30 năm sau khi "Mộ đom đóm" được ra mắt, một tuần đã trôi qua kể từ sự ra đi vĩnh viễn của người làm nên bộ phim, bậc thầy Isao Takahata, người hâm mộ đã phát hiện một sự thật ẩn giấu đằng sau poster phim.
Khi bạn tăng độ sáng poster phim Mộ Đom Đóm lên, một chiếc máy bay thả bom B-29 sẽ hiện ra giữa bầu trời. Ánh sáng diệu kỳ vốn được cho phát ra từ đom đóm thực tế lại là một cơn mưa bom đạn đổ lên đầu hai nhân vật chính. Mộ Đom Đóm mở ra nhiều tầng ý mà người xem phải suy nghĩ thêm.
Một chiếc máy bay xuất hiện rõ hơn trên nền trời.
Nhưng bên cạnh đó, chính tác giả Isao Takahata cũng khẳng định rằng, thật ra bộ phim này cũng lên án lòng tự trọng cao của người Nhật Bản. Setsuko có thể đã không ra đi nếu người anh kiên nhẫn, nhẫn nhục ở lại nhà người dì trong phim. Chính lòng tự trọng và cái tôi của Seita đã gián tiếp giết chết em gái mình. Bộ phim được viết dựa trên tiểu thuyết (bán tự truyện) của Akiyuki Nosaka. Chính tác giả Nosaka đã gặp trường hợp như vậy và ông sống trong đau buồn sau khi để mất đi cô em gái trong chiến tranh, sự dằn vặt và trặn trở đã khiến ông bắt tay viết lại nỗi buồn này như một lời thú tội.
Hình ảnh đóm đóm trong phim Mộ đom đóm từ đó mở rộng nghĩa ra và theo những trường nghĩa được phân tích dưới đây thì hình ảnh ẩn dụ cho poster nói trên, hiểu theo nghĩa nào cũng đúng.
Thứ nhất đom đóm chính là những con đom đóm đúng nghĩa đen xuất hiện trong phim, là niềm vui, niềm hạnh phúc của của Seita và Setsuko. Nếu chiến tranh khắc nghiệt quá, thế giới bên ngoài lạnh lẽo quá, đêm buông xuống và đom đóm hiện lên khiến hai đứa trẻ lặng đi hạnh phúc và an ủi.
Thứ hai, đom đóm có thể hiểu đó chính là số phận Setsuko. Trong phim có một đoạn sang hôm sau khi được ngắm đom đóm, cả đàn đom đóm đã chết và Setsuko đã chôn chúng, vừa khóc, Setsuko hỏi anh “Tại sao đom đóm lại phải chết sớm thế hả anh.” Đây cũng là câu hỏi mà chính tác giả đặt ra cho Setsuko nói chung và cho số phận của những đứa trẻ vô tội phải sống trong chiến tranh nói chung.
Một trong những cảnh đinh của phim.
Thứ ba, đom đóm có thể hiểu là bom đạn từ chiếc máy bay của Mỹ thả ra. Rất nhiều phân đoạn trong phim tác giả đã thể hiện cảnh bom rơi đạn lạc sang rực trời, rợn ngợm một cách đang sợ. Đây cũng là bộ phim duy nhất trong gia đình phim hoạt hình từ Studio Glibli mà Walt Disney không đem về Mỹ chiếu vì lý do chính trị.
Với tất cả những tầng nghĩa trên, Isao Takahata đã đưa bộ phim Mộ Đom Đóm vào danh sách những bộ phim hoạt hình hay nhất mọi thời đại, mang tính điển hình và khắc họa một cách sống động, đặc biệt về những nhân vật trong phim, để tất cả những thế hệ sau này dù sống ở thời nào cũng phải thổn thức khi xem lại.
