn như trước. Bên cạnh yếu tố giật gân, khán giả trông đợi nhiều hơn về thông điệp, ý nghĩa xã hội sâu sắc của thể loại này. Anh nghĩ sao về nhận định trên?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Tôi nghĩ dù phim kinh dị hay bất kỳ thể loại nào, thông điệp tác phẩm vẫn là điều quan trọng nhất. Nó phải hướng khán giả đến cái thiện, cái tích cực, để thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn. Với Kẻ Ăn Hồn và Tết Ở Làng Địa Ngục, yếu tố kinh dị chỉ là lớp áo ngoài, còn ở tầng sâu hơn, nó vẫn khắc họa rõ nét những chủ đề xã hội như sự bắt nạt hay luật nhân quả. Tôi rất vui khi khán giả xem phim điều nhận ra điều đó.

Anh từng chia sẻ rằng bản thân chỉ có thể làm được phim kinh dị. Hiện tại, khi đã có 5 tác phẩm tương đối thành công ở thể loại này rồi, anh có nghĩ đã đến lúc mình nên thử sức ở một dòng phim khác?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Tôi nghĩ mình vẫn kiên định theo đuổi dòng phim kinh dị. Bên cạnh niềm đam mê, tôi còn tin nên làm “một nghề cho chín còn hơn chín nghề”.

Tuy nhiên, chắc chắn trong những bộ phim tiếp theo, tôi sẽ tìm cách sử dụng những thủ pháp hay cách kể mới hơn. Ngoài ra, câu chuyện và cách làm phim của người đạo diễn cũng sẽ ngày càng chắc tay và thú vị.

Tôi luôn có tham vọng làm được các tác phẩm kinh dị có chất lượng tiệm cận với những cường quốc sản xuất phim kinh dị đứng đầu thế giới như Hàn hay Mỹ. Thêm vào đó, tôi hy vọng thể loại này nhận được sự công nhận tại những lễ trao giải, liên hoan phim danh giá. Cá nhân tôi thấy, ngay cả những phim kinh dị đình đám quốc tế dù thể hiện giá trị nghệ thuật vượt trội vẫn không nhận được sự công nhận xứng đáng của giới chuyên môn như The Wailing của Hàn Quốc hay tác phẩm Incantation của Đài Loan. Hy vọng trong tương lai, thể loại này sẽ được vinh danh nhiều hơn tại các giải thưởng lớn.

Có một sự thật mà chúng ta phải chấp nhận, rằng niềm tin của công chúng vào phim Việt đang giảm sút rất lớn. Với góc nhìn của một đạo diễn, anh có thể chia sẻ nguyên nhân vì sao khán giả không quá mặn mà với phim Việt?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Tôi nghĩ có hai yếu tố dẫn đến điều này. Đầu tiên, phải thú nhận rằng những năm gần đây, chúng ta có nhiều phim chưa tốt. Việc phải xem quá nhiều tác phẩm như vậy khiến khán giả dần hình thành định kiến với phim Việt.

Bên cạnh đó, vào thời điểm dịch, khán giả Việt đã được tiếp cận với điện ảnh quốc tế nhiều hơn qua các nền tảng trực tuyến, từ đó bắt đầu có sự so sánh về chất lượng nghệ thuật, kịch bản của một bộ phim. Tôi nghĩ đó là điều chính đáng. Tại sao trong cùng một khoảng thời gian và chi phí đó, công chúng phải xem những tác phẩm có giá trị thấp giữa rất nhiều bộ phim tuyệt vời ngoài kia? Nhìn một cách tích cực, tôi cho rằng điều này thúc đẩy các đạo diễn, nhà sản xuất phải nâng cao kiến thức và kỹ thuật của mình.

Tôi vẫn thường nghĩ 2023 sẽ là một năm sửa sai khi trước đó có quá nhiều tác phẩm không đạt được chất lượng tốt. Ngay cả chính mình, tôi cũng nhìn lại những tác phẩm đã ra mắt, từ đó rút kinh nghiệm để bước tiếp. Hy vọng sắp tới phim Việt sẽ lấy lại được niềm tin của công chúng, bởi sẽ rất tiếc nếu một nền điện ảnh bị thua ngay trên chính sân nhà của mình.

Là người đạo diễn đã nếm trải nhiều khó khăn cũng như hạnh phúc trong nghề, có bao giờ anh muốn bỏ cuộc chưa, và làm sao để anh vượt qua giai đoạn đó?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Dĩ nhiên là có chứ (cười). Trước khi bấm máy series Tết Ở Làng Địa Ngục, tôi rất căng thẳng. Rất nhiều thứ xảy ra khiến tôi kiệt sức, từ những tranh cãi đáng tiếc của các tác phẩm trước đó cho đến việc thị trường điện ảnh năm 2023 rất bấp bênh do suy thoái kinh tế.

Có thời điểm, tôi dự định sẽ nghỉ ngơi một đến hai năm để hồi phục sức lực. Nhưng khi nhìn lại, tôi thấy nếu làm như vậy thì rất có lỗi với các đồng nghiệp, khán giả đang đồng hành cùng mình. Vì thế, tôi cố gắng gạt qua những suy nghĩ tiêu cực để tập trung làm ra một bộ phim chỉn chu.

Bây giờ nhìn lại, tôi cảm ơn quyết định này, bởi vì nếu không đổi ý thì đã không có Tết Ở Làng Địa Ngục.

Nhìn lại các dự án phim đã ra mắt, anh tâm đắc và tiếc nuối với tác phẩm nào nhất?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Ở thời điểm hiện tại, tôi hài lòng nhất với Kẻ Ăn Hồn, bởi nó khắc phục được những khiếm khuyết mà các tác phẩm tôi thực hiện trước đó gặp phải. Có thể nói Kẻ Ăn Hồn đã kể một câu chuyện rất suôn sẻ, tiến bộ rõ rệt so với các bộ phim trước.

Còn tác phẩm khiến tôi tiếc nuối nhất chính là Rừng Thế Mạng. Bộ phim được ra mắt vào cuối tháng 10/2021, trong một thời điểm không thuận lợi bởi các rạp phim vẫn chưa hoạt động hết công suất. Điều này khiến Rừng Thế Mạng bị ảnh hưởng đáng kể.

Bên cạnh đó, nếu được làm lại, tôi sẽ thực hiện tốt hơn để bộ phim không gặp tranh cãi đáng tiếc. Có thể nói Rừng Thế Mạng là phim có chủ đề sinh tồn đầu tiên của Việt Nam. Tác phẩm tiên phong mà lại không thành công thì đó là điều rất đáng tiếc

Cuối cùng, anh có thể chia sẻ thêm về các dự án mới của mình trong năm 2024?

Đạo diễn Trần Hữu Tấn: Theo dự kiến, vào giữa tháng 3/2024, tôi sẽ chính thức bấm máy dự án điện ảnh tiếp theo của mình có tên là Con Cám. Tác phẩm này sẽ kể một góc nhìn khác về chuyện tích Tấm Cám và vẫn là phim kinh dị. Tôi tin rằng kịch bản sẽ rất thú vị bởi nó nói đến những giả thuyết mà cổ tích không đề cập. Những người trong nghề đã bảo với tôi rằng, Con Cám là dự án kinh dị Việt Nam được đầu tư nhất từ trước tới nay.

Một tác phẩm khác mà chúng tôi đang ấp ủ nữa là Thử Thách Mukbang. Ở dự án này, tôi và NSX Hoàng Quân sẽ ở vai trò sản xuất và giám đốc sáng tạo, nhường chỗ cho một đạo diễn trẻ là Huy Ngô cầm trịch.

Ngoài ra, chúng tôi cũng nhen nhóm dự án mang tên Cô Gái Dưới Đáy Hồ, và tác giả Thảo Trang sẽ đóng vai trò biên kịch. Tôi có tham vọng đưa tác phẩm này đi xa nhất có thể, để nó có thể tiệm cận với các thương hiệu kinh dị đang nhượng quyền nổi tiếng thế giới như Conjuring hay Insidious.

Cuối cùng, đầu năm sau sẽ có mùa 2 của Tết Ở Làng Địa Ngục. Lúc này, mọi thắc mắc của khán giả về nội dung phim sẽ được giải đáp.

Cảm ơn anh đã dành thời gian trò chuyện cùng ELLE Man Việt Nam!

_________

Bài: Thuận Minh, T.P

Hình ảnh: NVCC